W klasztorze hebdowskim w bocznym ołtarzu od 1832 roku znajduje się obraz Matki Boskiej Starobrzeskiej nazywanej Patronką Rodzin. Przeprowadzane w ostatnim czasie prace renowacyjne bocznego ołtarza wykazały, że obraz znajdujący się w ołtarzu jest starszy o 400 lat niż sądzono do tej pory.
Od kilku dni w Hebdowie prezentowana jest wystawa przedstawiająca poszczególne etapy renowacji bocznych ołtarzy. W 1832 roku obraz został przeniesiony z rozebranego kościoła w Starym Brzesku (dziś przysiółek Hebdowa Kolonii) do Hebdowa Starego nad Wisłą. Do dziś ta Matka Boska z głównego ołtarza nieistniejącego już od blisko 200 lat kościoła pw. św. św. Piotr i Pawła nazywana jest Starobrzeską.
Boczny ołtarz, w którym znajdował się obraz Matki Bożej Starobrzeskiej doczekał się renowacji w latach 2007 i 2008, z udziałem środków Województwa Małopolskiego, wiernych, fundatorów i parafii.
– Podczas prac konserwacyjnych nastąpiło cudowne odkrycie. Okazało się, że obraz jest o wiele starszy niż sądzono przez wiele lat. Po demontażu obrazu i odjęciu sukienek ukazała się pełna kompozycja, przedstawiająca Matkę Boską z Dzieciątkiem w typie Hodegetrii, (z gr. hodos-droga, czyli wskazująca drogę, przewodniczka). Obraz malowany realistycznie (XIX wiek), w technice olejnej na drewnianym podobraziu. Matka Boska ujęta jest frontalnie, na lewym ramieniu trzyma Dzieciątko. Wokół postaci złocone tło, z wytłaczanym ornamentem roślinnym – opowiada ks. Ostręga.
Równolegle z usuwaniem wtórnych nawarstwień i przemalowań wykonano zabiegi z zakresu konserwacji technicznej: zaimpregnowano drewniane podobrazie, sklejono deski, przygotowano specjalną konstrukcję – drewniany parkietaż w formie kratownicy, który przyklejono do odwrocia w celu stabilizacji podobrazia. Podklejono odspojenia warstwy malarskiej, uzupełnione ubytki zaprawy i wykonano retusze w miejscach ubytków warstwy malarskiej i złoceń. Zaprojektowano nową, drewnianą i złoconą ramę, w której umieszczono obraz.
– W efekcie przeprowadzonej konserwacji odsłonięto wspaniały gotycki obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem w typie Hodegetrii, malowany temperą na desce, datowany na ok. 1460 rok. Jednocześnie hebdowski obraz okazał się kolejnym, typowym przykładem kompozycji zwanej w Polsce obrazem Matki Boskiej tzw.„piekarskiej” – mówi hebdowski proboszcz.
Do dzisiaj znanych jest kilkadziesiąt bardzo podobnych obrazów, które powstały w XV wieku i występują przede wszystkim w Małopolsce i na Śląsku (np. w kościele ŚŚ.Piotra i Pawła w Krakowie, w kościele parafialnym w Woli Radziszowskiej, w Zatorze). Według prof. Małgorzaty Schuster-Gawłowskiej z krakowskiej ASP, większość z nich namalowana została z jednej kalki-szablonu i różni się jedynie drobnymi szczegółami.
– Obraz z Hebdowa podobnie jak pozostałe „piekarskie” zakomponowany jest na płaszczyźnie stojącego prostokąta, Matka Boska ukazana jest frontalnie, w półpostaci. Głowę trzyma prosto, lekko zwróconą w kierunku Chrystusa, wzrok skierowany przed siebie. Na lewym ramieniu trzyma Dzieciątko, dostojnym gestem prawej dłoni z długimi palcami wskazując na nie (tutaj wyjątkowym i rzadko spotykanym jest przedstawienie pierścionka na kciuku prawej dłoni Maryi). Układ dłoni może być gestem prezentacji – wskazania ludziom Syna Bożego lub gestem postawy służebnej – przedstawienie Synowi wiernego ludu. Chrystus znajduje się w pewnym oddaleniu od twarzy Matki, patrzy lekko w jej stronę. Prawą dłoń wznosi w geście błogosławieństwa, a w lewej dłoni trzyma księgę. Chrystus nie jest niemowlęciem, występuje w ikonograficznym typie Chrystusa – Emmanuela – czytamy w opracowaniu Jana Czopa.
Od kilku dni w Hebdowie prezentowana jest wystawa fotograficzna wraz z opisami przedstawiająca poszczególne etapy renowacji ołtarza, któremu za zasuwę służy teraz odnowiony niedawno XVIII wieczny obraz przedstawiający św. Józefa trzymającego małego Jezusa.
– Złożyłem już wniosek o do pana marszałka Marka Nawary o renowację kolejnego bocznego ołtarza z Jezusem ukrzyżowanym. Mam nadzieję, że i tym razem otrzymamy środki. Tutaj za zasuwę ołtarza wykonanego przez ojców Norbertanów przed wiekami będzie służył odrestaurowany już obraz założyciela tego zakonu, czyli św. Norberta – dodaje ks. Józef kustosz Sanktuarium Maryjnego w Hebdowie.
za: www.pijarzy.pl
