Popiełuszki, otwarcie wystawy plenerowej „My Solidarność. NSZZ
„Solidarność” Region Częstochowa 1980-1990”, festyn rocznicowy w Parku
Staszica oraz projekcje plenerowe filmów dokumentalnych dotyczących
wydarzeń z lat 1981-83, składają się na program obchodów 30 rocznicy
powstania NSZZ „Solidarność", które odbędą się 29 sierpnia w
Częstochowie.
Uroczyste obchody 30 rocznicy powstania „Solidarności” organizują:
Urząd Miasta Częstochowy, Muzeum Częstochowskie, Zarząd Regionu
Częstochowskiego NSZZ „Solidarność”, Stowarzyszenie Więzionych,
Internowanych i Represjonowanych w Stanie Wojennym WIR w Częstochowie
oraz Instytut Pamięci Narodowej Oddział Katowice.
Główne obchody rozpoczną się o godz. 14. 30 przed archikatedrą
Świętej Rodziny. Następnie odbędzie przemarsz z pocztami sztandarowymi
Aleją Najświętszej Maryi Panny pod pomnik bł. ks. Jerzego Popiełuszki.
Mszy św. dziękczynnej przy pomniku bł. ks. Jerzego Popiełuszki
przewodniczyć będzie ks. Ryszard Umański kapelan częstochowskiej
„Solidarności”. Po Mszy św. w Parku Staszica zostanie otwarta wystawa
plenerowa autorstwa Wojciecha Rotarskiego pt. „My Solidarność. NSZZ
„Solidarność” Region Częstochowa 1980-1990”.
Uroczyste obchody 30 rocznicy powstania „Solidarności” w
Częstochowie zakończy pokaz plenerowy filmu fabularnego „Popiełuszko –
wolność jest w nas" w reżyserii Rafała Wieczyńskiego oraz dwóch
dokumentów filmowych ze strajku studentów na Politechnice w 1981 r. oraz
demonstracji podziemnej Solidarności 1 maja 1983 r
Pierwsze zebranie założycielskie częstochowskiej „Solidarności”
odbyło się w Częstochowie, w budynku przy ul. Dąbrowskiego 15, 28
września 1980 r. Jedne z najważniejszych ośrodków częstochowskiej
„Solidarności” znajdowały się m. in. w Hucie Częstochowskiej (wówczas
Huta im. B. Bieruta), w dzielnicy „Raków” i w Miejskim Przedsiębiorstwie
Komunikacji.
Jednym z istotnych wydarzeń w historii częstochowskiej
„Solidarności” był protest w klubie „Ikar” przy MPK, który trwał od 11
do 19 listopada 1980 r. Opiekunem duchowym strajkujących był ks.
Ireneusz Skubiś. W „Ikarze” także zaczęto drukować na ręcznym powielaczu
„Biuletyn Solidarność Regionu Częstochowa” – pierwsze niezależne pismo w
regionie.
W latach 80. ubiegłego stulecia kościół pw. św. Józefa Rzemieślnika w
Częstochowie. stał się miejscem spotkań opozycji demokratycznej. W
listopadzie 1984 r. z udziałem m. in. działaczy „Solidarności” z
Częstochowy, reprezentowanych przez poczty sztandarowe tajnych Komisji
Zakładowych została odprawiona pierwsza Msza św. za Ojczyznę.
Inicjatorem Mszy św. za Ojczyznę był ks. Zenon Raczyński,
duszpasterz ludzi pracy i kapelan „Solidarności”, który wówczas pełnił
funkcję proboszcza parafii pw. św. Józefa Rzemieślnika w Częstochowie.
Na terenie tej parafii znajdowała się huta „Częstochowa” (wówczas im. B.
Bieruta) i bodaj najsilniejsze w mieście środowisko NSZZ „Solidarność”.
źródło: www.episkopat.pl
IPN na 30.-lecie Solidarności i Niezależnego Zrzeszenia Studentów
Działania IPN związane z 30. rocznicą powstania NSZZ „Solidarność”
Historia NSZZ „Solidarność” i opozycji lat osiemdziesiątych stanowi
jeden z najważniejszych obszarów działalności IPN, zarówno w wymiarze
naukowym, jak i edukacyjnym. Działania w tym zakresie zostały
zintensyfikowane w 2008 r., kiedy to rozpoczęła się realizacja
ogólnopolskiego projektu naukowo-badawczego, mającego na celu opisanie
dziejów „Solidarności” w wymiarze ogólnopolskim i regionalnym.
Uczestniczy w nim blisko 60 osób, zarówno pracowników IPN, jak i badaczy
z innych ośrodków. Intensywność prac obrazuje fakt, iż od początku 2009
r. nakładem IPN ukazało się już ponad 25 książek o tej tematyce (od
2001 r. ponad 80 pozycji dotyczących dziejów „Solidarności” i szeroko
rozumianej opozycji).
Na 30. rocznicę powstania NSZZ „Solidarność” Instytut Pamięci
Narodowej przygotowuje siedmiotomową syntezę dziejów Związku,
przedstawiającą jego historię z perspektywy centralnej i regionalnej
(pierwszy tom ukaże się w sierpniu, kolejne sukcesywnie w kolejnych
tygodniach). Nakładem IPN ukaże się również polsko-angielski album
fotografii Erazma Ciołka, a także wysokonakładowa broszura
popularnonaukowa Solidarność 1980–1989 (w językach: polskim, angielskim,
niemieckim, francuskim, rosyjskim i japońskim). Ponadto opublikowane
zostaną liczne monografie, wybory dokumentów i relacji o wymiarze
regionalnym. Wydane zostaną również specjalne numery „Biuletynu IPN”
oraz półrocznika „Pamięć i Sprawiedliwość”. W sumie do końca roku ukaże
się ponad 50 pozycji poświęconych różnym aspektom dziejów NSZZ
„Solidarność”.
IPN wspólnie ze Stowarzyszeniem „Pokolenie” realizują ogólnopolski
projekt „Encyklopedia »Solidarności«”, którego celem jest zebranie
szczegółowych informacji na temat historii opozycji w PRL w latach
1976–1989. Encyklopedia, której pierwszy tom ukaże się w sierpniu 2010
r. nakładem Oficyny Wydawniczej „Volumen”, zawierać będzie co najmniej
5500 biogramów oraz 3000 haseł rzeczowych. Uzupełniać je będzie
szczegółowe kalendarium. Materiały zebrane w ramach projektu
przedstawiane są na bieżąco na stronie internetowej
www.encyklopedia-solidarnosci.pl.
Szeroka oferta edukacyjna skierowana została do uczniów i
nauczycieli. Wspomnieć tu należy o poświęconej „Solidarności” tece
edukacyjnej Od „Solidarności” do wolności, która rozesłana zostanie do
wszystkich szkół ponadgimnazjalnych. W Centrum Edukacyjnym IPN w roku
szkolnym 2010/2011 prowadzone będą zajęcia warsztatowe dla uczniów szkół
gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych zatytułowane „Jak klocki domina: od
»Solidarności« do upadku muru berlińskiego”. Z myślą o młodszych
odbiorcach idei „Solidarności” zostaną zorganizowane gry terenowe i
konkursy.
Zaprezentowane zostaną wystawy poświęcone dziejom „Solidarności” w
wymiarze ogólnopolskim, a także regionalnym (w sumie ponad 25 wystaw).
Zaplanowane zostały także liczne konferencje naukowe i
popularnonaukowe, sesje i dyskusje panelowe (w sumie ponad 20). Biuro
Edukacji Publicznej IPN współorganizuje dwie duże konferencje naukowe:
międzynarodową – poświeconą reakcjom świata na „Solidarność” (wspólnie z
Instytutem Historycznym Uniwersytetu Wrocławskiego) oraz ogólnopolską,
której tematem będzie funkcjonowanie Związku w latach 1980–1981
(wspólnie z Instytutem Studiów Politycznych PAN). W wielu miastach
Polski we współpracy z lokalnymi strukturami i zarządami „Solidarności”
zostaną zorganizowane sesje naukowe podsumowujące 30-letnią działalność
Związku.