Na okładce numeru 5 Przeglądu Powszechnego przedstawiamy wagę, na szalach której znajdują się: kobieta i mężczyzna. To widomy znak, że zajmujemy się tym razem feminizmem w akcji. Jego znakiem rozpoznawczym są: wolność, równość parytet. Żyjemy w czasach, które dzięki presji i walce ruchów feministycznych stopniowo przywracają należne miejsce kobiet w życiu społecznym i w kościele. Istnieje jednak wiele dziedzin, w których nadal obecne są rażące przejawy dyskryminacji.
Myślę szczególnie o udziale w polityce, równych płacach, możliwości
awansu zawodowego, dostępie do ochrony zdrowia, a szczególnie narzucanej
przez niektórych pracodawców presji, aby nie poświęcać się
macierzyństwu i wychowywaniu dzieci. Kobiety często są jakby karane
decydując się na urodzenie dziecka. To, za co państwo i społeczeństwo
powinno być im wdzięczne, za co powinno docenić i wynagrodzić staje się
przyczyną dodatkowych obciążeń dla nich samych oraz rodzin pozostających
na utrzymaniu. Nie chodzi tylko o dodatkowe pieniądze, ale przede
wszystkim o zmianę nastawienia. Kościół z kolei przyzwyczaił nas do
wizji kobiecości wycofanej, jakby pozostającej na drugim planie. Patrzy
na kobietę od strony funkcjonalnej, od strony roli jaką pełni w
społeczeństwie: czyli matki, żony, siostry, gorliwej nauczycielki,
troskliwej pielęgniarki, uprzejmej sprzedawczyni i sprawnej sekretarki.
Prawdziwa kobieta to ta, która uosabia wyobrażenie Matki Jezusa,
pokornej Służebnicy Pańskiej.
Numer otwiera debata: jeden feminizm – wiele feminizmów, w której
biorą udział: Tessa Capponi-Borawska, Agnieszka Graff i Joanna
Święcicka. Według Anny Śledzińskiej-Simon parytet jest ostatecznością i
stanem sztucznym, ale żeby doprowadzić do normalności w wielu
dziedzinach życia właśnie od tego trzeba zacząć. Agnieszka Poźniak pisze
o różnych sposobach realizacji społecznej roli matki. Wszystkie kobiety
mogą matkować na wiele sposobów, nawet jeśli fizycznie nie urodziły
dziecka. Janina Zabielska w swoim artykule: „Praca, równość,
równouprawnienie – kobiety i mężczyźni", stwierdza, że zakaz
dyskryminacji ze względu na płeć jest wypadkową nakazu równego
traktowania. Mimo deklaracji, że jest inaczej, kobiety i mężczyźni
stanowią różne kategorie społeczne, a w praktyce dyskryminacja z racji
płci istnieje. O katolickim rozumieniu feminizmu oraz o stosunku
Kościoła do kobiet dyskutują Łukasz Kubiak, Aneta Gawkowska oraz Marta
Szymczyk. Istnieje potrzeba stworzenia pozytywnych wzorców obecności
kobiety w porządku charyzmatycznym i hierarchicznym Kościoła – zwraca
uwagę w swoim artykule Anna Karoń-Ostrowska. Wprawdzie Kodeks Prawa
Kanonicznego zrównuje prawa oraz obowiązki kobiet i mężczyzn świeckich,
ale nie zawsze ma to odzwierciedlenie w codziennym życiu parafii. Czy
teologia feministyczna jest zawsze teologią chrześcijańską? – to pytanie
stawia w swoim tekście Aleksander Gomola. Z kolei Ks. Grzegorz
Chojnacki podejmuje temat postrzegania pontyfikatów Jana Pawła II i
Benedykta XVI przez Polaków i Niemców. W numerze znajdziemy ponadto
wywiad z Profesor Reginą Smendzianką, światowej sławy pianistką,
rozważania w oparciu o niedzielne czytania przygotowane przez Bogdana
Sadowskiego oraz portret Hectora Berlioza ukazany przez Andrzeja
Osińskiego. Jak zwykle polecamy recenzje najciekawszych książek,
przedstawień teatralnych, filmów oraz innych wydarzeń kulturalnych
ostatnich tygodni. Zachęcamy do lektury.
Krzysztof Ołdakowski SJ
Redaktor Naczelny PP
Za: www.jezuici.pl.
