"Pozbawienia i zakazy w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1983 r.", to polskie tłumaczenie tytułu wydanej po włosku nowej książki prawnika, polskiego franciszkanina o. prof. Zbigniewa Sucheckiego pt. "Le privazioni e le proibizioni nel Codice di Diritto Canonico del 1983". O. Suchecki podczas audiencji miał okazję przekazać książkę papieżowi Benedyktowi XVI.
Kara kościelna według KPK z 1917 roku "jest pozbawieniem jakiegoś dobra, dokonanym przez uprawnioną do tego władzę w celu osiągnięcia poprawy przestępcy i ukarania przestępstwa". Np. duchownym diecezjalnym, jak i zakonnikom, którzy popełnili przestępstwa ordynariusz może zakazać lub nakazać przebywanie na określonym miejscu lub terytorium.
Prawodawca przewiduje pozbawienie urzędu kościelnego m.in. w przypadku odstępstwa od wiary, herezji lub schizmy, nadużycia władzy, w przypadku poważnego naruszenia obowiązku rezydencji z racji urzędu kościelnego, za przestępstwa przeciwko życiu i wolności człowieka.
Ze względu na cel rozróżniamy: kary poprawcze, czyli cenzury (ekskomunika, interdykt i suspensa) i kary ekspiacyjne. "Cenzura oznacza karę, przez którą człowiek ochrzczony stając się przestępcą i trwając w uporze, zostaje pozbawiony niektórych dóbr duchowych lub złączonych z duchowymi tak długo, aż zaniechawszy uporu, uzyska rozgrzeszenie".
Zgodnie z ustawą kara stanowi ostateczność (extrema ratio), gdy inne środki karne nie osiągnęły wskazanych celów. Ordynariusz, gdy uzna, że nie można w sposób wystarczający naprawić zgorszenia, wyrównać naruszonej sprawiedliwości i doprowadzić do poprawy winnego, poprzez braterskie upomnienie, naganę, jak również inne karne środki zaradcze i pokuty, wtedy powinien wszcząć postępowanie sądowe lub administracyjne.
Ojciec Święty Jan Paweł II zatwierdził nowe normy poświęcone przestępstwom, które są zarezerwowane watykańskiej Kongregacji Nauki Wiary. Na mocy Konstytucji Apostolskiej Pastor Bonus Kongregacja Nauki Wiary "sądzi przestępstwa przeciw wierze oraz najcięższe przestępstwa popełnione przeciw moralności w czasie sprawowania sakramentów".
Ojciec Święty Benedykt XVI 21 maja 2010 roku zatwierdził nowe normy. Dokument obejmuje przestępstwa uznane przez Kościół za szczególnie poważne, dlatego poddaje je kompetencji Trybunału Kongregacji Nauki Wiary (KNW). Nowe normy dotyczące nadużyć seksualnych zawierają postanowienia dotyczące przyspieszenia procedur w najpoważniejszych przypadkach. Zezwalają, aby w Trybunale pracowały osoby świeckie. Wydłużają okres, po którym sprawy przestępstw w postępowaniu kanonicznym ulegają przedawnieniu z 10 do 20 lat od osiągnięcia przez ofiarę 18. roku życia. Przestępstwa nadużyć wobec osób niepełnosprawnych umysłowo traktują tak samo jak wobec osób nieletnich. Wprowadzone jest także nowe przestępstwo szeroko związane z pornografią pedofilską. Zachowano tajność postępowania.
Normy ustanowione przez Watykan stanowią część prawa kanonicznego. Nie nakładają obowiązku poinformowania władz świeckich o przestępstwach, ale zgodnie ze wskazaniami KNW należy postępować tak, by jednocześnie wypełniać przepisy obowiązującego prawa cywilnego.
O. Zbigniew Suchecki OFMConv (ur. w 1960 roku w Kamiennej Górze) jest kapłanem zakonu franciszkanów z krakowskiej Prowincji św. Antoniego i bł. Jakuba Strzemię, doktor obojga praw. Od 1993 roku jest profesorem prawa kanonicznego Papieskiego Fakultetu św. Bonawentury "Seraphicum" w Rzymie (Włochy). Specjalizuje się w dziedzinie prawa karnego i konstytucyjnego.
O. Suchecki jest konsultorem Kongregacji do Spraw Świętych i postulatorem w procesie beatyfikacyjnym i kanonizacyjnym sługi Bożego kard. Stefana Wyszyńskiego.
Autor licznych publikacji z zakresu prawa kanonicznego, m.in. wydanych w Polsce książek: "Kościół a masoneria" oraz "Kremacja w kulturach świata".
ozs / red.
Zbigniew Suchecki OFMConv, "Le privazioni e le proibizioni nel Codice di Diritto Canonico del 1983", Libreria Editrice Vaticana, Roma 2010, ss. 295.
