Co to znaczy, że Najświętsza Maryja Panna jest Obrończynią wiary? Nad tym pytaniem zastanawiano się podczas sympozjum teologicznego, które 18 października br. odbyło się w Krośnie na Podkarpaciu.
W kościele krośnieńskich franciszkanów (pracują w tym mieście od II poł. XIV w.) od kilkuset lat znajduje się słynący łaskami obraz Matki Bożej Murkowej, przed którym w roku 1657 żarliwie modlili się mieszkańcy, oblegani przez wojska księcia Jerzego Rakoczego w czasie potopu szwedzkiego. Dzięki modlitwie miasto zostało ocalone od zniszczenia, a obraz zasłynął wielką czcią. W styczniu br. metropolita przemyski abp Józef Michalik nadał wizerunkowi teologiczny tytuł „Obrończyni Wiary” i zapowiedział jego koronację w 2010 roku.
18 października br. w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Krośnie odbyło się sympozjum teologiczne w ramach przygotowań do koronacji obrazu, tytuł brzmiał: „„Matka Boża Murkowa – Obrończyni Wiary”. Organizatorami była Krośnieńska Kapituła Kolegiacka, franciszkańska parafia Nawiedzenia NMP w Krośnie oraz działające przy niej Stowarzyszenie Rycerstwo Niepokalanej.
W sympozjum uczestniczyli przedstawiciele władz miejskich i samorządowych – prezydent Piotr Przytocki, wiceprezydent Bronisław Baran i przewodniczący rady miasta Stanisław Słyś. Obecny był poseł Piotr Babinetz z Krosna. Głównym prowadzącym obrady był sekretarz generalny Konferencji Wyższych Przełożonych Zakonów Męskich w Polsce o. Kazimierz Malinowski OFMConv z Warszawy, towarzyszyli mu krośnieńscy duchowni – ks. dziekan Karol Bryś i proboszcz parafii franciszkańskiej o. Piotr Głód OFMConv.
W sympozjum uczestniczyli ponadto kapłani z Krosna i okolic, siostry józefitki i Franciszkanki Rycerstwa Niepokalanej, klerycy z Wyższego Seminarium Duchownego Franciszkanów im św. Maksymiliana M. Kolbego w Krakowie, przedstawiciele Rycerstwa Niepokalanej z Podkarpacia z asystentami duchowymi oraz inne osoby zainteresowane tematem.
Na początku o. Tadeusz Pobiedziński OFMConv z Krosna – główny organizator sympozjum – przedstawił historię kultu Matki Bożej Murkowej. Po nim wystąpił o. dr hab. Grzegorz Bartosik OFMConv z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. W oparciu o fakty biblijne, tradycję Kościoła oraz najnowsze dokumenty Kościoła wyjaśnił znaczenie tytułu „Obrończyni wiary”. Podkreślił, że tytuł ten – w odróżnieniu od tytułu Matka Boża „Obrona Wiary” – jest wyraźniejszym wskazaniem na osobę Maryi i jej wyjątkowe znaczenie w życiu Kościoła.
Ks. dr Wacław Siwak z Wyższego Seminarium Duchownego w Przemyślu w referacie pt. „Wiara Maryi wzorem dla wierzących” stwierdził, że „Maryja stawiała Bogu pytania. Nie wszystko rozumiała, ale wydarzenia z własnego życia interpretowała w świetle wiary. To dzięki Jej niezachwianej wierze Słowo stało się Ciałem”.
W trzecim wystąpieniu dr Zofia Bator przedstawiła pneumatologiczne aspekty kultu wizerunku Matki Bożej Murkowej. Podkreśliła, że „Duch Święty wzbudza wiarę, umożliwia jej rozwój i pogłębia ją. Maryja była posłuszna Duchowi Świętemu, dlatego Jej wiara jest przykładem wiary niezłomnej i heroicznej.
Najświętsza Maryja Panna Obrona Wiary w liturgii Kościoła była tematem wystąpienia ks. dr. Piotra Kandefera z Wyższego Seminarium Duchownego w Przemyślu. Podkreślił on, „Maryja broni wiary poprzez to, kim jest, poprzez swoją tożsamość i zaufanie Bogu. Maryja jest Obrończynią Wiary nie w znaczeniu militarnym. Biblia ukazuje Ją w aspekcie pozytywnym – jako tę, która przychodzi z pomocą i umocnieniem. Również budzi ufność, ponieważ jest znakiem obecności Boga”.
Referat prepozyta Krośnieńskiej Kapituły Kolegiackiej ks. prof. dra hab. Kazimierza Bełcha z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie (nie mógł przyjechać na sympozjum) przestawił ks. dr Waldemar Janiga z Wyższego Seminarium Duchownego w Przemyślu. Referat ukazał współczesne zagrożenia wiary i sposoby jej obrony. Do tych pierwszych zaliczył głównie postmodernizm, pseudo-religie i New Age. Odpowiedzią na zagrożenia wiary jest przede wszystkim tworzenie małych wspólnot, które mają zasadnicze znaczenie w prowadzeniu w Kościele nowej ewangelizacji.
Kolejnym prelegentem był ks. dr Janiga. Zauważył, że jego wystąpienie nosiło pierwotnie tytuł „Katecheza obroną wiary”, jednak powinno brzmieć raczej „Katecheza wychowaniem w wierze”. Powiedział, że od 1990 roku żyjemy w rzeczywistości objętej transformacją ustrojową, której główną cechą jest wszechobecny pluralizm i lansowanie wzorców daleko posuniętego liberalizmu.
Dawny „homo sovieticus” przeradza się powoli w „homo economicus” i „homo consumator”. Są to – zdaniem ks. Janigi – stare kompleksy zachodniej cywilizacji, a głoszony przez nią nihilizm stanowi ogromne zagrożenie dla życia i wiary. Polacy są religijni, ale mało moralni – to jest współczesna mentalność, na którą należy odpowiedzieć poprzez właściwe wychowanie. Katecheza jest wychowywaniem do pełni człowieczeństwa, kształtuje chrześcijańską tożsamość i dojrzałą wiarę. Ma prowadzić do dawania świadectwa wiary poprzez styl życia i głoszenie Ewangelii.
W jaki sposób korzystać z tych wartości, na jakie wskazuje Maryja Obrończyni Wiary? Takie pytanie zadał o. Kazimierz Malinowski OFMConv i odpowiedział na nie w wystąpieniu, w którym przedstawił postać św. Maksymiliana M. Kolbego. Wiara to skarb, który należy nie tylko bronić, ale i propagować, czego dowodem była zakrojona na szeroką skalę medialna działalność świętego franciszkanina. Powierzenie siebie i swoich dzieł Maryi oraz bycie Jej „narzędziem” prowadzi – według św. o. Kolbe – do zachowania wiary i do pozyskania nowych wyznawców.
O. Kolbe założył Rycerstwo Niepokalanej, największy na świecie klasztor w Niepokalanowie, miesięcznik „Rycerz Niepokalanej”, klasztor i wydawnictwo w Japonii, pismo „Mały dziennik”. Jednak pamiętał cały czas, że największą bronią w walce o obronę wiary jest modlitwa i miłość wobec każdego człowieka. W obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu, oddając życie za współwięźnia, pokazał, jak mocny jest Bóg i jak niezwykłym darem jest wiara w Niego.
Sympozjum zakończyła wypowiedź o. prof. dr. hab. Celestyna Napiórkowskiego OFMConv z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, którą przeczytał o. Pobiedziński. W tekście pt. „Czy Maryja potrzebuje korony”, autor stwierdził, że koronacji obrazów czy figur nie jest potrzebna Tej, która z natury jest Królową, ponieważ jest Matką Króla wszechświata. Koronacja potrzebna jest ludziom, którzy – dając to, co mają najcenniejszego – wyrażają Maryi swoją wdzięczność, dziecięcą ufność i przywiązanie.
Zakończeniem sympozjum była msza św., sprawowana w kościele franciszkańskim, przed obrazem Matki Bożej Murkowej – Obrończyni Wiary. Przewodniczył jej ks. infułat Julian Pudło, a homilię wygłosił ks. Waldemar Janiga.