17. Światowy Zjazd i Pielgrzymka Kresowian trwa na Jasnej Górze w niedzielę, 3 lipca. Jak podkreślają organizatorzy i uczestnicy, spotkanie jest „wołaniem z Jasnej Góry o prawdę i pamięć narodową”. Udział Zjeździe i Pielgrzymce biorą Kresowianie, sympatycy i przyjaciele ruchu kresowego.
Na uroczystościach obecni są: przedstawiciele Organizacji Kresowych i Patriotycznych, przedstawiciele Związku Sybiraków i Związku Wypędzonych z Kresów Wschodnich, członkowie Organizacji Kombatanckich i Kresowych z kraju i zagranicy, oddziały Towarzystwa Miłośników Lwowa, Wilna, Wołynia, Podola, Polesia oraz ich poczty sztandarowe, Związek Harcerstwa Polskiego, Stowarzyszenie ‘Koliber’, Sekcja Młodzieżowa Prawicy Rzeczpospolitej, Młodzież Wszechpolska, Stowarzyszenie ‘Memoria Fidelis’, Porozumienie Orła Białego oraz Polskie Towarzystwo Gimnastyczne Sokół.
„Światowy Zjazd i Pielgrzymka Kresowian na Jasną Górę to nie tylko religijna uroczystość poświęcona rocznicom związanym z martyrologią Polaków na Kresach Wschodnich II Rzeczpospolitej – w tym roku pamięci Rodaków, którzy ponieśli męczeńską śmierć z rąk OUN UPA, profesorom lwowskim rozstrzelanym 4 lipca 1941 roku, gehennie Sybiraków zamęczonych na nieludzkiej ziemi – podkreśla Jan Skalski, prezes Światowego Kongresu Kresowian – Zjazdy Kresowian to również okazja do społecznej debaty dotyczącej ciągle nie załatwionych spraw związanych z wypędzeniem Polaków z ich ziem ojczystych oraz problemów Rodaków, którzy na tych ziemiach pozostali".
Tym właśnie sprawom poświęcone jest Otwarte Forum Kresowe, które rozpoczęło się po Mszy św. w Sali o. Kordeckiego. Forum skoncentrowane jest wokół następujących tematów:
– tworzenie szerokiego frontu na rzecz zachowania narodowej pamięci o Kresach;
– wypracowanie skutecznych sposobów działania, struktur i zasad współpracy mających na celu zobligowanie do współuczestnictwa w przywracaniu pamięci o Kresach ludzi młodych, a organów władzy państwowej do szerokiego i wszechstronnego wsparcia tych działań;
– walka z zakłamywaniem historii szczególnie dot. II wojny światowej;
– troska o upamiętnienie miejsc kaźni Rodaków na Kresach i należytego miejsca dla tych tematów w mediach i programach szkolnych;
– sprawa powołania Muzeum Kresów;
– pomoc Polakom na Wileńszczyźnie w ich walce z dyskryminacją polskiego szkolnictwa.
Światowy Zjazd zainaugurowała Msza św. o godz. 9.30 w Kaplicy Cudownego Obrazu, podczas której homilię wygłosił ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski, duchowny katolicki obrządków ormiańskiego i łacińskiego, działacz społeczny, historyk, autor książki „Przemilczane ludobójstwo na Kresach" (książka powstała na podstawie opowieści rodziców i przyjaciół autora, wywodzących się z Kresów Wschodnich).
Pielgrzymów powitał o. Tomasz Tlałka.
„Kresy, to miejsce szacunku i tolerancji dla ludzi o innych przekonaniach, Kresy to także bogata, choć często tragiczna historia. Przybywając dzisiaj na Jasną Górę chcemy wspólnie Matce Bożej podziękować za kilka rocznic, które obecnie obchodzimy. Przede wszystkim, w tym roku wspominamy 350 lat od chwili założenia Uniwersytetu Lwowskiego – przypomniał w homilii ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski – Dokładnie 100 lat temu, również we Lwowie, małżeństwo Andrzeja i Olgi Małkowskich, wspierane przez bardzo wielu młodych zapaleńców, powołało do życia pierwsze drużyny harcerskie. Dzisiaj harcerze mogą powiedzieć, że ich kolebką jest miasto Lwów. (…) To właśnie dzięki harcerzom lwowskim w czasie I i II Wojny Światowej, Lwów był broniony. (…) Ale są również rocznice bardzo bolesne. Albowiem dzisiaj, dokładnie dzisiaj, wspominamy 70-tą rocznicę straszliwych wydarzeń, które związane były z agresją niemiecką na Związek Radziecki – kontynuował kaznodzieja – Do tej pory te dwa kraje ze sobą ściśle współpracowały, również współpracowały w gnębieniu Polaków. Ale kiedy wybuchły działania wojenne, pierwszym elementem tej tragedii była zagłada polskich więźniów w więzieniach i obozach sowieckich. Rosjanie wycofując się na wschód, nie chcieli dopuścić do tego, żeby ci jeńcy odzyskali wolność, a byli to przecież ci, którzy trafili tam, do więzień, nie z powodów kryminalnych, ale dlatego, że byli polskimi patriotami".
„Te tragiczne wydarzenia są przez nas przypomniane nie dlatego, żeby rozdzierać stare rany, ale po to, aby wyraźnie powiedzieć, że ofiarami ludobójstwa w czasie II Wojny Światowej byli Polacy, tylko dlatego, że byli Polakami, tylko dlatego, że należeli do warstw inteligenckich, że byli patriotami, że należeli do organizacji społecznych czy patriotycznych" – dodał kapłan.
Podczas Światowego Zjazdu Kresowian na Jasnej Górze Honorowe Członkostwo Światowego Kongresu Kresowian i Praemium Honoris Cresovianae otrzymają:
– Wojciech Kilar, kompozytor
– ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski
– Wiktor Węgrzyn, Komandor Rajdu Katyńskiego.
Wojciech Kilar przyjmując Honorowe Członkostwo i dziękując za Praemium Honoris Cresovianae przyznane mu za wybitne zasługi w ksztaltowaniu poczucia godności i podmiotowości Polaków w kraju, na Kresach i wychodźstwie poprzez twórczość generowaną z głebokiej wiary i patriotyzmu – napisał: „Czuję się szczególnie zaszczycony i najprawdziwiej wzruszony tym tak wysokim wyróżnieniem otrzymanym od moich kresowych Rodaków. Pragnę moich drogich kresowych Przyjaciół zapewnić o mojej duchowej z Nimi jedności – tak jak zawsze, tak teraz i do końca naszej ziemskiej wędrówki. Z całego serca dziekuję Kresowianom, że tamte, nasze Kresy żyją i żyć będą dzięki nim. Tak nam dopomóż Bóg!"
„Uważając, że istnieje pilna potrzeba stworzenia szerokiego frontu społecznego na rzecz zachowania narodowej pamięci o Kresach, dążymy do wypracowania skutecznych sposobów działania w przywracaniu oraz przekazywaniu następnym pokoleniom pamięci narodowej, aby w końcu zaowocowały prawdziwym i uczciwym w nim współuczestnictwem osób sprawujących w imieniu Narodu władzę" – stwierdza Jan Skalski. Jak podkreśla, Światowy Kongres Kresowian chce wszechstronnego wsparcia swoich działań, i dlatego skierował zaproszenie na jasnogórskie spotkanie do przewodniczących wszystkich klubów parlamentarnych, posłów i senatorów oraz posłów do parlamentu europejskiego, a także Wspólnoty Polskiej, Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, Zarządu TVP, Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, Ministerstwa Edukacji, Instytutu Pamięci Narodowej.
W podsumowaniu Forum przewidziano podjęcie uchwał oraz uroczyste podpisanie porozumienia o współpracy Światowego Kongresu Kresowian ze Związkiem Harcerstwa Polskiego i Związkiem Harcerstwa Rzeczypospolitej (z racji jubileuszu 100-lecia harcerstwa).
Uroczystości zakończy Koncert Jasnogórski w wykonaniu przedstawicieli młodego pokolenia: zespołu „Paka Buziaka" – zdobywców I nagrody na IV Ogólnopolskim Festiwalu Piosenki Lwowskiej i Lwowskiego Bałaku – Kraków 2010. Wystąpią także: duet EWAN – laureaci Grand Prix Festiwalu Piosenki Lwowskiej – Jelenia Góra 2010 i chór Gloria Dei z Wrocławia.
o. Stanisław Tomoń
