30. rocznica pierwszej pielgrzymki Jana Pawła II do Ojczyzny, 1000-lecie męczeńskiej śmierci św. Brunona, a także 90. rocznica powołania biskupstwa polowego i 400-lecie obecności bonifratrów w Polsce to główne jubileusze 2009 roku. Szereg wydarzeń nawiązywać będzie do przeżywanego roku duszpasterskiego "Otoczmy troską życie".
Modlitwa Ekumeniczna w Giżycku zainauguruje 22 stycznia, w Tygodniu Modlitw o Jedność Chrześcijan, tegoroczne obchody 1000-lecia męczeńskiej śmierci św. Brunona. Tradycja sytuuje miejsce śmierci (wczesną wiosną 1009 roku) i kultu świętego na wzgórzu nazwanym jego imieniem w Giżycku. Bruno Bonifacy z Kwerfurtu, korzystając z poparcia króla Bolesława Chrobrego, udał się z misją do plemion pruskich i tam z 18 towarzyszami poniósł śmierć męczeńską.
"On przypomina nam dziś żyjącym czas jedności chrześcijan i zachęca do pracy nad jej przywróceniem. Swoją gorliwością misyjną przynagla nas również do bycia żywymi świadkami Chrystusa i jego Ewangelii w dzisiejszym świecie. Jest to dla nas istotne przypomnienie i wyzwanie" – podkreśla biskup ełcki Jerzy Mazur.
Rok Świętego Brunona trwa w diecezji ełckiej od października 2008 r. Natomiast główne ogólnopolskie obchody odbędą się w dniach 20 i 21 czerwca 2009 roku. Przy sanktuarium św. Brunona w Giżycku spotka się najpierw młodzież, a dzień później Eucharystię będą celebrowali biskupi (po zakończeniu 348. zebrania plenarnego KEP). Jedną z inicjatyw związanych z 1000-leciem męczeńskiej śmierci św. Brunona jest kongres naukowy pod hasłem "Św. Brunon – patron lokalny czy symbol powszechności Kościoła i jedności Europy", który odbędzie się w dniach 21-22 maja 2009 roku na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
Z kolei 1 czerwca w Ełku odbędzie się tegoroczny finał konkursu "Mój szkolny kolega z misji", którego celem jest uwrażliwianie uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych na sytuację edukacyjną ich rówieśników w krajach misyjnych. Jak podkreślają organizatorzy, dyrekcja krajowa Papieskich Dzieł Misyjnych w Polsce i Dzieło Pomocy "Ad Gentes", konkurs to także jeden z wymiarów przeżywania jubileuszu 1000-lecia śmierci św. Brunona z Kwerfurtu.
W tym roku przypada 90. rocznica powołania biskupstwa polowego w Polsce. Pierwszym biskupem polowym został bp Stanisław Gall, mianowany przez papieża Benedykt XV w dniu 5 lutego 1919 roku. Obchody 90-lecia ordynariatu polowego Wojska Polskiego, a zarazem 18. rocznicy jego przywrócenia, rozpocznie 11 stycznia 2009 roku noworoczny koncert kolęd i wręczenie dyplomów "Benemerenti" w Teatrze Narodowym. 5 lutego w katedrze polowej w Warszawie będzie mieć miejsce uroczysta Msza św. z okazji 90. rocznicy Ordynariatu Polowego Wojska Polskiego. W tym dniu odbędzie się także konferencja naukowa. Z kolei 7 lutego w Krakowie na Wawelu odbędą się uroczystości jubileuszu 90-lecia istnienia służby więziennej.
Rok 2009 to 30. rocznica pierwszej pielgrzymki Jana Pawła II do ojczyzny. W Warszawie, w miejscu gdzie zostały wypowiedziane znamienne słowa modlitwy "Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze ziemi. Tej ziemi", uroczystości odbędą się 6 czerwca. Wydarzenie to będzie miało charakter wielkiej modlitwy o ewangelizację Polski, Europy i świata. Od rana będzie trwało spotkanie różnych ruchów i wspólnot kościelnych, odbędzie się błogosławieństwo grup ewangelizacyjnych. Później na pl. Piłsudskiego zostanie odprawiona Eucharystia i będzie poświęcony krzyż papieski, upamiętniający obecność papieża Jana Pawła II w Warszawie w 1979 roku. Równolegle w Krakowie na Skałce odbędzie się spotkanie młodzieży w 30. rocznicę papieskiej pielgrzymki.
W bieżącym roku przeżywać będziemy także 10. rocznicę najdłuższej pielgrzymki Jana Pawła II do Polski – w 1999 roku. Podczas 13-dniowego pobytu w ojczyźnie Jan Paweł II odwiedził 22 miasta. Ojciec Święty kanonizował bł. Kingę i beatyfikował 111 osób – ks. Stefana Frelichowskiego, m. Reginę Protman i Edmunda Bojanowskiego, a także 108 męczenników z okresu II wojny światowej, wśród których znalazło się 3 biskupów, 52 kapłanów diecezjalnych, 26 kapłanów zakonnych, 3 kleryków, 7 braci zakonnych, 8 sióstr zakonnych i 9 osób świeckich. Jubileusze ich 10. rocznicy wyniesienia na ołtarze będą obchodzić poszczególne diecezje i zgromadzenia zakonne.
11 czerwca 2009 r. przypada zaś zakończenie II Ogólnopolskiego Synodu Plenarnego. "Sobór Watykański II zostawił nam jednak o wiele szersze przesłanie. Dotyczy ono nie tylko Kościoła jako widzialnej wspólnoty wiary, nadziei i miłości, ale także jego stosunku do otaczającego nas świata. Współczesna ewangelizacja wymaga dynamizmu apostolskiego, który nie zamyka się na problemy, jakie niesie ten świat" – mówił Jan Paweł II w 1999 roku.
Warto też wspomnieć o 20. rocznicy kanonizacji św. Brata Alberta (12 listopada) i jubileuszu 25-lecia istnienia i działalności Centrum Formacji Misyjnej w Warszawie. Ten powołany do życia przez Konferencję Episkopatu Polski ośrodek przygotował dotychczas ponad 800 misjonarzy z Polski, a także kilka osób z sąsiednich krajów (Czechy, Słowacja, Ukraina, Litwa). 14 lutego, w liturgiczne wspomnienie świętych Cyryla i Metodego przypada święto patronalne CFM. 6 maja zostanie zorganizowana sesja naukowa i odprawiona uroczysta Msza św. jubileuszowa.
"Otoczmy troską życie" – to hasło trwającego roku duszpasterskiego. Towarzyszą mu liczne inicjatywy, m.in. planowane są otwarcia kolejnych "Okien Życia", tworzenie parafialnych klubów krwiodawstwa i rozwijanie wolontariatu młodzieżowego. Jednym z przykładów jest Centrum Don Guanella – powstanie ono we wrześniu w Skawinie, znajdą się w nim rodzinny dom dziecka, dom formacyjno-powołaniowy oraz centrum wolontariatu; będzie to pierwszy w Polsce dom Zgromadzenia Sług Miłości (Guanellianie).
Na ten rok planowane są też rekolekcje podejmujące szczególnie zagadnienia troski o życie, np. w Licheniu odbędą się rekolekcje o towarzyszeniu bliskim w nieuleczalnej chorobie czy przeżywaniu własnej choroby, a także rekolekcje dla małżeństw, które nie mogą mieć dzieci, oraz dla osób z doświadczeniem aborcji (rekolekcje "Aborcja – Kobieta. Mężczyzna. Dziecko").
W obchody roku duszpasterskiego w sposób szczególny wpisuje się Dzień Świętości Życia, obchodzony w uroczystość Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny (25 marca) i planowany dzień wcześniej Narodowy Dzień Życia. Po raz trzeci II Niedziela Wielkiego Postu (8 marca) będzie przeżywana jako szczególna okazja do solidarności z polskimi misjonarzami i zaangażowania się na rzecz wsparcia ich działań edukacyjnych, medycznych i charytatywnych. W tym roku Niedziela "Ad Gentes" będzie przebiegać pod hasłem "Misjonarz sługą Życia".
Przyczynkiem do refleksji naukowo-duszpasterskiej na temat troski o życie stanowić będą liczne konferencje. Przykładowo 6 lutego w Gdańsku-Matemblewie przy sanktuarium Matki Bożej Brzemiennej Siostry Kanoniczki Ducha Świętego de Saxia organizują sympozjum "Dorobek Kościoła w służbie życiu".
Dni samarytańskie w szpitalach, konferencje naukowe i seminaria organizuje w roku 2009 także Zakon Braci Miłosierdzia (bonifratrów), obchodzący jubileusz 400-lecia obecności w Polsce i trwającej po dziś dzień posługi na rzecz chorych i cierpiących. M.in. w Krakowie-Łagiewnikach odbędzie się 10 marca sesja "Kapelan szpitalny – partner zespołów terapeutycznych w opiece nad chorym", zorganizowana przez zakon przy współpracy z Papieską Radą ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia.
Jubileusz 400-lecia obecności bonifratrów w Polsce rozpocznie się w Warszawie 8 marca Mszą św. radiową ku czci św. Jana Bożego, założyciela zakonu. Centralne uroczystości będą miały miejsce w Krakowie, macierzystym ośrodku bonifraterskim, w dniach 27-31 maja 2009 roku.
Także w Krakowie jubileusz 800-lecia reguły św. Franciszka z Asyżu będą świętować jesienią wszystkie rodziny franciszkańskie. Ogólnopolskie obchody będą trwać od 30 września do 4 października.
Wśród zgromadzeń żeńskich jubileusz 125-lecia przeżywa Zgromadzenie Sióstr św. Józefa, obchody rozpoczęły się 25 października 2008 r. Na ten rok zaplanowane są uroczyste celebracje Eucharystii w katedrze lwowskiej i świętowanie jubileuszu na Ukrainie (15 lutego), w Tarnowie, Krakowie i Wrocławiu. 22 marca 2009 r. Mszy św. w bazylice Krzyża Świętego w Warszawie będzie przewodniczył i wygłosi homilię bp Stanisław Budzik, sekretarz generalny Konferencji Episkopatu Polski.
Zgromadzenie Sióstr Franciszkanek Rycerstwa Niepokalanej, założone przez franciszkanina o. Mieczysława Maria Mirochnę w Konagai (woj. Nagasaki), by służyć ofiarom bomby atomowej, będzie obchodzić 8 grudnia 60. rocznicę powstania. Rok 2009 to także jubileusz 100-lecia odrodzenia Zgromadzenia Księży Marianów, co upamiętni sympozjum w Licheniu w dniach 24-28 maja.
17 stycznia zostanie zainaugurowany Rok Sługi Bożego o. Ignacego Posadzego, wówczas odbędą się obchody 25. rocznicy śmierci współzałożyciela Towarzystwa Chrystusowego. Miesiąc później przypada 111. rocznica urodzin o. Posadzego, a 6 maja w archikatedrze poznańskiej uroczyście zostanie zakończony diecezjalny etap procesu beatyfikacyjnego Sługi Bożego.
Ważnymi wydarzeniami roku 2009 będą tradycyjnie uroczystości Patronów Polski. Odpust św. Wojciecha w Gnieźnie z wręczeniem krzyży misyjnych osobom przygotowanym do posługi misyjnej (25-26 kwietnia), uroczystość św. Stanisława w Krakowie z udziałem Episkopatu (10 maja), odpust św. Andrzeja Boboli w poświęconym mu sanktuarium narodowym w Warszawie (16 maja).
Z udziałem Episkopatu i pielgrzymów z całego kraju odbędą się na Jasnej Górze uroczystości maryjne: Najświętszej Maryi Panny, Królowej Polski (3 maja) i Najświętszej Maryi Panny Częstochowskiej (26 sierpnia). Warto przypomnieć, że po Polsce peregrynuje Obraz Matki Bożej Częstochowskiej. 12 września diecezja sandomierska przekaże Cudowny Obraz archidiecezji łódzkiej.
W uroczystość Apostołów Piotra i Pawła, obchodzoną 29 czerwca, w bazylice Świętego Krzyża w Warszawie będzie sprawowana Eucharystia dziękczynnna za pontyfikat papieża Benedykta XVI. Dzień Papieski poświęcony osobie Jana Pawła II tradycyjnie będzie obchodzony w niedzielę poprzedzającą rocznicę wyboru kard. Karola Wojtyły na Stolicę Apostolską, w tym roku – 11 października.
Kalendarz ogólnopolskich inicjatyw duszpasterskich na 2009 r. jest bardzo bogaty. W dniach 18-25 stycznia będzie obchodzony Tydzień Modlitw o Jedność Chrześcijan. Poprzedzi go 12. Dzień Judaizmu, a 26 stycznia przypada 9. Dzień Islamu.
Święto Ofiarowania Pańskiego (2 lutego) to – jak co roku – Światowy Dzień Życia Konsekrowanego; w tym dniu do puszek przed kościołami odbywa się zbiórka pieniężna na potrzeby zakonów klauzurowych. Wspomnienie Najświętszej Maryi Panny z Lourdes (11 lutego) to Światowy Dzień Chorego, a uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa (19 czerwca) – Światowy Dzień Modlitw o Uświęcenie Kapłanów. Po raz dziesiąty będzie obchodzony też Ogólnopolski Tydzień św. Krzysztofa (19-26 lipca), a już 65. raz Caritas przygotowuje obchody Tygodnia Miłosierdzia (4-10 października).
Decyzją Konferencji Episkopatu Polski od tego roku druga niedziela listopada będzie Dniem Solidarności z Kościołem Prześladowanym. Kościół w Polsce, przez modlitwę i czyny pokutne, będzie w sposób szczególny wyrażał w tym dniu solidarność i duchową bliskość z chrześcijanami prześladowanymi w świecie. W tym roku Dzień Solidarności przypada 8 listopada. Zgodnie z zachętą Benedykta XVI po raz kolejny będzie obchodzony 24 maja Dzień Modlitw za Kościół w Chinach, z kolei Dzień Modlitwy i Pomocy Materialnej dla Kościoła na Wschodzie już po raz 10. będzie realizowany w II Niedzielę Adwentu (6 grudnia).
Na uwagę zasługują także inicjatywy misyjne. 6 stycznia, w uroczystość Objawienia Pańskiego, odbędzie się zbiórka na cele misyjne pod hasłem "Oni czekają na nadzieję". Nową inicjatywą Komisji Episkopatu Polski ds. Misji jest akcja "Misyjny SMS". Od stycznia do końca października można wspomóc polskich misjonarzy, wysyłając SMS o treści "Misje" na numer 72032. W trzecią niedzielę października będzie z kolei obchodzony Światowy Dzień Misyjny, który zainauguruje Tydzień Misyjny w Polsce. Organizują go Papieskie Dzieła Misyjne w Polsce.
Spośród szeregu licznych pielgrzymek i rekolekcji różnych środowisk, grup zawodowych i wspólnot kościelnych wymienić należy jubileuszowe 25. ogólnopolskie rekolekcje dla przewodników turystycznych na Jasnej Górze (6-8 marca).
W ciągu roku zorganizowane są różne spotkania dla młodzieży i festiwale, m.in. 6 czerwca dominikanin o. Jan Góra zaprasza na Ogólnopolskie Spotkanie Młodych nad Lednicą, w lipcu odbędą się 10. Jezuickie Dni Młodzieży w Świętej Lipce na Mazurach i VI Ignacjańskie Dni Młodzieży w Starej Wsi, a także Misyjne Spotkanie Młodych zorganizowane przez werbistów w Pieniężnie czy ewangelizacyjne spotkanie młodzieży "Campo Bosco" w sierpniu w Czerwińsku. Polska będzie też gospodarzem 32. Europejskiego Spotkania Młodych, które odbędzie się na przełomie roku 2009/2010. Bracia z Taizé przez cały rok gościć będą w archidiecezji poznańskiej i modlić w parafiach. Kolejny etap "Pielgrzymki zaufania przez ziemię" odbędzie się w Poznaniu w dniach 28 grudnia-1 stycznia.
BP KEP