"Kościół nie może sobie pozwolić na stratę żadnego dziennikarza, nawet jeśli jest to dziennikarz obojętny czy stoi po innej stronie" – mówi przewodniczący Episkopatu Polski abp Józef Michalik. Zaznacza jednocześnie, że obecność w mediach to nie jedyne źródło przekazu Ewangelii, choć bardzo ważne.3 października zakończyło się spotkanie Rady Konferencji Biskupich Europy poświęcone mediom, w którym wziął udział przewodniczący polskiego Episkopatu. Biskupi rozmawiali także m.in. o powołaniach i nauczaniu religii w szkołach.
Doroczna sesja plenarna przewodniczących Konferencji Episkopatów Europy odbyła się w Budapeszcie – Esztergom od 30 września do 3 października. W spotkaniu uczestniczyło około 50 hierarchów: wszyscy przewodniczący Konferencji Episkopatów Europy oraz zaproszeni biskupi goście z Afryki i Ameryki Łacińskiej, a także przedstawiciele Stolicy Apostolskiej, m.in. miejscowy nuncjusz apostolski abp Juliusz Janusz. „Kościół i media. O wspólną służbę prawdzie” – to temat zakończonego zgromadzenia plenarnego Rady Konferencji Biskupich Europy (CCEE). Przewodniczący Episkopatów omówili m.in. wyniki ankiety dotyczącej sytuacji medialnej w poszczególnych krajach.
„Myślę, że pewne osiągnięcia, jeśli chodzi o obecność Kościoła, religii w polskich mediach są wyraźne” – stwierdza abp Józef Michalik, przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski. „Nadarza się okazja, by podziękować za to dziennikarzom katolickim, ale nie tylko katolickim, także wszystkim dziennikarzom, dla których sprawa dobra, prawdy, wartości nie jest obojętna” – mówi. Jednocześnie podkreśla, że odpowiedzialność za duszpasterstwo każe jeszcze bardziej troszczyć się i zabiegać o kontakt z ludźmi mediów.
„Kościół nie może sobie pozwolić na stratę żadnego dziennikarza, nawet jeśli jest to dziennikarz obojętny czy stoi po innej stronie. Zawsze trzeba do każdego człowieka podchodzić z nadzieją, że on też jest w stanie usłużyć prawdzie, w przekazie tych wartości, którymi żyje człowiek” – ocenia abp Michalik.
Zdaniem Przewodniczącego Episkopatu Polski, w porównaniu z innymi krajami Europy można mówić o pewnych osiągnięciach Kościoła w Polsce na polu mediów. Arcybiskup podkreślił rolę kościelnych środków przekazu, w tym Katolickiej Agencji Informacyjnej, rozgłośni diecezjalnych, Radia Maryja.
Za cenną uznał obecność Kościoła w programach telewizji publicznej oraz w telewizji Trwam, która jest dla wielu – jak podkreślił abp Michalik – miejscem spotkania i formacji, refleksji i modlitwy. „Są to okazje, żeby zauważyć wielką uwagę, jaką Kościół kieruje na media. Z pewnością jest to dowód, że nie jesteśmy nastawieni negatywnie, że cenimy sprawę kontaktu Kościoła z ludźmi mediów. Choć nie umyka naszej uwadze, że nie wszystkie relacje w mediach o Kościele, o religii są poprawne, prawdziwe, powiedzmy szczerze – uczciwe. Jest wiele więc do zrobienia. Nie należy jednak zapominać, że obecność w mediach to nie jedyne źródło przekazu Ewangelii, choć bardzo ważne” – mówi abp Michalik.
Zapoznanie się z sytuacją innych krajów arcybiskup uznał za cenne doświadczenie. „Wracam z tego spotkania pokrzepiony na duchu, bo obawiałem się, że w niektórych krajach postkomunistycznych nawiązanie kontaktu z mediami będzie bardzo trudne. Tymczasem okazuje się, że dzisiaj prawie we wszystkich krajach Europy, nawet w tych oficjalnie zadeklarowanych jako laickie, świeckie, jak chociażby Francja, w państwowych mediach jest odnotowywana obecność Kościoła, często jest to transmisja z liturgii” – relacjonuje abp Michalik. Według uczestniczących w obradach biskupów zauważa się powolny powrót pytań o Pana Boga i transcendencję w Europie, co znajduje swoje odbicie w mediach.
Przewodniczący Episkopatów Europy zauważyli jednak, że nie brak zagrożeń i chaosu, które wprowadzają media, bo dzisiaj nie tyle promuje się wolność religijną, co wolność od religii, powszechna jest tendencja do pomijania w mediach praw natury i promocji wszelkich eksperymentów i debat w imię wolności badań i subiektywizmu etycznego.
Jednym z owoców spotkania biskupów na temat mediów będzie powołanie grupy studyjnej, która zbada możliwości wymiany informacji o Kościele między poszczególnymi krajami Europy za pośrednictwem wspólnej platformy internetowej.
Podczas zebrania plenarnego Rady Konferencji Biskupich Europy biskupi wysłuchali też sprawozdań z prac komisji CCEE. Temat pracy powołaniowej w Europie, w oparciu o wnioski z Europejskiego Kongresu Powołań w Porto (Portugalia, lipiec 2008), omówił bp Wojciech Polak z Gniezna, przewodniczący Komisji Powołaniowej CCEE. Duszpasterstwo uniwersyteckie i programy pracy omówił bp Marek Jędraszewski z Poznania, wiceprzewodniczący Komisji Katecheza-Szkoła-Uniwersytet.
Jednym z poruszonych tematów była także forma nauczania religii w szkole, dyskusja, czy chodzi o religioznawstwo czy przekaz wiary. „Jest to na pewno ważny temat w Europie i mocno dyskutowany. Chodzi o to, czy to ma być informacja o różnych religiach czy formacja do pełnego przeżywania wiary. W koncepcji chrześcijańskiej człowiek nie może być dzielony na część intelektualną i część wolitywną czy część motoryczną, ale potrzeba integralnego spojrzenia, że cały człowiek jest wierzący, we wszystkich sytuacjach i okolicznościach. Chrześcijaństwo jest bardzo wymagającą religią” – podkreśla abp Michalik.
Poruszony był też problem eutanazji, eksperymentów bioetycznych nad komórkami macierzystymi, problem szacunku do życia od poczęcia. Został zaprezentowany także program pierwszego Forum Katolicko-Prawosławnego, które odbędzie się w dniach 11-14 listopada br. we włoskim Trydencie. Spotkanie będzie dotyczyło problemów społeczno-moralnych, szczegółowym tematem będzie rodzina. Biskupi rozmawiali także o islamie w Europie, zastanawiając się do czego ma prowadzić dialog z muzułmanami, uczciwy dialog jest pomocą, żeby muzułmanin był lepszym muzułmaninem, a nie dążeniem do tego, żeby muzułmanie się w Europie zsekularyzowali.
Biskupi zaapelowali też o pomoc dla prześladowanych chrześcijan w Indiach, wzywając rządy i instytucje europejskie do interwencji. Przypomnieli, że Indie nie są jedynym krajem, gdzie łamana jest wolność religijna i prześladowane są mniejszości religijne. Wyraźne prześladowanie religii czy wręcz agresję przeciwko chrześcijaństwu widać bowiem i w innych krajach Ameryki Łacińskiej, w Afryce i Azji.
Biskupi zauważyli, że trzeba zamanifestować solidarność, budzić sumienie ludzi odpowiedzialnych, bo choć rządy czy parlamenty nie będą mogły od razu interweniować to trzeba tworzyć atmosferę solidarności i potępiać agresję. Arcybiskup Michalik poinformował na forum, że polscy biskupi wydali komunikat po zebraniu plenarnym, który został przesłany do przewodniczącego Konferencji Episkopatu Indii; wyraża on solidarność w modlitwie z prześladowanymi w tym kraju chrześcijanami.
Biskupi wybrali nowego sekretarza generalnego CCEE. Został nim ks. Duarte
Nuno Queiroz de Barros da Cunha z Portugalii. Zastąpi na tym stanowisku ks. prał. Aldo Giordano, który był sekretarzem generalnym CCEE przez 13 lat, a z początkiem września z nominacji Benedykta XVI objął stanowisko obserwatora Stolicy Apostolskiej przy Radzie Europy w Strasburgu.
Następne spotkanie przewodniczących Episkopatów Europy odbędzie się w październiku 2009 roku w Paryżu. Zgodnie z przyjętymi założeniami, jedno ze spotkań CCEE odbywa się w kraju Europy Środkowej, raczej postkomunistycznym, a kolejne w kraju Europy Zachodniej. „Tematu jeszcze nie ustalono, natomiast myślę, że jednym z pilnych tematów jest nowa ewangelizacja i jej problemy. Trzeba by wymienić doświadczenia i zobaczyć, w jaki sposób można skoordynować pewne wysiłki” – uważa przewodniczący polskiego Episkopatu.
Arcybiskup Józef Michalik jako przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski uczestniczy w spotkaniach CCEE od 2004 r. Zebrania plenarne Rady Konferencji Biskupich Europy uważa za pożyteczne. „Każda konferencja Episkopatu jest całkowicie niezależna w swoich działaniach, ale jest częścią Kościoła powszechnego, stąd podobne spotkania są o tyle twórcze, że Kościół katolicki nie może być Kościołem jednego kraju czy jednej kultury. Pierwszy walor tego spotkania to fakt, że widzimy jak oddychają wiarą ludzie w innym kraju, zwłaszcza w kraju sąsiednim. Ponadto wymiana doświadczeń i refleksja pozwala zobaczyć, które zjawiska są specyfiką danego kraju, a które wynikają z ogólniejszych tendencji, nad którymi trzeba się zatrzymać” – mówi abp Michalik.
Rada Konferencji Biskupich Europy powstała w 1971 r. i obecnie skupia 33 episkopaty Europy, reprezentowane przez ich przewodniczących, oraz indywidualnie arcybiskupów Luksemburga i Monako oraz biskupa Kiszyniowa (Mołdawia). Od 6 października 2006 r. na czele organizacji stoi kard. Péter Erdő z Węgier, a wiceprzewodniczącymi są kardynałowie: Josip Bozanić z Zagrzebia (Chorwacja) i Jean-Pierre Ricard (Bordeaux – Francja). Siedzibą Rady jest Sankt Gallen w Szwajcarii.
BP KEP