Odprawiany jest także w niektórych sanktuariach maryjnych i innych świątyniach, szczególnie w niektóre uroczystości i święta maryjne, zwłaszcza na zakończenie nabożeństw wieczornych.
Apel Jasnogórski sprawowany jest szczególnie uroczyście – jako odrębne nabożeństwo maryjne – na Jasnej Górze codziennie o godzinie 21.00.
„Wyjątkowy wieczór. Apel Jasnogórski, który za chwilę zaśpiewamy i zaniesiemy naszą modlitwę do Matki Bożej ma dziś dokładnie 60 lat. Jest z nami o. Jerzy Tomziński, były generał naszego Zakonu, przeor Jasnej Góry, wieloletni, który rozpoczął tę modlitwę, która zgodnie ze słowami Sługi Bożego kard. Stefana Wyszyńskiego ma trwać na polskiej ziemi, abyśmy byli, czuwali, abyśmy pamiętali o Bogu, o Jego przykazaniach i o naszym dziecięctwie Bożym” – powiedział przed rozpoczęciem modlitwy apelowej przeor o. Roman Majewski.
Jubileuszowe rozważanie apelowe w niedzielę, 8 grudnia poprowadził o. Zachariasz Jabłoński, definitor generalny Zakonu Paulinów. „Pragniemy dzisiaj podziękować za apelowe audiencje, od 60 lat ok. 22 tys. razy przyjmowałaś nas po macierzyńsku i cierpliwie. Dziękujemy Ci za wspaniałomyślność, a także za obecność wśród nas inicjatora apelowych audiencji byłego generała paulinów i bliskiego współpracownika Prymasa Tysiąclecia o. Jerzego Tomzińskiego”.
O. Jabłoński prosił Niepokalaną Maryję, aby wypraszała ludziom „pogłębienie wiary, że ich powołaniem jest codzienne zmaganie się ze wszystkim, co nie jest święte”.
Uroczystego, jubileuszowego błogosławieństwa udzielił metropolita częstochowski abp Wacław Depo, a także o. Jerzy Tomziński, jeden z najstarszych paulinów, wieloletni generał Zakonu Paulinów i przeor Jasnej Góry, inicjator powstania Apelu Jasnogórskiego.
Posłuchaj: całość modlitwy Apelu Jasnogórskiego odprawionej w dniu 60. rocznicy istnienia
„Codziennie wieczorem w godzinie Apelu Jasnogórskiego o 21.00 rozlegają się majestatyczne dźwięki dzwonów, a pielgrzymi i mieszkańcy Częstochowy gromadzą się licznie w Kaplicy Matki Bożej Jasnogórskiej na tę wieczorną modlitwę” – czytamy w opracowaniu „Jasnogórski Apel – jego początki, rozwój i rycerski charakter” autorstwa o. Józefa Płatka, paulina.
Powstanie Apelu Jasnogórskiego ściśle wiąże się z osobą kard. Stefana Wyszyńskiego, Prymasa Polski. Po otrzymaniu bolesnej wiadomości o internowaniu kard. Wyszyńskiego 25 września 1953 r., paulini na Jasnej Górze podjęli z pielgrzymami specjalne modlitwy o jego rychłe uwolnienie.
Prymas Wyszyński podczas swego internowania w Stoczku Warmińskim postanowił dokonać osobistego Aktu oddania się w niewolę miłości Matce Bożej, zawierzając Jej całkowicie swój los. Uczynił to w uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najśw. Maryi Panny, 8 grudnia 1953 r.
W tym dniu, ówczesny przeor Jasnej Góry o. Jerzy Tomziński, w czasie sumy z racji uroczystości Niepokalanego Poczęcia Najśw. Maryi Panny, zapowiedział: „Staniemy dziś wszyscy na jasnogórski apel. Co to jest? Nic trudnego! Codziennie o godzinie 9 wieczorem przeniesiemy się myślą i modlitwą na Jasną Górę, do cudownej kaplicy. Są rodziny, które o tej porze przerywają rozmowę, pracę i stają w milczeniu albo na czele ze swym ojcem odmawiają dziesiątkę różańca. Są całe zastępy polskiej młodzieży akademickiej, które to czynią. Gdy powiedziano o tym Księdzu Prymasowi Kardynałowi Wyszyńskiemu, odniósł się życzliwie do tego, potem jednak, kiedy przemyślał tę sprawę, powiedział parę miesięcy temu, że codziennie o godzinie 9 wieczorem przenoszę się myślą na Jasną Górę, modlę się i błogosławię całemu Narodowi. Wszyscy, jak nas jest przeszło 30 milionów na całym świecie; wszyscy o jednej godzinie, gdziekolwiek będziemy, czy w pracy, czy na ulicy, czy w kinie, czy na zabawie; wszyscy zbratani jedną myślą, jednym polskim sercem, staniemy przy naszej Pani i Królowej, przy Matce i Pocieszycielce, aby prosić i żebrać za Polskę, za Naród…”
Wieczorem, o godz. 21.00, rozpoczęto na Jasnej Górze modlitwę, zwaną Apelem Jasnogórskim. Pod przewodnictwem o. Jerzego Tomzińskiego, w Kaplicy Matki Bożej o tej wieczornej porze zgromadziła się grupka osób, w tym paulini – o. Teofil Krauze, o. Aleksander Rumiński oraz kilka pań z Instytutu Prymasowskiego z Marią Okońską na czele, by polecić szczególnej opiece Maryi internowanego Prymasa Polski. Tak też postanowili oni zbierać się codziennie o godzinie 21.00, by odmawiać modlitwy do Matki Bożej przed zasłoniętym Cudownym Obrazem.
„Dziś, z perspektywy czasu, można stwierdzić, że było to oficjalne zapoczątkowanie Jasnogórskiego Apelu. Nadal paulini wzywali rodaków, by sercem, myślą i modlitwą stawać przed Obliczem Jasnogórskiej Pani o godzinie 21.00 i modlić się o uwolnienie Księdza Prymasa Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Na owoce takiej modlitwy nie trzeba było długo czekać. Ksiądz Prymas odzyskał wolność po trzech latach” – pisze o. Józef Płatek w cytowanym wyżej opracowaniu.
Jak podkreśla o. Józef Płatek, do upowszechnienia Apelu Jasnogórskiego przyczyniła się najbardziej jego transmisja radiowa. Po VI Światowym Dniu Młodzieży z udziałem Jana Pawła II na Jasnej Górze, w dniach 14-15 sierpnia 1991 r., swą działalność rozpoczęło archidiecezjalne częstochowskie Radio „Fiat”. Ono pierwsze podjęło transmisję Apelu z Kaplicy Matki Bożej Jasnogórskiej. Od 25 marca 1995 r., czyli od początku powstania, Apel Jasnogórski na stałe i codziennie transmituje Radio „Jasna Góra”, prowadzone przez Zakon Paulinów. Modlitwę przekazują także inne katolickie rozgłośnie radiowe, w tym Radio „Maryja”.
Od 12 czerwca 2003 r. Polacy w kraju i poza jego granicami mogą łączyć się codziennie we wspólnej modlitwie Apelu Jasnogórskiego za pośrednictwem Telewizji „Trwam”.
Również za pośrednictwem strony internetowej Biura Prasowego Jasnej Góry /www.jasnagora.com/, można codziennie posłuchać na żywo transmisji Apelu Jasnogórskiego. Na naszej stronie można także obejrzeć codzienne, krótkie relacje video z poszczególnych Apeli Jasnogórskich oraz odsłuchać całość modlitwy Apelowej w plikach audio /www.jasnagora.com/.
o. Stanisław Tomoń
BPJG/ dr, mn