Nazaretanki

Historia

Zgromadzenie założyła bł. Maria od Pana Jezusa Dobrego Pasterza – Franciszka Siedliska. Pierwszy dom powstał w Rzymie w 1875 r. Na ziemiach polskich Zgromadzenie istnieje od 1881 r., kiedy to Matka Siedliska założyła dom w Krakowie. Już w pierwszych latach istnienia Zgromadzenia rozszerzyło się ono na Stany Zjednoczone (1885), Francję (1891) i Anglię (1895). Realizacja charyzmatu od początku prowadzona była poprzez szkolnictwo, szpitalnictwo, nauczanie religii, pracę wychowawczą, rekolekcje oraz opiekę nad ubogą polską emigracją.

W chwili śmierci Założycielki w 1902 r. Zgromadzenie liczyło 374 siostry w 29 domach zakonnych. Na początku XX w. podjęto działalność na terenie zaboru rosyjskiego. W tym czasie tworzyły się podwaliny największych szkół zgromadzenia. W Polsce w okresie międzywojennym praca opiekuńczo-wychowawcza stanowiła główny rodzaj apostolstwa. Początkowo utworzono jedną polską prowincję z siedzibą w Warszawie (1925). W 1931 r. dokonano podziału na dwie jednostki administracyjne: prowincję krakowską i warszawską.

Lata wojny zaznaczyły się w dziejach zgromadzenia męczeńską śmiercią jedenastu nazaretanek z Nowogródka – bł. s. Stelli Mardosewicz i jej 10 współsióstr. Ponadto dwadzieścia dziewięć sióstr z domów na Kresach Wschodnich zostało wywiezionych przez Rosjan na Sybir, a stamtąd (oprócz ośmiu – powróciły do Grodna w 1945 z Kazachstanu)  powróciły do Europy po kilkuletniej tułaczce wojennej przez Kazachstan, Iran i Afrykę. Dwadzieścia siedem nazaretanek z domów na terenie przyłączonym do Rzeszy znalazło się w obozie pracy w wielkopolskim Bojanowie.

Siostry, które pozostały w swoich placówkach czynnie włączyły się w działalność konspiracyjną m.in. poprzez prowadzenie tajnych kompletów, sierocińców, ratowanie dzieci żydowskich, zakładały kuchnie dla ubogich, przesyłały paczki do więzień i obozów, ratowały wielu ludzi przed wywózką do Rzeszy niemieckiej, podejmowały opiekę nad uchodźcami, włączały się czynnie w działania Armii Krajowej.

Szczególne zaś miejsce w dziejach Nazaretu pod reżimem komunistycznym były lata 1955-56, gdy w domu w Komańczy przebywał Prymas Polski Ks. Kard. Stefan Wyszyński, zesłany tam na trzecie miejsce swego odosobnienia. Lata terroru komunistycznego zaznaczyły się także uwięzieniem 3 sióstr, które współpracowały z ks. biskupem Czesławem Kaczmarkiem – ordynariuszem kieleckim.

Władze usiłowały włączyć siostry do toczącego się procesu biskupa. Pozbawione wolności siostry w latach 1951-56 przebywały w więzieniach i aresztach śledczych w Warszawie na Mokotowie, Fordonie k/ Bydgoszczy i w Kielcach.
Po wojnie Zgromadzenie podjęło na nowo działalność wychowawczą we własnych szkołach i internatach w Polsce, ale od 1960 r. władze komunistyczne pozostawiły tylko jedną czynną szkołę: Liceum Ogólnokształcące w Warszawie. Pozostałe uległy likwidacji. Zgromadzenie zostało pozbawione także możliwości pracy opiekuńczo-wychowawczej w przedszkolach i pełnienia posługi w szpitalach.

Lata 1970-1990 dały początek nowym formom działalności (katechizacja w parafiach, rekolekcje młodzieżowe, domy samotnej matki). Kontynuowano także wcześniej podjęte prace w domach pomocy społecznej wśród osób chorych i starszych. Obecnie na terenie dwóch polskich prowincji przebywa ok. 800 sióstr. Prowincje te obejmują teren Ukrainy, Rosji i Kazachstanu. Nazaretanki pracują także w innych krajach:  Australii, Białorusi,  na Filipinach, we Francji, Ghanie,  Izraelu, w Stanach Zjednoczonych, w Wielkiej Brytanii,  we Włoszech.

Założycielka

Bł. Maria od Pana Jezusa Dobrego Pasterza – Franciszka Siedliska urodziła się 12 listopada 1842 r. w szlacheckiej rodzinie ziemiańskiej w Roszkowej Woli na Mazowszu. Dzieciństwo spędziła w Warszawie i Żdżarach niedaleko Nowego Miasta n. Pilicą. Od wczesnych lat młodości czuła się powołana do zażyłej relacji z Bogiem, choć, jak sama pisze, Bóg nie był Panem w ich domu. W 1973 r. udała się do Rzymu i otrzymała błogosławieństwo papieża Piusa IX na założenie nowej wspólnoty zakonnej.

W 1975 r. został otwarty pierwszy dom w Rzymie, a wkrótce potem m. Siedliska przedstawiła kardynałowi wikariuszowi Rzymu plan nowego zgromadzenia. Do końca życia pracować będzie nad utworzeniem konstytucji. Umierając w opinii świętości 21 listopada 1902 r., pozostawiła po sobie 29 fundacji, z tego 20 w Stanach Zjednoczonych, a 9 w Europie. Papież Jan Paweł II beatyfikował ją w Rzymie 23 kwietnia 1989 r. Liturgiczne wspomnienie bł. Marii od Pana Jezusa Dobrego Pasterza w Polsce obchodzimy 25 listopada. Od 1994 r. jest ona patronką Polskiej Misji Katolickiej w Anglii i Walii. Jej doczesne szczątki znajdują się w kaplicy domu generalnego w Rzymie.

Bł. Męczennice z Nowogródka

Bł. Siostra Stella Mardosewicz i 10 współsióstr:  Imelda Żak, Rajmunda Kukołowicz, Daniela Jóźwik, Kanuta Chrobot, Sergia Rapiej, Gwidona Cierpka, Felicyta Borowik, Heliodora Matuszewska,  Kanizja Mackiewicz,  Boromea Narmontowicz poniosły  śmierć  rozstrzelane przez gestapo 1 sierpnia 1943 r. W okresie masowych aresztowań mieszkańców Nowogródka i egzekucji  (obecnie Białoruś) wyraziły gotowość ofiary z życia za aresztowanych członków rodzin i kapłana. Sarkofag z doczesnymi szczątkami błogosławionych znajduje się w farze nowogródzkiej. Beatyfikacja ich miała miejsce w Rzymie 5 marca 2000 r., a ich wspomnienie przypada 4 września.

Służebnica Boża s. M. Małgorzata Banaś

Dwunasta siostra – współtowarzyszka Jedenastu Męczennic, która pozostała przy życiu, fakt swojego ocalenia odczytała jako znak woli Bożej, że ma pozostać w Nowogródku i przejąć opiekę nad nowogródzką farą, służyć pomocą miejscowej ludności oraz podtrzymywać w niej ducha religijnego. Świadoma podjętej misji, oddała się całkowicie Bogu i społeczności nowogródzkiej, czerpiąc siły ze zjednoczenia z Jezusem Eucharystycznym.

Mieszkała w ciężkich warunkach w zakrystii fary, żyjąc z ofiar ludzi i z pracy własnych rąk. Zmarła po ciężkiej chorobie 26 kwietnia 1966 r. w Nowogródku. Proces beatyfikacyjny s. M. Małgorzaty (Ludwiki Banaś) od Serca Pana Jezusa Konającego w Ogrójcu rozpoczął się na szczeblu diecezjalnym 18 lutego 2003 r. W 2008 roku odbyło się uroczyste otwarcie procesu na szczeblu rzymskim, następnie wyszedł dekret zatwierdzający jego ważność. Do beatyfikacji potrzebny jest cud.