Małe Dzieło Boskiej Opatrzności, Orioniści
Parvum Opus Divinae Providentiae (FDP)
Dyrekcja Prowincjalna (Zarząd Polskiej Prowincji Księży Orionistów)
ul. Lindley’a 12
02-005 Warszawa
tel. (0-22) 622-56-78
e-mail: sekretarzfdp@poczta.onet.pl
strona internetowa: www.orione.pl
Działalność oriońska w Polsce rozpoczęła się w 1923 roku w Zduńskiej Woli wraz z przybyciem do naszego kraju z Włoch ks. Aleksandra Chwiłowicza, który otrzymał od samego założyciela ks. Alojzego Orione dokument upoważniający do podjęcia działalności Zgromadzenia w Polsce. Sama inicjatywa zrodziła się w sercu ks. Orione, który szczególną życzliwością i miłością otaczał Polskę i który dla tych celów pragnął mieć w swoim zgromadzeniu Polaków. Swój cel szybko osiągnął.
W roku 1923 ks. Chwiłowicz postarał się o zatwierdzenie statutu Małego Dzieła w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Następnie rok później nabył posesję z piętrowym domem (karczmą), który nazwał Domem Misyjnym a następnie w latach 1924 – 1928 rozbudował, zakładając kolegium.
Ks. Alojzy Orione przysłał mu do pomocy w 1924 roku, ks. Roberta Szulczewskiego i ks. Ludwika Szczygła a następnie rok później ks. Błażeja Marabotto jako swojego osobistego przedstawiciela, który najpierw organizował formację zakonną a w 1928 roku (po wyjeździe ks. Chwiłowicza do USA) przejął całość zarządu.
Od 1925 roku przy Domu Misyjnym istniało studium filozoficzne, natomiast na studia teologiczne kleryków wysyłano do Tortony (północne Włochy). W 1930 roku wskutek napływu powołań z Kolegium i spoza tej instytucji, ks. Marabotto otworzył w Domu Misyjnym nowicjat, natomiast w 1932 roku Kolegium przybrało nazwę Niższego Seminarium Duchownego, chociaż to nie zmieniło profilu zakładu, który nadal był prowadzony jako szkoła z myślą o powołaniach do Zgromadzenia.
W latach 1928 – 1936 Zgromadzenie rozwinęło się terytorialnie: o parafię we Włocławku, internat w Kaliszu (obecnie Zakład Wychowawczy im. bł. Alojzego Orione) oraz Kolonię Rolniczą (obecnie Dom Pomocy Społecznej dla Dorosłych) w Izbicy Kujawskiej. Rozszerzyło się również liczbowo, albowiem w latach 1925 – 1936 we Włoszech zostało na kapłanów wyświęconych 17 kleryków, wysłanych uprzednio na teologię. Wzrosła również liczba kleryków i braci koadiutorów przychodzących od 1930 roku dość licznie do nowicjatu.
W 1936 roku została utworzona wiceprowincja, której przełożonym z tytułem inspektora został ks. Józef Nowicki. Następne 4 lata przyniosły kolejny rozwój placówek: w Warszawie Izby Rzemieślnicze – obecnie Młodzieżowy Ośrodek Wychowawczy oraz w Łaźniewie k. Błonia – Sierociniec.
W 1949 roku na I Kapitule Generalnej została utworzona Prowincja Św. Stanisława Kostki (przemianowana w 1968 r. na Matki Boskiej Częstochowskiej), jej pierwszym przełożonym czyli Dyrektorem Prowincjalnym został ks. Błażej Marabotto. Akt Kapituły pozostał jednak na papierze z powodu trwania wojny, tak że dopiero w 1946 r. dokument pt. „Rescritto della S. Congregazione dei Religiosi n. 4966/46, 29 IX 1946” wprowadził postanowienia kapitulne w życie. Siedzibą Prowincji Polskiej był przez długie lata Dom w Warszawie przy ul. Barskiej 4.
W latach 1946 – 1998 notujemy dalszy rozwój terytorialny: w Zduńskiej Woli utworzenie Parafii przy kaplicy kolegialnej w roku 1948. Obecnie znajdują się tam 3 instytucje: Wyższe Seminarium Duchowne, Parafia św. Antoniego oraz od 1994 roku, w Henrykowie „Schronisko dla Bezdomnych im. ks. Franciszka Drzewieckiego” (beatyfikowanego w 1999 roku)
w Łaźniewie utworzenie przy kaplicy sierocińca, Parafii św. Antoniego w roku 1950, gdzie dziś jest parafia i Dom Chorych oraz Dom Wczasowo – Rekolekcyjny również dla Chorych. W Kaliszu, Parafia Opatrzności Bożej (1952 r.) – druga placówka Zgromadzenia w Kaliszu.
Od roku 1957 kolejno dochodzą: Malbork (1957 r.) – Parafia św. Jana Chrzciciela; Czułów k. Krakowa (1959 r.) – ośrodek duszpasterski; Warszawa Anin (1959 r.) – Nowicjat księży Orionistów; Międzybrodzie Bialskie (1968 r.) – Dom Rekolekcyjno – Wypoczynkowy; Wołomin (1972 r.) – filia Parafii Matki Boskiej Częstochowskiej, obecnie Parafia św. Józefa Robotnika , przy której powstało w 1991 roku „Schronisko dla Bezdomnych” w Czarnej oraz w 1994 Hospicjum Opatrzności Bożej.
Warszawa (1972 r.) – kościół rektoralny pw. Dzieciątka Jezus, a następnie od 1986 roku Parafia pw. św. ks. Alojzego Orione oraz od 1994 roku Dyrekcja Prowincjalna księży Orionistów. Rybna k. Krakowa (1973 r.) – Parafia pw. św. Kazimierza, z prowadzenia której zrezygnowano w 1998 roku; Lublin (1977 r.) – ośrodek dla studiujących orionistów; Rokitno k. Warszawy (1986 r.) – Sanktuarium Maryjne i Duszpasterstwo Parafialne; Brańszczyk – Dom dla Starszych osób;
W sekretariacie Episkopatu Polski pracowali orioniści: śp. ks. Abp Bronisław Dąbrowski, śp. ks. Franciszek Gościński i nadal ks. Edward Sobieraj. Polscy Orioniści pracują również na Białorusi, w USA, we Włoszech oraz na Madagaskarze.
Tak w skrócie przedstawia się Historia Zgromadzenie ks. Orionistów w Polsce.
Ks. Alojzy Orione mawiał, że gdyby nie narodził się Włochem, to chciałby być Polakiem. Urodził się w Pontecurone (AL.) w północnych Włoszech, 23 czerwca 1872 r. w ubogiej rodzinie, jako jeden z czterech synów Karoliny i Wiktora Orione. Matka była niewiastą głębokiej pobożności i silnego charakteru, a ojciec ciężko pracującym brukarzem. Alojzy od najmłodszych lat pomagał ojcu przy układaniu kamieni na drogach; był chłopcem pogodnym, ale porywczym. Wstąpił do franciszkanów, a potem przeniósł się do salezjanów, gdzie św. Jan Bosko był jego mistrzem duchowym i spowiednikiem. O stopniu zażyłości świadczy fakt, że w 1888 roku Alojzy ofiarował swe życie w intencji uzdrowienia ks. Bosko.
Ostatecznie Alojzy znalazł się jednak w diecezjalnym seminarium duchownym w Tortonie. Już jako 20-letni kleryk zajął się ubogimi chłopcami, gromadząc ich w małym domku w dzielnicy San Bernardino w Tortonie (1893 r.). Prowadził, na wzór ośrodków salezjańskich, oratorium dla zaniedbanych chłopców. Z czasem rozszerzył pole swojej działalności apostolskiej, zwracając się ku upadłym dziewczętom, suspendowanym kapłanom, nędzarzom z przytułków, więźniom i młodzieży emigrującej „za chlebem” ze wsi do miast.
Był to początek długiej drogi, jaką Opatrzność Boża, której bezgranicznie zaufał, prowadziła Ks. Orione po trudnych ścieżkach tego świata, aby niósł pomoc duchową i materialną najbardziej potrzebującym i opuszczonym.
Dla realizowania tego zadania, do którego przynaglała go miłość Chrystusa do ubogich, zaczął wokół siebie gromadzić współpracowników, dając w ten sposób początek Synom Boskiej Opatrzności (1893). Ceniąc sobie rozmodlenie, szybko zakłada Eremitów Boskiej Opatrzności (1899 r.) oraz Braci koadiutorów (1913).
Wiedziony duchem Bożym, zakłada następnie Zgromadzenie „Sióstr Małych Misjonarek Miłosierdzia” (1915 r.), a także „Siostry Sakramentki Niewidome” (1927 r.). Wgłębiając się w ducha Założyciela, ostatnio została utworzona wspólnota „Sióstr Kontemplacyjnych Jezusa Ukrzyżowanego” (1990 r.).
Życie i działalność Ks. Orione znalazły swoje bogate świadectwo wśród ludzi i napisanych o nim biografiach. Jego niezwykle liczne listy i pisma, wydane i te jeszcze nie opublikowane, stanowią dziś ogromny materiał dla formacji jego naśladowców, jak i tych, którzy darzą go szczególną czcią. Materiał ten bywa też wykorzystywany w celach naukowych, w zakresie historii, pedagogiki, duchowości czy hagiografii.
„Szaleńcem Bożym” określił go Pronzato, jego biograf, a Papież Jan Paweł II uznał w nim „stratega miłosierdzia”. Natomiast sam Ks. Orione określał się, jako „tragarz Boskiej Opatrzności”, używając także innych określeń o sobie, aby wyznać swoją nieskończoną ufność Bogu i być pokornym sługą Jego świętej woli. Ignacy Silone porównał go z Leninem, ponieważ „Lenin nie był socjalistą sobotniego wieczora, a Ks. Orione nie był kapłanem niedzielnego poranka”. Douglas Hyde poświęcił mu biografię, którą zatytułował: „God’s Bandit” („Rozbójnik Boży”). Literat Ks. Józef De Luca powiedział o Ks. Orione: „był to człowiek w stanie ciągłego upojenia duchowego”. Papież Pius XII zaś, na wieść o jego śmierci, która nastąpiła 12 marca 1940 r., nazwał Ks. Orione „ojcem ubogich i dobroczyńcą cierpiących i opuszczonych”.
Papież Jan Paweł II beatyfikował Ks. Orione 26 października 1980 r., przedstawiając go Kościołowi, jako „cudowny i genialny wyraz miłosierdzia chrześcijańskiego”, dodając: „z pewnością był on jedną z świetlanych postaci tego wieku, poprzez swoją otwarcie przeżywaną wiarę chrześcijańską”, ”miał hart i serce Apostoła Pawła, a zarazem delikatny i wrażliwy, aż do łez, niestrudzony i odważny, aż do śmiałości, wytrwały i dynamiczny, aż do heroizmu”.
Świętość Ks. Orione wzbudziła i nadal rodzi podziw i pobożność wśród wiernych, wolę naśladowania i pójścia za nim wśród uczniów. Pozostaje bowiem żywy jego charyzmat, nieustanny i uniwersalny dar dla Kościoła, „przekazany uczniom, aby nim żyli, strzegli go, pogłębiali i stale rozwijali w zgodzie z Kościołem” (MR 11). Dzięki światłu tego charyzmatu zaistnieli wspaniali naśladowcy Ks. Orione; niektórzy z nich stali się wzorami dla drugich, inni pozostawili głębokie ślady w życiu Kościoła i społeczeństwa, a jeszcze inni – choć mniej znani – „oddali swe życie w radosnej całopalnej ofierze miłości dla Chrystusa i dla dusz” (Ks. Orione). Oni to właśnie stanowią „Konstelację Orione”.
Dzieło Ks. Orione – istniejące dziś w ponad 30 krajach świata – obejmuje Zgromadzenia zakonne Synów Boskiej Opatrzności, Małych Sióstr Misjonarek Miłosierdzia, Orioński Instytut Świecki oraz Orioński Ruch Świeckich, dzieło, które promieniuje w świecie, przede wszystkim wśród najuboższych.
Ksiądz Orione miał szczególną miłość do Polski i cierpiał ogromnie, kiedy Polska została napadnięta i rozdarta we wrześniu 1939 roku. Polska flaga biało-czerwona do dziś wisi na ścianie ubogiego pokoiku w Tortonie, gdzie Święty mieszkał i pracował. W ostatnim słowie, jakie skierował do swoich duchowych Synów – Orionistów, wieczorem 8 marca 1940 roku, w San Remo, gdzie zmarł, powiedział: Ja tak bardzo kocham Polaków. Kochałem ich już jako chłopiec, kochałem ich zawsze… Kochajcie zawsze tych naszych braci.
Bóg sprawił, że tego wielkiego Przyjaciela Polaków kanonizował 16 maja 2004 roku Papież Polak. Podczas uroczystości kanonizacyjnej Ojciec święty powiedział, że czytane podczas tej Mszy św. słowa z Dziejów Apostolskich o ludziach, „którzy dla imienia Pana naszego Jezusa Chrystusa poświęcili swe życie”, można odnieść do św. Alojzego Orione, całkowicie oddanego sprawie Chrystusa i Jego Królestwa. Przypomniał, że posługę apostolską tego kapłana naznaczyły „cierpienia fizyczne i moralne, zmęczenie, trudności, przejawy niezrozumienia i przeszkody wszelkiego typu”. Przywołując fragmenty jego pism, Ojciec Święty zauważył, że „serce tego stratega miłości nie miało granic, gdyż wypływało z miłości Chrystusa”.