Jezuici

Kuria Prowincji Wielkopolsko-Mazowieckiej
Towarzystwa Jezusowego
ul. Narbutta 21
02-536 Warszawa
tel. (22) 542 -10-00
fax: (22) 848-15-99
e-mail: curiapma@jezuici.pl 

 

Kuria Prowincji Polski Południowej
Towarzystwa Jezusowego
Mały Rynek 8
31-041 Kraków
tel. (12) 428-15-00
fax: (12) 423-03-12
e-mail: curiapme@jezuici.pl
strona internetowa: www.jezuici.pl

Założenie zakonu jezuitów wiąże się z osobą św. Ignacego Loyoli, który po latach służby rycerskiej przeżył nawrócenie i postanowił oddać się Kościołowi. Ignacy nakreślił zarys konstytucji nowego zakonu, który zatwierdził papież Pawel III 27 września 1540 r. Zakon rozprzestrzenił się bardzo szybko w całej Europie i na innych kontynentach, m. in. na Dalekim Wschodzie, w Afryce i Ameryce, gdzie jezuici docierali jako misjonarze. O ile w 1556 r. liczył ogółem ok. 1000 członków, to w 1749 r. – 22 589.

W początkowym okresie jezuici najwięcej uwagi poświęcali utwierdzaniu katolików w wierności Kościołowi i konfrontacji z reformacją w Europie. Katechizowali prosty lud, głosili kazania, ożywiali życie sakramentalne, zakładali stowarzyszenia, zbudowali system szkolnictwa i wychowania młodzieży, poprzez dysputy z innowiercami i publikacje apologetyczne ukazywali prawdy Kościoła katolickiego.

W okresie oświecenia zakon był bardzo mocno atakowany jako główna podpora Kościoła katolickiego, którą się stał w ciągu dwóch wieków działalności. Pod naciskiem dworów Europy, zwłaszcza Burbonów, papież Klemens XIV w 1773 r. skasował Towarzystwo. W 1814 r. papież Pius VI przywrócił zakon do istnienia. Wzrost nastąpił ponownie bardzo szybko. W 1940 r. Towarzystwo Jezusowe liczyło 8 asystencji oraz 50 prowincji. Po II wojnie światowej rozwija się szczególnie na terenach misyjnych, zwłaszcza w Azji i Afryce.

Do najsłynniejszych jezuitów należą Doktorzy Kościoła: Piotr Kanizy i Robert Bellarmin; misjonarze: św. Franciszek Ksawery i św. Piotr Klawer; teolodzy: kard. Augustin Bea, kard. Jean Daniélou, kard. Henry de Lubac, Karl Rahner, paleontolog Pierre Teilhard de Chardin.

Do Polski jezuitów sprowadził w 1564 r. kard. Stanisław Hozjusz. Głównym polem ich pracy było szkolnictwo. Do najbardziej znanych przedstawicieli Towarzystwa Jezusowego w Polsce należą: św. Stanisław Kostka, św. Andrzej Bobola, św. Melchior Grodziecki, Piotr Skarga, Kazimierz Sarbiewski, Jakub Wujek oraz czołowi przedstawiciele polskiego oświecenia: Jan Bohomolec, Adam Naruszewicz, Grzegorz Piramowicz, Franciszek Bohomolec, Franciszek Kniaźnin.

Ignacy Loyola urodził się w 1491 r. w Loyoli w Hiszpanii. Początkowo zajmował się rycerstwem. W czasie rekonwalescencji po odniesionej ranie w 1521 r. oddawał się lekturze dzieł religijnych, pod wpływem których zapoczątkowało się jego nawrócenie. W drodze do Ziemi Świętej zatrzymał się w Manrezie, gdzie prowadząc życie pustelnicze doznał pierwszych doświadczeń mistycznych, których najważniejszym owocem było spisanie ćwiczeń duchownych.

Po powrocie z Ziemi Świętej podjął naukę łaciny i filozofii. W 1528 r. udał się w tym celu do Paryża. Tam wraz z 6 towarzyszami w 1534 r. złożył śluby czystości, ubóstwa oraz poświęcenia się pracy apostolskiej w Ziemi Świętej. Kiedy wyjazd do Ziemi Świętej okazal sie niemożliwy, zdecydowali się na zalożenie nowego zakonu. Ignacy nakreślił zarys konstytucji Towarzystwa Jezusowego, które w 1540 r. zatwierdzil papież Paweł III. Wybrany generałem zakonu, Ignacy funkcje tę pełnił aż do śmierci 31 lipca 1556 r.