Bracia Szkolni

Bracia Szkolni
ul. Salezjańska 4, Kopiec
42-125 Kamyk
tel. (0-34) 319-70-69;

e-mail: [email protected]
strona internetowa: www.braciaszkolni.com

Zgromadzenie powstało ok. 1680 r. w Remis we Francji jako odpowiedź na ówczesną sytuację ubogich dzieci i młodzieży pozbawionych możliwości zdobycia nawet podstawowego wykształcenia. Proces tworzenia się wspólnoty zakonnej był długi, nie brakowało również przeszkód ze strony władz kościelnych jak i prywatnych nauczycieli. Mimo tego zgromadzenie bardzo szybko rozprzestrzeniało się we Francji, a stopniowo także na ościenne kraje.Papieską aprobatę bracia uzyskali w 1725 r. bullą Benedykta XIII „In Aapostolicae dignitatis solio”. Ciosem dla instytutu była rewolucja francuska, która zniszczyła wiele szkół lasaliańskich i ośrodków wychowawczych. Odrodzenie, które nastąpiło w XIX w., przyniosło także ekspansję braci na inne kontynenty i do krajów misyjnych. Dziś bracia szkolni w liczbie ponad 5 tysięcy są obecni w 80 krajach na całym świecie.

Do Polski zgromadzenie przybyło w 1903 r. i otwarło we Lwowie Szkołę św. Józefa. Polscy bracia przybyli do tego miasta z Wiednia, odpowiadając na zaproszenie ówczesnego arcybiskupa, św. Józefa Bilczewskiego i rozpoczęli swoją działalność przy wydatnej pomocy św. Zygmunta Gorazdowskiego. Czas okupacji był okresem konspiracji i prześladowania; śmiercią męczeńską zginęło wtedy czterech braci (m.in. br. Wojciech Trocha, został zabity w obozie na Majdanku, gdyż stanął w obronie katowanego współwięźnia). Samodzielna prowincja braci w Polsce została utworzona w 1964 r. Spośród wybitnych polskich lasalianów należy wspomnieć dwóch, którzy zmarli w opinii świętości.

Pierwszym jest br. Franciszek Taranek, odznaczał się wieloma zaletami pedagogicznymi i zakonnymi, był dyrektorem wspólnot, prowincjałem i mistrzem nowicjatu. Drugi to br. Jan Niesmaczny, który jest przykładem modlitwy, prostoty i pracowitości. Do polskiej prowincji należał także br. Stanisław Romuald Rybicki (†2006), przełożony, wybitny pedagog, wykładowca, rekolekcjonista, autor wielu artykułów i książek.

Po stu latach obecności braci w naszym kraju polska prowincja liczy ok. 60 zakonników w 11 wspólnotach (w 8 diecezjach). Niektórzy nadal katechizują w szkołach państwowych oraz włączają się w działalność różnych grup duszpasterskich, pozostali pracują w dziełach zgromadzenia: 1 przedszkole, 2 szkoły podstawowe, 3 gimnazja, 1 liceum ogólnokształcące, 2 Specjalne Ośrodki Wychowawcze, 2 Domy Pomocy Społecznej i 2 warsztaty terapii zajęciowej. Polscy bracia pracują także na Słowacji, w Kamerunie i Czadzie.

Bracia Szkolni wierni zaleceniom i wskazaniom Założyciela łączą w swoim powołaniu konsekrację zakonną z edukacyjną misją wśród dzieci i młodzieży. Aby całkowicie oddać się służbie pedagogicznej nie przyjmują żadnych święceń, w ten sposób mają stawać się prawdziwie braćmi każdego człowieka. Można ich spotkać w szkołach wszystkich typów, a nawet na uniwersytetach. Pracują także w ośrodkach dla młodzieży trudnej i opóźnionej w rozwoju; wielu z nich głosi Dobrą Nowinę na misjach. Gdziekolwiek są, swoim życiem i słowem niosą Ewangelię w świat nauczania. Ich życie wspólnotowe i apostolskie jest umacniane przez ducha wiary i gorliwości, dlatego starają się wszędzie dostrzegać obecność Boga i czynić wszystko dla Niego.

Rodzinę Lasaliańską tworzą razem z braćmi: instytut świecki Katechetów Jezusa Ukrzyżowanego i Maryi Niepokalanej, Siostry Gwadalupanki de La Salle, Siostry Lasalianki, różne stowarzyszenia dla świeckich, byłych uczniów i współpracowników oraz tzw. członkowie afiliowani. Wszyscy oni uczestniczą w charyzmacie św. Jana de La Salle, czerpiąc z niego inspirację i przykład apostolskiego zaangażowania w pedagogicznej służbie dzieciom i młodzieży. Bracia szkolni stali się także wzorem dla innych wspólnot zakonnych brackich oddanych edukacji.

Zgromadzenie może się pochlubić wieloma wybitnymi nauczycielami i wychowawcami oraz świętymi. Do tej pory chwały ołtarzy dostąpiło, oprócz założyciela, 12 świętych braci: Benild Romanom, Francuz, apostoł powołań kapłańskich i zakonnych; Michał Cordero, Ekwadorczyk, pisarz, poeta, członek akademii; Mucjusz (Mucjan) Maria Wiaux, pierwszy kanonizowany Belg, nauczyciel rysunku i muzyki; Cyryl Bertran Sanz i 8 Towarzyszy, wspólnota z Turonu umęczona podczas rewolucji w hiszpańskiej Asturii i Jakub Hilarion Barbal, zamordowany za wierność swemu powołaniu w czasie wojny domowej w Hiszpanii.

Pośród 18 błogosławionych znajdują się męczennicy z czasów rewolucji francuskiej, męczennicy hiszpańscy oraz br. Skubilion Rousseau, Francuz, misjonarz, apostoł niewolników na wyspie Réunion i br. Arnold R?che, mistrz nowicjatu i asceta. Trwają procesy beatyfikacyjne 145 lasaliańskich sług Bożych, w większości męczenników z czasów wojny domowej w Hiszpanii. Nie brak też byłych wychowanków braci szkolnych, którzy osiągnęli świętość, chwały błogosławionych dostąpił także jeden afiliowany do zgromadzenia biskup.

Św. Jan Chrzciciel de La Salle urodził się 30 kwietnia 1651 r. we francuskim Remis w rodzinie arystokratów. W wieku 11 lat przyjął tonsurę, by w przyszłości zostać księdzem, a już cztery lata później został mianowany kanonikiem katedralnym. Studia w paryskim Seminarium św. Sulpicjusza i na Sorbonie, przerwane śmiercią rodziców, kontynuował w rodzinnym mieście. W tym czasie spełniał też obowiązki głowy rodziny: opiekował się młodszym rodzeństwem i zarządzał rodzinnym majątkiem.

W 1678 r. przyjął święcenia kapłańskie, a trzy lata później uzyskał doktorat z teologii. Pod wpływem swego przyjaciela i kierownika duchowego, także kanonika, bł. Mikołaja Rolanda, przejął się losem ubogich chłopców pozbawionych możliwości kształcenia. Z myślą o ich edukacji podjął się formowania grupy nauczycieli, z której powoli wyłoniło się zgromadzenie Braci Szkół Chrześcijańskich. Założyciel myślał także o utworzeniu seminariów dla kształcenia nauczycieli świeckich, którzy mieli pracować na wsi, niestety realizacja tego zamierzenia nie powiodła się.

Zgromadzenie w tym czasie podjęło się również pracy reedukacyjnej wśród młodocianych przestępców. W trudnych i decydujących momentach ks. de La Salle zasięgał rady u kolejnego kierownika duchowego, bł. Mikołaja Barré z zakonu minimitów. Był propagatorem modlitwy wewnętrznej, nabożeństwa do dzieciątka Jezus i Maryi Niepokalanej. Ze względu na swoją postawę i działalność był prześladowany przez jansenistów.

W 1718 r. Jan de La Salle przy współudziale braci napisał „Reguły ogólne”, które powstały jako owoc doświadczeń wielu lat; staną się one podstawą prawną do zatwierdzenia zgromadzenia, ale już po jego śmierci. Założyciel zmarł w Wielki Piątek 7 kwietnia 1719 r. w Saint-Yon, koło Rouen. Na kilka dni przed śmiercią został, w wyniku nieporozumienia z miejscowym proboszczem, suspendowany. Pozostawił po sobie, oprócz zgromadzenia braci, pokaźny zbiór pism z zakresu duchowości, pedagogiki, a także listy i pieśni.

Ze względu na zawieruchy dziejowe dopiero w 1836 r. rozpoczęto jego proces beatyfikacyjny. Beatyfikowany w 1888 i kanonizowany w 1900 r. przez papieża Leona XIII, w 1950 r. został uroczyście ogłoszony przez Pius XII patronem nauczycieli. Kościół czci jego pamięć 7 kwietnia, a zgromadzenie 15 maja. Jego relikwie znajdują się aktualnie w kościele Domu Generalnego w Rzymie przy via Aurelia 476.