O. Marcello Zago OMI, przełożony generalny Oblatów Maryi Niepokalanej
ZAKONNICY W PROCESIE NOWEJ EWANGELIZACJI
Notiziario CISM
Nowa ewangelizacja jest konieczna. Musi stać się programem, w którego realizację powinny zaangażować się wszystkie charyzmaty według posiadanych darów i miejsca jedności w Chrystusie, który jest źródłem wszelkich darów za sprawą Ducha Świętego, po to, by nadeszła nowa wiosna w Kościele, by powstała nowa ludzkość.
Świadomość, jaką na siebie przyjął Kościół, pozwoliła uwydatnić fakt, że cały lud Boży jest protagonistą działalności misyjnej w trzech zakresach /duszpasterstwo, nowa ewangelizacja, pierwotna ewangelizacja/ wyznaczonych przez obecną sytuację, chociaż w zależności od charyzmatu, stanu i urzędu.
W życiu zakonnym znajduje szczególny wyraz związek z Kościołem, z czego wynika uczestnictwo w jego misji. Ten związek określa stosunek życia zakonnego do samej istoty Kościoła, jaką jest miłość – źródło wszelkiej działalności kościelnej, stanowiącej zarazem jej uzewnętrznienie. „A ponieważ rady ewangeliczne przez miłość, do której prowadzą, w szczególny sposób zespalają z Kościołem i jego tajemnicą tych, którzy za nimi idą, przeto życie ich duchowe winno być poświęcone także dobru całego Kościoła. Wynika stąd obowiązek pracy, w miarę sił stosownie do formy osobistego powołania, bądź modlitwą, bądź gorliwym działaniem, celem zakorzenienia i umocnienia w duszach Królestwa Bożego i rozszerzania go na wszystkie kraje” /Lumen gentium, 44/.
Kiedy patrzę na wspólne elementy życia konsekrowanego, wydaje mi się, że istnieją pewne dziedziny uprzywilejowane, jeśli chodzi o wkład osób zakonnych w dzieło nowej ewangelizacji.
Świadkowie Absolutu.
Osoby konsekrowane dają wyraz w Kościele radykalizmowi w poszukiwaniu Boga jako pierwszego, umiłowanego ponad wszystko. Świadectwo transcendencji, związku z Chrystusem wyraża podstawowy sens życia zakonnego zawarty w zobowiązaniu do świętości i do poszukiwania Boga. Muszą zatem głosić, że nie nadeszło jeszcze Królestwo które w pełni urzeczywistnia się w fazie eschatologicznej i którego są znakiem.
To świadectwo ma ogromny wpływ na nową ewangelizację. Stanowi największy wkład życia zakonnego i warunek każdej innej działalności. „Sól nie powinna tracić swego smaku! Życie zakonne nie może przestać być świadectwem Królestwa niebieskiego obiecanego ubogim”.
Świadkowie wspólnoty.
Jest to innego rodzaju wkład na rzecz jednoczącego się świata, jednego Kościoła będącego Ciałem Mistycznym, przez charyzmaty wyrażające bogactwo samego Chrystusa. Osoby zakonne są powołane po to, aby być ludźmi żyjącymi we wspólnocie, specjalistami od jedności, mostem między ludźmi, dzięki swej przynależności do Kościoła i wspólnoty. Taka wspólnota znajduje odzwierciedlenie w każdej wspólnocie zakonnej, co jest znakiem wyzwolenia i miłości, mających oparcie w Chrystusie; między członkami różnych instytutów zakonnych; z całym ludem Bożym skupionym wokół swych pasterzy, którzy z racji urzędu służą wspólnocie; ze wszystkimi ludźmi.
Świadkowie wyższości „być” nad „mieć” i „posiadać”.
Umocnione ślubami osoby zakonne muszą świadczyć o wyższości „być” nad „mieć”, o wewnętrznej wolności i darze z siebie składanym Bogu i innym. To właśnie konsekracja poprzez złożenie ślubów uwalnia od dzisiejszych postaci zła, które gnębią świat, takich jak indywidualizm, konsumizm, pragnienie posiadania. „I dlatego chociaż są niezwykle ważne wielorakie dzieła apostolskie, jakie podejmujecie, jednak najbardziej fundamentalnym pozostanie zawsze to, czym /a zarazem kim/ jesteście w Kościele”.
Świadkowie wartości ewangelicznych.
Opowiedzenie się po stronie tych wartości to kolejny wkład osób zakonnych w dzieło nowej ewangelizacji. „Kościół musi zapoznawać z wielkimi wartościami ewangelicznymi, których jest nosicielem. Nikt nie daje im skuteczniejszego świadectwa niż ten, kto złożył ślub życia konsekrowanego w czystości, ubóstwie i posłuszeństwie, całkowicie ofiarując się Bogu i z pełnym oddaniem służąc człowiekowi oraz społeczeństwu na wzór Chrystusa” /RM, 69/. Osoby zakonne są świadkami Królestwa Bożego w całej jego eschatologicznej pełni oraz w jego historycznej rzeczywistości.
Poczucie powszechnego braterstwa, jakim żyją przede wszystkim instytuty misyjne, całkowite zaufanie Bogu oraz ludzka inicjatywa przy rozwiązywaniu problemów, pluralizm w obrębie jedności kościelnej i wspólnotowej, szacunek dla osoby ludzkiej i służenie jej – to także wartości, które mogą i powinny głosić i tworzyć osoby zakonne.
Świadkowie wyboru ostatnich.
Dawanie pierwszeństwa ubogim o wielu różnych twarzach to stały wybór w życiu założycieli, który musi pojawić się na nowo w formie przystosowanej do dzisiejszych wymagań. Trzeba nie tylko zwracać uwagę na indywidualne potrzeby, ale dostrzegać wymiar społeczny i światowy ubóstwa, jako że życie konsekrowane z natury swej otwarte jest na dobro ludzkości. Służyć ubogim, nie tylko pomagając im, ale także włączając ich w proces budowy nowego życia.
Świadkowie zdolności tworzenia w Duchu Świętym.
Jednym z postulatów nowej ewangelizacji jest inkulturacja. Życie zakonne ma szerokie możliwości podejmowania takich działań, aby własne życie i dzieła były przemieniane przez Ewangelię i ukazywały ją według różnych kontekstów społeczno-kulturowych.
Jan Paweł II zachęca zakonników Ameryki Łacińskiej, żeby postępowali zgodnie z duchem swoich założycieli: „Wasi Założyciele, podobnie jak czynili to za życia, tak i dzisiaj oddawaliby na służbę Bogu swe najlepsze siły do pracy apostolskiej, głębokie poczucie związku z Kościołem, zdolność podejmowania inicjatyw duszpasterskich, swoją miłość do ubogich, z której narodziło się tak wiele dokonań w Kościele. Taka sama szlachetność i wyrzeczenie się muszą powodować wami, którzy jesteście duchowymi synami Założycieli, abyście zachowali żywe charyzmaty, które wciąż wzbogacane i aktualizowane dzięki tej samej co dawniej mocy Ducha Świętego, a nie tracące swej czystości będą lepiej służyły Kościołowi i pomagały w pełni budować jego Królestwo”. „Dlatego też wy, zakonnicy, w zależności od tego, jak jesteście wierni swemu charyzmatowi, znajdziecie siły twórcze do pracy apostolskiej, które pomogą wam głosić Ewangelię i wprowadzać ją w obieg kulturowy”.
Charyzmaty mają w sobie kreatywną zdolność przystosowywania się, ponieważ pochodzą od Ducha Świętego, który je ciągle umacnia i odnawia, jeśli tylko jest się mu uległym i działa w zgodzie z jego Kościołem.
Świadkowie powszechnej miłości.
Żyć miłością i w duchu miłości to podstawowe prawo życia chrześcijańskiego i działalności misyjnej. Inspirowało ono założycieli i inspiruje dziś wielu współczesnych zakonników tak jak w przeszłości. Przypomniawszy misyjne dzieła miłości i podejmowane na rzecz rozwoju człowieka, Papież tak oto kończy V rozdział o kierunkach działalności misyjnej; „Te właśnie dokonania świadczą, że duszą całej działalności misyjnej jest miłość, która pozostanie na zawsze motorem misji. Jest ona również jedyną zasadą, według której wszystko ma być robione, albo zaniechane, zmieniane albo nie zmieniane. To zasada, która powinna kierować każdym działaniem, i cel, do którego ono powinno zmierzać. Kiedy postępuje się mając na względzie miłość lub pod jej wpływem, to nie ma mowy o czymś niestosownym, wszystko jest dobre”.
Świadkowie Chrystusa.
Żyć w duchu Chrystusa i ukazywać Chrystusa – to główne zadanie osób konsekrowanych. W różnych formach życia konsekrowanego wyraża się szczególny związek z Chrystusem, przeżywanie jakiegoś aspektu Jego życia i jakiejś Jego misji. Głoszą one Chrystusa doświadczanego w Jego tajemnicach i ukazywanego w Jego posłannictwie. Dlatego Sobór stwierdza: „Zakonnicy gorliwie starać się mają o to, aby za ich pośrednictwem Kościół z biegiem czasu coraz lepiej zarówno wiernym jak niewierzącym ukazywał Chrystusa – bądź to oddającego się kontemplacji na górze, bądź zwiastującego rzeszom Królestwo Boże, bądź uzdrawiającego chorych i ułomnych, a grzeszników nawracającego do cnoty, bądź błogosławiącego dzieciom i dobrze czyniącego wszystkim, a zawsze posłusznego woli Ojca, który Go posłał” /Lumen gentium, 46/. Charyzmat więc wyraża szczególne doświadczenie bycia z Chrystusem /duchowość/ i swoiste uczestnictwo w Jego posłannictwie /misyjność/. „Z tego powodu – dodaje Papież w wypowiedzi do zakonnic i zakonników Ameryki Łacińskiej – Kościół oczekuje od osób zakonnych ciągłych i decydujących bodźców do pracy nad nową ewangelizacją, jako że są one powołane, każda zgodnie ze swym charyzmatem, aby szerzyć w całym świecie dobrą nowinę Chrystusa”. „Forma uczestnictwa osób konsekrowanych odpowiada formie waszego zakorzenienia w Chrystusie – pisał w „Redemptionis Donum”.
tłumaczenie o. Kazimierz Lorek
Archiwum KWPZM