Janusz Sok CSsR, Przewodniczący KWPZM
LIST PO WYBUCHU PANDEMII KORONAWIRUSA
Warszawa, 14 marca 2020 r.
Drodzy Współbracia
Przeżywamy szczególny Wielki Post, niezwykłe, mocne rekolekcje. Doświadczamy w sposób bardzo konkretny i bolesny kruchości i bezradności. Ale też zdajemy sobie sprawę z możliwości podejmowania konkretnych form odpowiedzialności za siebie i innych.
Koronawirus jest realnym i poważnym niebezpieczeństwem, które dotknęło także naszą Ojczyznę. Otrzymujemy w tej sprawie wiele komunikatów ze strony Rządu, odpowiednich służb, także i Kościoła.
Piszę te kilka słów, bo jako zgromadzenia zakonne mamy swoje szczególne miejsce w ludzkiej społeczności i zawsze na przestrzeni dziejów byliśmy blisko ludzi potrzebujących, szukających pomocy, czy żyjących w zagrożeniu.
Wobec obecnej sytuacji, po zasięgnięciu opinii specjalistów, po zebraniu opinii członków Konsulty KWPZM przedstawiam najpierw kilka sugestii związanych z naszą posługą:
- Nadszedł czas, gdy musimy towarzyszyć ludziom w ich bólach, chorobach i lękach. Zachęcam do towarzyszenia wiernym, zróbmy co możliwe. Nie zamykajmy się na ludzi;
- Z drugiej strony nie możemy narażać ludzi, stwarzając ryzyko ich zarażenia się. Należy więc bezwzględnie stosować się do dotychczasowych rozporządzeń władz cywilnych i kościelnych;
- W związku z ograniczeniem zezwalającym na udział we Mszy św. do 50 osób, prawdopodobnie części z nich nie uda się wejść do niektórych kościołów. Moglibyśmy temu zaradzić organizując dodatkowe Msze św. w naszych kościołach (gdy jest to możliwe) po ustaleniu z proboszczami sąsiednich parafii, np. 15 – 30 min. później;
- Zachęcajmy wiernych do przyjmowania Komunii św. na rękę i wyjaśniajmy w ogłoszeniach czy homiliach godziwość takiego sposobu przyjmowania Eucharystii. Pamiętajmy, że osoby przyjmujące Komunię św. na rękę powinny podchodzić jako pierwsze a dopiero po nich, ci którzy chcą przyjąć Eucharystię do ust. Można przemyśleć jakiś sposób udzielania komunii świętej indywidualnie, także po lub poza Mszą św. – zachowując stosowne warunki higieniczne i zasady liturgiczne;
- Dobrym rozwiązaniem – prócz transmisji telewizyjnych i radiowych byłoby umożliwienie wiernym udziału w mszy św. parafialnej poprzez kamery internetowe;
- Nasze kościoły powinny pozostać otwarte w ciągu dnia. Powinniśmy się też troszczyć o stworzenie dodatkowych okazji do spowiedzi i adoracji Najświętszego Sakramentu;
- Przy zachowaniu należytych zasad higieny odwiedzajmy ludzi chorych i starszych z posługą sakramentalną;
- Stosujmy się także do „Wytycznych dla duszpasterzy” zaproponowanych przez jedną z prowincji zakonnych, a zawartych w aneksie do mojego listu.
By móc skutecznie służyć ludziom sami musimy dbać o takie zorganizowanie życia wspólnotowego, by zabezpieczyć się przed rozprzestrzenianiem się koronawirusa między nami. Wiemy bowiem, że choroba choćby jednego z członków wspólnoty spowoduje nałożenie kwarantanny na cały dom zakonny, a to wyłączy nas z posługi dla naszych wiernych:
- Dlatego troską musimy objąć szczególnie starszych współbraci. Gdzie tylko to możliwe należy ich zwolnić z obowiązków w kościele.
- W przypadku większych wspólnot, należy poważnie przemyśleć klasztorny porządek dnia uwzględniając specyfikę poszczególnych wspólnot:
- modlitwy wspólne organizujmy w dużych pomieszczeniach (np. kościołach), aby zachować właściwe odległości między nami, które zabezpieczają przed przekazywaniem wirusa;
- jeśli mamy niewielki refektarz, uniemożliwiający zachowanie właściwych odległości przy stole, zrezygnujmy z posiłków wspólnych lub organizujmy je w mniejszych grupach; zawieśmy na okres epidemii spotkania braterskie w salach rekreacyjnych.
- Nie ustawajmy w modlitwie wspólnotowej i indywidualnej, by dobry Bóg ochronił nasz świat od nieszczęścia. Podejmijmy apel abp. Gądeckiego o codzienną modlitwę różańcową wspólnot zakonnych o 20.30 w intencji osób chorych i zagrożonych. Włączajmy się też w inne inicjatywy, np. bp Jacek Kiciński CMF wystosował już do nas stosowny apel.
- Niech każda wspólnota z dojrzałością i odpowiedzialnością podejmuje konieczne decyzje pozwalające na ofiarną służbę Ludowi Bożemu a równocześnie zabezpieczające przed
- rozpowszechnianiem się pandemii. W takich momentach historii potrzeba rozwagi i odwagi w dokonywaniu zmian w naszych przyzwyczajeniach.
- Wyższych Przełożonych zachęcam do przystosowania treści mojego listu i zawartych w aneksie Wytycznych dla duszpasterzy do warunków własnych wspólnot.
- Święty Boże, Mocny, Nieśmiertelny, zmiłuj się nad nami!
* * *
Wytyczne dla duszpasterzy dotyczące opieki nad wiernymi w czasie zagrożenia epidemicznego
W zawiązku z zaistniałym zagrożeniem w kościołach zakonnych obowiązują następujące zasady
- W celu zachowania normy dot. obecności max. 50 osób w kościele należy wyznaczyć osoby regulujące napływ ludzi do świątyni;
- Uwzględniajmy zasadę by ludzie zachowywali właściwą odległość między sobą. Nie zaleca się więc organizowania Mszy św. w małych salkach przykościelnych;
- Kapłani i nadzwyczajni szafarze Komunii Świętej przed rozpoczęciem liturgii powinni dokładnie umyć ręce i kierować się zasadami higieny;
- Zakrystie, kościoły i kaplice należy wyposażyć w środki dezynfekujące, wodę, mydło płynne, jednorazowe ręczniki;
- Na kratki konfesjonałów należy nałożyć folie ochronne i dezynfekować po każdym penitencie;
- W miarę możliwości zapewnić alternatywne miejsca do spowiedzi poza konfesjonałem z zachowaniem zasad bezpieczeństwa;
- Kropielnice należy opróżnić z wody święconej, umyć i zdezynfekować;
- Wodę święconą można dystrybuować tylko w zamkniętych butelkach;
- Kilka razy dziennie, zwłaszcza po nabożeństwach należy zdezynfekować wszystkie klamki w kościołach, kaplicach, ośrodkach duszpasterskich, kancelariach i innych miejscach nawiedzanych przez wiernych;
- Należy rozważyć odwołanie rekolekcji wielkopostnych;
- Zgodnie z Tradycją Kościoła zachęca się do śpiewania w naszych kościołach suplikacji «Święty Boże, Święty Mocny… Od powietrza, głodu, ognia i wojny, zachowaj nas Panie.»”.
- Należy skierować do wiernych czytelny komunikat o zasadach obowiązujących w tym szczególnym okresie w naszych kościołach. Propozycja takiego komunikatu poniżej
Komunikat dla wiernych (propozycja)
W związku z zagrożeniem epidemicznym w Polsce oraz stosując się do rozporządzeń organów państwowych, w kościołach obowiązują następujące zasady:
- w świątyni, również podczas nabożeństw i Mszy św. jednorazowo może przebywać nie więcej niż 50 osób;
- przepisy liturgiczne Kościoła przewidują przyjmowanie Komunii Świętej na rękę, do czego w obecnej sytuacji zachęcamy; w tym celu należy wyciągnąć przed siebie dwie dłonie ułożone jedna na drugiej i spożyć Ciało Pańskie przed kapłanem, osoby przyjmujące Komunię św. na rękę powinny podchodzić jako pierwsze a dopiero po nich, ci którzy chcą przyjąć Eucharystię do ust;
- znak pokoju należy przekazywać przez skinienie głowy, bez podawania rąk;
- cześć Krzyżowi należy oddawać przez przyklęknięcie lub głęboki skłon, bez kontaktu bezpośredniego;
- należy powstrzymać się od oddawania czci relikwiom poprzez pocałunek lub dotknięcie;
- rezygnujemy z korzystania z kropielnic z wodą święconą;
- przy wejściach do kościoła znajdują się środki dezynfekujące, z których należy korzystać przy wchodzeniu i opuszczaniu świątyni;
- w kolejkach do spowiedzi, w czasie i po liturgii należy zachować bezpieczną odległość co najmniej 1,5 m;
- niektóre spotkania duszpasterskie mogą zostać odwołane.
Biskupi diecezjalni ogłosili dyspensę od obowiązku uczestnictwa w niedzielnych i świątecznych Mszach Świętych. Osoby, które z niej korzystają, proszone są o duchową łączność ze wspólnotą Kościoła za pośrednictwem transmisji w środkach społecznego przekazu.
Kapłani w dalszym ciągu w koniecznych przypadkach będą służyć osobom chorym i potrzebującym, z zachowaniem przepisów stanu zagrożenia epidemicznego
Prosimy o solidarność z osobami starszymi i potrzebującymi, np. poprzez pomoc w zakupach oraz o modlitwę w intencji ochrony przed chorobami. Dobremu Bogu polecajmy wszystkich zmarłych na skutek koronawirusa. Módlmy się o zdrowie dla chorych, tych, którzy się nimi opiekują, lekarzy i personelu medycznego oraz wszystkich służb sanitarnych. Módlmy się o wygaśnięcie epidemii.
Komunikat do wiernych należy:
- odczytać przed każdą mszą św. i nabożeństwem
- wywiesić w miejscach widocznych przy kościołach, kaplicach, ośrodkach duszpasterskich, kancelariach (tablice ogłoszeń, gabloty itp.)
- wyłożyć w formie ulotek w kościele, kancelarii, ośrodkach duszpasterskich
- umieścić na stronach internetowych parafii, klasztoru, sanktuarium i innych dzieł oraz profilach społecznościowych.
O. Janusz Sok CSsR
Przewodniczący KWPZM
Archiwum KWPZM