1965.10.28 – Rzym – Sobór Watykański II, «Gravissimum Educationis». Deklaracja o wychowaniu chrześcijańskim

Sobór Watykański II

«GRAVISSIMUM EDUCATIONIS». DEKLARACJA O WYCHOWANIU CHRZEŚCIJAŃSKIM

Rzym, 28 października 1965 r.

Fragmenty Deklaracji, mówiące o życiu konsekrowanym. Za: Enchiridion della Vita Consacrata. Dalle Decretali al rinnovamento post-conciliare (385-2000), Mediolan 2001

(…)

10. Równie troskliwą opieką Kościół otacza szkoły wyższe, zwłaszcza uniwersytety i fakultety. W tych, które są zależne bezpośrednio od niego, stara się usilnie o taki rozwój poszczególnych dyscyplin, oparty na ich własnych założeniach i metodach oraz na wolności właściwej badaniom naukowym, aby każdego dnia osiągano głębsze ich rozumienie oraz po dokładnej ocenie nowych problemów i badań wyraźniej dostrzeżono, w jaki sposób wiara i rozum prowadzą do tej samej Prawdy, podążając tu śladami doktorów Kościoła, a szczególnie św. Tomasza z Akwinu[1]. W ten sposób należy zadbać o publiczną, stałą i powszechną obecność myśli chrześcijańskiej we wszelkich dążeniach do rozwoju wyższej kultury, a wychowankowie tych instytutów winni stać się ludźmi naprawdę wyróżniającymi się wiedzą i przygotowanymi do pełnienia w społeczeństwie ważnych obowiązków oraz być świadkami wiary w świecie[2].

Na uniwersytetach katolickich, które nie mają wydziału teologicznego, powinien istnieć instytut albo katedra świętej teologii, aby w stosowny sposób prowadzić wykłady także dla studentów świeckich. Ponieważ postęp nauk oparty jest przede wszystkim na badaniach specjalistycznych o wysokim walorze naukowym, na uniwersytetach i fakultetach katolickich należy najbardziej popierać te instytuty, które służą przede wszystkim rozwojowi badań naukowych.

Święty Sobór bardzo popiera tworzenie nowych uniwersytetów i fakultetów katolickich równomiernie rozmieszczonych w różnych częściach świata, w taki jednak sposób, aby odznaczały się nie tyle liczebnością, ile rzetelnością nauczania. Łatwy dostęp do nich powinna mieć młodzież uzdolniona, choćby i biedna, szczególnie zaś przybywająca z nowo powstałych krajów.

Ponieważ los społeczeństwa i samego Kościoła wiąże się ściśle z osiągnięciami młodzieży odbywającej studia wyższe[3], pasterze Kościoła powinni nie tylko bardzo dbać o życie duchowe studentów uniwersytetów katolickich, ale w trosce o formację duchową wszystkich swoich dzieci podejmować odpowiednie decyzje na konferencjach episkopatów, po to aby także na uniwersytetach niekatolickich znalazły się konwikty i uniwersyteckie ośrodki katolickie, gdzie starannie dobrani i przygotowani kapłani, zakonnicy i świeccy katolicy stale udzielaliby młodzieży akademickiej pomocy duchowej i intelektualnej. Natomiast bardziej uzdolnioną młodzież zarówno z katolickich, jak i z innych uniwersytetów – jeśli okaże się zdolna do prowadzenia nauczania i badań naukowych – należy otoczyć specjalną opieką i zachęcać do podejmowania funkcji nauczycielskich. (…)

ZAKOŃCZENIE

Święty Sobór usilnie zachęca też młodzież, aby świadoma doniosłości obowiązku wychowania, była gotowa wielkodusznie go podjąć, szczególnie w tych krajach, gdzie z powodu braku nauczycieli wychowanie młodzieży znajduje się w niebezpieczeństwie.

Ten święty Sobór wyraża wielką wdzięczność kapłanom, zakonnikom, zakonnicom i świeckim, którzy z ewangelicznym oddaniem poświęcają się zaszczytnej pracy wychowawczej i szkolnej każdego rodzaju i stopnia, zachęca ich do szlachetnej wytrwałości w wykonywaniu podjętego zadania. Przypomina im również, aby w przekazywaniu uczniom Chrystusowego ducha wyróżniali się wiedzą pedagogiczną i zamiłowaniem do nauki, co przyczyni się nie tylko do wewnętrznej odnowy Kościoła, ale także do zachowania i wzmocnienia jego dobroczynnej obecności we współczesnym świecie, zwłaszcza wśród ludzi wykształconych.

To wszystko, co zostało wyrażone w tej deklaracji, także w szczegółach zyskało uznanie Ojców świętego Soboru. A My, na mocy władzy apostolskiej udzielonej Nam przez Chrystusa, razem z czcigodnymi Ojcami w Duchu Świętym to zatwierdzamy, postanawiamy i ustalamy oraz nakazujemy ogłosić te postanowienia Soboru na chwałę Bożą.

W Rzymie, u Świętego Piotra, dnia 28 października 1965 roku

Ja, PAWEŁ, Biskup Kościoła Katolickiego

(Następują podpisy Ojców)

Fragmenty Deklaracji, mówiące o życiu konsekrowanym. Za: Enchiridion della Vita Consacrata. Dalle Decretali al rinnovamento post-conciliare (385-2000), Mediolan 2001