Jan Paweł II
WASZE PISMO JEST CENNĄ POSŁUGĄ DLA KOŚCIOŁA.
PRZEMÓWIENIE DO ZESPOŁU REDAKCYJNEGO «LA CIVILTA CATTOLICA»
Rzym, 22 kwietnia 1999 r.
Drodzy Bracia!
Cieszę się, że mogę powitać serdecznie każdego z was, dziękując wam za wizytę, którą zechcieliście mi złożyć z tej radosnej okazji, jaką jest 150-lecie założenia «La Civilta Cattolica». Pragnę wraz z wami składać dzięki «Ojcu świateł», od którego «zstępuje wszelki dar doskonały» (por. Jk 1, 17), za wszelkie dobro spełnione w ciągu tych 150 lat w służbie wiary katolickiej i Stolicy Apostolskiej.
«La Civilta Cattolica» — dzisiaj najstarsze czasopismo publikowane we Włoszech — powstała z woli mego poprzednika, świętej pamięci papieża Piusa IX, który swoim brewe Gravissimum supremi z 12 lutego 1866 r. nadał czasopismu szczególny statut. Postanowił mianowicie, że ma ono bronić «wszelkimi siłami i nieustannie wiary katolickiej, jej doktryny i praw» i być redagowane przez specjalne Kolegium Pisarzy, wyznaczonych przez przełożonego generalnego Towarzystwa Jezusowego, którzy mieli razem pracować i mieszkać we wspólnym domu. Po Piusie IX działalność czasopisma nadal zyskiwała uznanie i aprobatę papieży, którzy ponownie zatwierdzali jego statut. Patrząc dziś na długą drogę już przebytą, możemy bez wahania stwierdzić — jak powiedziałem podczas audiencji udzielonej waszemu Kolegium 5 kwietnia 1982 r. — że «La Civilta Cattolica», «jako instytucja służąca Papieżowi i Stolicy Apostolskiej, (…) pozostała zawsze wierna mimo zmian dokonujących się w ludziach oraz pośród zmiennych wydarzeń i sytuacji historycznych» (Insegnamenti, t. V/l, 1982, s. 1113).
Przemierzając w myślach 150 lat istnienia waszego czasopisma, znajdujemy w nim wielką różnorodność poglądów, która odzwierciedla zarówno zmieniające się okoliczności historyczne, jak i osobowości poszczególnych autorów. Niemniej na tle rozległej i złożonej panoramy wydarzeń religijnych, społecznych i politycznych, które w okresie od 1850 r. do dzisiaj wpłynęły na życie Kościoła i Włoch, dostrzec można w kolejnych tomach «La Civilta Cattolica» jeden stały punkt, którego nigdy nie zabrakło: jest nim całkowita — choć czasem niełatwa — wierność nauczaniu i wskazaniom Stolicy Apostolskiej oraz miłość i cześć dla osoby papieża. Jestem pewien, że podobnie jak wasi poprzednicy wy również będziecie nadal traktować tę szczególną postawę jako punkt honoru i rację bytu waszego czasopisma. Jestem również przekonany, iż Stolica Apostolska będzie miała w was kompetentnych i wiernych współpracowników, zwłaszcza w momentach trudnych, jakich nigdy nie brak w życiu Kościoła.
Pośród zasług czasopisma pragnę przypomnieć gotowość, z jaką przyjęło ono odnowę Kościoła, zapoczątkowaną przez Sobór Watykański II, oraz troskę o zaznajomienie szerokiej publiczności z przebiegiem obrad soborowych, z omawianymi kwestiami i z dokumentami. Godny uwagi jest też wysiłek, z jakim w następnych latach czasopismo starało się zgłębiać treść soborowych dokumentów, dążąc do pełniejszego przyswojenia zawartego w nich nauczania oraz do postulowanej przez nie odnowy życia chrześcijańskiego.
W obliczu wyzwań chwili obecnej i w perspektywie nowego tysiąclecia pragnę was dziś zachęcić, abyście dawali wyraz pilnej potrzebie powrotu do ducha i do nauczania Soboru, zwłaszcza w takich dziedzinach jak chrystologia, eklezjologia i Magisterium Kościoła, rola laikatu i specyfika chrześcijaństwa w dialogu międzyreligijnym, wolność religijna, relacje między kulturami i ekumenizm, środki społecznego przekazu i ich wieloznaczne oddziaływanie na mentalność i postępowanie współczesnego człowieka.
Pole działania jest tu bardzo rozległe, co winno skłaniać was wszystkich do wytrwałej «walki o wiarę raz tylko wskazaną świętym» (Jud 3). Wielkie przemiany dokonujące się we współczesnym świecie sprawiają, że pilnie potrzebne są śmiałe działania mające wychowywać do wiary głębokiej i dojrzałej, zdolnej nadać sens życiu, przeciwstawić się atakom ze strony zsekularyzowanej często kultury oraz wskazać przekonujące argumenty tym, którzy choć nie wierzą, poszukują Boga.
Zadanie to, spoczywające na całym Kościele, wymaga od każdego z was, jako członków Towarzystwa Jezusowego, «ustanowionego w tym szczególnym celu, aby zajmować się przede wszystkim obroną i krzewieniem wiary» (Juliusz III, list apostolski Exposcit debitum z 21 lipca 1550 r., n. 1), coraz pełniejszego i śmielszego zaangażowania w «nauczanie prawdy chrześcijańskiej» (tamże) w duchu pełnej wierności Magisterium i w komunii z nim.
Wiara chrześcijańska musi dziś podejmować konfrontację z kulturami niechrześcijańskimi, z rozwijającą się nauką oraz z filozofiami ukształtowanymi przez immanentyzm i agnostycyzm, przez odrzucenie metafizyki i przez zwątpienie w zdolność ludzkiego rozumu do odkrycia prawdy. W encyklice Fides et ratio pragnąłem ukazać, jak bardzo ta nieufność wobec ludzkiego rozumu utrudnia przyjęcie wiary i pozbawia sam rozum wkładu Objawienia, który pozwoliłby mu głębiej poznać tajemnice człowieka, jego pochodzenie, jego duchową naturę i jego przeznaczenie. W tym kontekście «La Civilta Cattolica» powinna się przyczyniać do przezwyciężenia rozdziału między wiarą a współczesną kulturą, między wiarą a postawami moralnymi, poświęcając szczególną uwagę problemom poruszonym w encyklikach Veritatis splendor i Evangelium vitae, jako że stanowią one najważniejsze kryteria, pozwalające ocenić wierność chrześcijan nauczaniu Jezusa, strzeżonemu przez autentyczną Tradycję Kościoła.
Należy też przypomnieć, że wasze czasopismo śledziło zawsze ze szczególną uwagą nauczanie społeczne Kościoła, wspierając wysiłki Magisterium zmierzające do upowszechnienia, pogłębienia i odnowy tego podstawowego narzędzia ewangelizacji. We współczesnym świecie staje się coraz bardziej oczywiste, że problemy społeczne, finansowe i ekonomiczne nie pozostają bez związku z ewangelizacją i z godnością człowieka. Przejawy niesprawiedliwości społecznej, tyrania pieniądza, niekontrolowana globalizacja gospodarki — wszystko to może ranić godność osób, całych narodów i kontynentów oraz utrudniać przyjęcie ewangelicznego orędzia. Zachęcam was zatem, abyście nadal prowadzili chwalebne dzieło pogłębiania i krzewienia doktryny społecznej Kościoła, które staje się coraz bardziej doniosłe i pilnie potrzebne w obliczu przemian, jakie dokonują się w społeczeństwie i w świecie pracy. Zadaniem Kościoła, które wy macie jak najszerzej i najskuteczniej realizować, jest głoszenie «ewangelii miłości i pokoju», krzewienie sprawiedliwości, ducha braterstwa i świadomości wspólnego przeznaczenia ludzi, ponieważ wszystko to stanowi niezbędny warunek budowy autentycznego pokoju między narodami.
Drodzy ojcowie pisarze, wykorzystując dziedzictwo długiej i chwalebnej drogi przebytej przez «La Civilta Cattolica» pełnijcie nadal swą cenną posługę w Kościele, zachowując szczególną więź serdecznej jednomyślności ze Stolicą Apostolską i z Papieżem, z którym łączy was — jako członków Towarzystwa Jezusowego — specjalny ślub.
Zawierzam waszą codzienną pracę Najświętszej Pannie, Matce Kościoła i Patronce Towarzystwa. Niech każdemu z was Maryja wyjedna od swego Syna ducha głębokiej wiary. Niech wam wyprosi, abyście umieli z ewangeliczną mądrością badać koleje ludzkiej historii i odczytywać w niej «znaki czasu». Niech wam pomaga realizować ofiarnie dzieło, które powierzył wam Kościół za pośrednictwem papieży.
Z takimi życzeniami z serca udzielam ojcu dyrektorowi, każdemu z was i waszym współpracownikom Apostolskiego Błogosławieństwa na znak mej niezmiennej życzliwości.
L’Osservatore Romano, wydanie polskie, 1999 nr 9-10 (216) s. 35-36
Copyright © Konferencja Episkopatu Polski
