Jan Paweł II
KONTEMPLACJA LEŻY U POSTAW ŻYCIA POŚWIĘCONEGO BOGU. PRZEMÓWIENIE DO WYŻSZYCH PRZEŁOŻONYCH ZAKONÓW MĘSKICH I ŻEŃSKICH Z WŁOCH
Rzym, 15 października 1981 r.
Drodzy Bracia i Siostry w Chrystusie!
1. Pragnę przede wszystkim wyrazić szczerą radość ze spotkania z Wami, przełożonymi męskich i żeńskich zakonów oraz kongregacji Italii, przybyłych tu z Sekretarzem Kongregacji Zakonów i reprezentujących sto dwadzieścia zgromadzeń męskich z 37 000 zakonników i sześćset pięćdziesiąt żeńskich liczących 145 000 zakonnic.
Do wyrażenia tej uzasadnionej radości z obecnego spotkania pragnę dołączyć słowa uznania dla tego krajowego zebrania, które we Włoszech odbywa się po raz pierwszy i które zostało sumiennie przygotowane, z podziwu godną gorliwością przez zainteresowane instytucje, tak jeśli idzie o stronę liturgiczną — wspólne modlitwy i liturgię eucharystyczną, jak i o ilość, szeroki zakres oraz głębię tematyki wspólnych przemyśleń i studiów.
Tematyka ta dotyczy obecności oraz wartości życia zakonnego w Kościele i w świecie; znaczenia wkładu życia zakonnego w budowanie Kościoła, oraz tego, co ma wyróżniać życie zakonne w konfrontacji z kulturowymi i strukturalnymi przemianami włoskiego społeczeństwa. Wszyscy, Bracia i Siostry, jesteście wezwani do apostolskiego działania w tym społeczeństwie oraz do tego, by dawać swoim przykładem wyraźne świadectwo owocności całkowitego ofiarowania się Bogu.
2. Te istotne tematy, jak również liczne zagadnienia, nad którymi w tych dniach pracują grupy robocze — jak na przykład duchowość, duszpasterstwo powołaniowe, środki przekazu społecznego a życie zakonne, koordynacja dla lepszego służenia Kościołowi itp., podjęte łącznie — zmierzają do podkreślenia faktu, że chociaż różna jest organizacja, życie i działalność apostolska zakonników i zakonnic, wspólna jest formacja zakonna, w której zasadniczy i nieodzowny jest „wymiar kontemplacyjny”, leżący u podstaw życia poświęconego Bogu, będącego wielkoduszną i całkowitą odpowiedzią na wezwanie Jezusa: Sequere me (por. Mk 2, 14 i Łk 5, 27).
Ten pierwotny wymiar życia duchowego został podkreślony przez Sobór Watykański II, który zalecił zakonnikom i zakonnicom stawiać na pierwszym miejscu życie duchowe, a więc miłowanie Boga, Który pierwszy nas umiłował; życie ukryte z Chrystusem w Bogu; ducha modlitwy; miłość bliźniego dla zbawienia i dla budowania Kościoła (DZ 6). Temat ten podjął mój poprzednik Paweł VI w adhortacji apostolskiej o odnowie życia zakonnego według nauki Soboru, kiedy pisał: „Pochwyceni przez Boga, zdajecie się na Jego wszechmocne działanie, podnoszące was ku Niemu, przemieniające w Niego i przygotowujące do tej wiecznej kontemplacji, która stanowi nasze wspólne powołanie”[1]. Ten temat został również obszernie przedstawiony w niedawno opublikowanym dokumencie, wydanym w marcu ubiegłego roku przez Kongregację Zakonów i Instytutów Świeckich, o „Wymiarze kontemplacyjnym życia zakonnego”. Jest to jeden z tekstów, które w tych dniach są przedmiotem Waszej analizy i refleksji.
Wspólne jest angażowanie się na rzecz osoby ludzkiej, poprzez udział w życiu społecznym w różnych jego aspektach, przez różnorodne dzieła i prace zakonników i sióstr zakonnych na rzecz człowieka, w organicznej wspólnocie kościelnej i dynamicznej wierności własnemu powołaniu zakonnemu, zgodnie z charyzmatem założyciela, co przypomniała instrukcja „Zakonnicy i promocja ludzka”, ogłoszona w kwietniu 1978 roku. „Wypełnianie misji ewangelizacyjnej — czytamy w tym dokumencie — wymaga, by Kościół badał znaki czasu i wyjaśniał je w świetle Ewangelii, odpowiadając w ten sposób na odwieczne pytanie człowieka. Zakonnicy zostali wezwani do dawania szczególnego świadectwa temu profetycznemu wymiarowi. Nieustanne nawracanie serca i wolność duchowa, którym rady Pańskie sprzyjają i które potęgują, doprowadzają ją do takiej obecności zakonników wśród ludzi im współczesnych, że przypomina ona wszystkim, iż budowanie państwa ziemskiego jest możliwe jedynie wtedy, gdy się opiera na Panu i przez Pana jest kierowane”[2].
Wreszcie wspólne jest modlitewne i czynne włączenie się w Kościół lokalny, z którego zakonnicy i zakonnice wyszli i któremu ofiarowują swoją służbę świadectwa i głoszenia Ewangelii, we wzajemnej współpracy, skoordynowanej z duszpasterstwem diecezjalnym pod przewodnictwem biskupa, którego posługa reprezentuje posługę Chrystusa, Głowy Kościoła, co jasno stwierdza dokument: „Zasady stosunków pomiędzy biskupami i zakonnikami w Kościele”, wydany w maju 1978 roku przez Kongregację Zakonów i Instytutów Świeckich, a będący wprowadzeniem w życie dokumentów soborowych Christus Dominus i Perfectae Caritatis.
3. Drodzy Bracia i Siostry! Wasze życie zakonne jest dla świata i dla Kościoła znakiem duchowym i uprzywilejowanym. Idźcie za Chrystusem, dziewiczym i ubogim, który zbawił i uświęcił ludzi swoim posłuszeństwem aż do śmierci na krzyżu. Czystość, ubóstwo i posłuszeństwo konsekrowane, przeżyte w pełni radości są już teraz ukazaniem eschatologicznego wymiaru Kościoła i chrześcijanina. Wiara daje nam pewność, że oddanie się Bogu w różnych formach życia konsekrowanego, mimo trudności, rozczarowań i niebezpieczeństw, nie może nie pozostawić śladu w autentycznym postępie i ewolucji kulturalnej i społecznej ludzkości, jak ziarno pszenicy rzucone, ażeby obumarło w ziemi (por. J 12, 24) lub jak miara drożdży zmieszana z masą mąki (por. Mt 13, 33). Dowodzą tego w pełni trzej nowi błogosławieni: Alain de Solminihac, Luigi Scrosoppi, Riccardo Pampuri oraz dwie nowe błogosławione: Claudine Thevenet i Maria Repetto, których miałem szczęście w tych dniach wynieść na ołtarze.
Oby Jezus Chrystus darzył Was nieustannie obfitością swojej łaski, abyście mogli pełni radości iść za Nim; oby zasiał w sercach wielu chłopców i dziewcząt ziarno powołania zakonnego i dał im siłę, aby ziarno to dojrzewało w ofiarnym życiu. Zawierzam te życzenia macierzyńskiemu wstawiennictwu Najświętszej Dziewicy. Wam wszystkim udzielam Apostolskiego Błogosławieństwa.