Jan Paweł II
PRZESŁANIE DO UCZESTNIKÓW KAPITUŁY GENERALNEJ ZAKONU BRACI MNIEJSZYCH
Watykan, 10 maja 2003 r.
Do Przewielebnego Ojca Giacomo Bini
Ministra Generalnego Zakonu Braci Mniejszych
Cieszę się, iż mogę skierować do Przewielebnego Ojca i całego Zakonu Braci Mniejszych moje serdeczne i życzliwe pozdrowienie z okazji zwyczajnej Kapituły Generalnej, zwołanej do miasta świętego Franciszka i świętej Klary. Kapituła ta odbywa się w Porcjunkuli i przez to ożywa radosne wspomnienie początków Zakonu, powstałego pod wzrokiem Matki Bożej Anielskiej, czczonej przez was jako szczególna Patronka pod tytułem „Niepokalanej”.
Zgromadzenie kapitulne „na Zielone Święta”, przepisane przez Regułę (por. 2 Reg 8), uwidacznia fundamentalną rolę, jaką przypisywał święty Franciszek Duchowi Świętemu, którego lubił nazywać „Ministrem Generalnym” Zakonu (por. 2 Cel 193). Duch Święty oczyszcza, oświeca, rozpala serca ogniem miłości, prowadząc je do Ojca śladami Pana Jezusa (por. LZ 50-52).
Przy tej szczególnej okazji jest mi przyjemnie ponowić uczucia mojej wdzięczności względem owej Rodziny zakonnej za posługę, jaką świadczy Kościołowi już od wielu wieków, kontynuując dzieło zapoczątkowane przez świętego Franciszka i jego uczennicę świętą Klarę. Pragnę również skorzystać z tej okazji, aby przedstawić uczestnikom Kapituły Generalnej, a przez nich wszystkim Braciom Mniejszym, pewne elementy, użyteczne dla wspólnotowej rewizji, przebytej dotychczas drogi i bardziej wyrazistego działania apostolskiego we współczesnym świecie.
Na zakończenie Wielkiego Jubileuszu Roku 2000 wraz z Listem apostolskim Novo millennio ineunte zechciałem przywołać dla ludu chrześcijańskiego duchowe priorytety Trzeciego Tysiąclecia, nie wahając się stwierdzić, iż perspektywą, w której winno się widzieć całą drogę duszpasterską, jest perspektywa świętości (por. n. 30). Podkreślałem, że w każdym programie ewangelizacyjnym musi uwypuklać się „pierwszeństwo łaski …, pierwszeństwo Chrystusa, a przez odniesienie do Niego, pierwszeństwo życia duchowego i świętości” (n. 38). Poza tym do odegrania szczególnej roli wezwane są Instytuty życia konsekrowanego, mając za specyficzną misję profetyczne świadczenie o Królestwie niebieskim. Zakłada to nieustanne dążenie ku świętości. Rozumie się wówczas lepiej słowa z posynodalnej Adhortacji apostolskiej Vita consecrata, w której czytamy, iż „odnowione dążenie osób konsekrowanych do świętości jest dziś szczególnie potrzebne także dlatego, że należy popierać i umacniać w każdym chrześcijaninie pragnienie doskonałości” (VC 39).
Jeśli jest prawdą, że „drogi świętości są wielorakie i dostosowane do każdego powołania” (NMI 31), to w Regule i Konstytucjach waszego Zakonu „zawarty jest program naśladowania Chrystusa, ukształtowany przez określony charyzmat, którego autentyczność została potwierdzona przez Kościół” (VC 37). Taki program był drogą dla tylu waszych Współbraci, Świętych i Błogosławionych franciszkańskich, którzy z heroiczną wiernością zachowali aż do śmierci zobowiązania przyjęte w sposób wolny w dniu profesji zakonnej. Będzie dla was wielką pomocą, jeśli będziecie do nich, mistrzów i wzorów świętości, nieustannie odnosić się, znajdując w ich przykładzie inspirację dla siebie, pogłębiając ich znajomość, wzywając ich z pobożnością oraz wspominając ich w liturgii.
Kapituła Generalna odbywa się w mieście Asyżu, gdzie nieustannie rozbrzmiewa głos, jaki Franciszek trzykrotnie usłyszał z Krzyża: „Franciszku, idź i napraw mój dom, który, jak widzisz, cały ulega zniszczeniu” (LegMaj 2, 1).
Także i w tych ostatnich latach, nacechowanych znacznymi przemianami społecznymi, Zakon został pobudzony do uaktualnienia tego szczególnego powołania, zgłębiając jego znaczenie dla koherentnego przeżywania charyzmatu. Taka refleksja popchnęła waszą Rodzinę zakonną do zwrócenia szczególnej uwagi na posługę misyjną i kościelną, powierzoną przez Chrystusa młodemu Franciszkowi, a następnie potwierdzoną przez papieża Innocentego III słowami: „Bracia, idźcie z Bogiem, i jak was On raczy natchnąć, tak głoście wszystkim pokutę” (1 Cel 13,33).
Jest ważne, aby Zakon zachował własny styl misyjny, odciśnięty w ubóstwie i życiu braterskim, ożywiany przez ducha kontemplacji i szczere poszukiwania sprawiedliwości, pokoju i poszanowania stworzenia. Jest oprócz tego rzeczą konieczną, aby każdy jego członek i wszystkie braterskie wspólnoty współpracowały w budowaniu jedynego Kościoła Chrystusowego, w zgodzie i pełnej jedności z Pasterzami lokalnych Wspólnot chrześcijańskich.
Wasz Zakon, we współpracy z Ordynariuszami diecezjalnymi, przyczyni się w ten sposób do „umocnienia i rozszerzenia Królestwa Chrystusa, głosząc Ewangelię wszędzie, nawet w najdalszych regionach” (VC 78), dzięki odnowionemu duchowi posłuszeństwa i szczeremu pragnieniu kościelnej komunii.
Jedynym waszym celem w każdym apostolskim wyborze i decyzji niech będzie salus animarum, tak jak była ona dla Biedaczyny z Asyżu, zawsze i jedynie pobudzanego gorliwością o zbawienie braci. Biorąc pod uwagę, iż „Jednorodzony Syn Boży raczył zawisnąć na krzyżu za dusze ludzkie …, nie miałby się za Przyjaciela Chrystusa, jeśliby nie kochał dusz, które On umiłował” (2 Cel 172) i „zdecydował, żeby nie żyć samemu sobie, ale dla Tego, który umarł za wszystkich. Był bowiem świadomy, że został posłany po to, aby zdobywać Bogu dusze, które diabeł usiłował porwać” (1 Cel 14,35).
Salus animarum pchnęła go także do promowania godności i praw osoby, stworzonej i ukształtowanej „według ciała na obraz umiłowanego Syna i na podobieństwo według ducha” (np. 5,1), jak również do rozkrzewiania ochrony stworzenia, albowiem wszystkie rzeczy zostały stworzone przez Chrystusa i ze względu na Chrystusa, i wszystkie w Nim istnieją (por. Kol 1,16-17). Życie świętego Franciszka wyróżnia się przede wszystkim ustawicznym natężeniem duchowym, które prowadziło go do widzenia i rozumienia wszystkiego w świetle „ostatecznej szczęśliwości w bliskości Boga” (VC 33). Z tej jego miłości do Boga wypływał płonący zapał głoszenia kazań do ludu „o wadach i cnotach, o karze i chwale” (2 Reg 9, 4). Niech to przepowiadanie, drodzy Bracia Mniejsi, pozostanie waszym apostolskim „stylem” w Kościele. Wyrażam życzenie, ażeby z waszych prac kapitulnych wynikły właściwe wskazania dla uczynienia go coraz bardziej odpowiadającym na wyzwania współczesnej epoki.
„Żniwo wprawdzie wielkie, ale robotników mało” (Mt 9,37). Przychodzą na myśl te słowa Chrystusa wobec ogromu pola działania i niewielkiej liczby gotowych rąk. Mówić o misyjnym rozmachu, zdaje się być mało realistyczne także dla waszego Zakonu, zważywszy na spadek liczby jego członków i wzrost średniej wieku, co ujawniło się w tych latach. Niemniej jednak sytuacja ta nie powinna prowadzić do załamania, ale z jednej strony popychać raczej do intensyfikacji modlitwy, aby Pan żniwa „wyprawił robotników na swoje żniwo” (Mt 9,38), a z drugiej strony do poszukiwania nowych programów duszpasterskich i powołaniowych.
Czemuż tracić nadzieję, skoro sam Jezus zapewnił Franciszka, iż to On jest „głównym Odpowiedzialnym” za Zakon? Czyż nie przyrzekł mu: „Ja powołałem, ja zachowam i ja będę się troszczył i jeśli jedni wystąpią, to przyślę innym tak, że jeśli nawet jeszcze się nie urodzili, to sprawię, że się urodzą” (LegMaj 8,3). Z tą świadomością popierajcie i towarzyszcie powołaniom modlitwą i świadectwem życia, ufając temu „Bogu, który może wzbudzić synów Abrahama także z kamieni i uczynić płodnymi łona bezpłodne” (RNOCh 16). Dobrze uczynił Zakon, przeznaczając liczne siły do duszpasterstwa powołaniowego oraz do formacji kandydatów do życia konsekrowanego, we współpracy z innymi Instytutami o inspiracji franciszkańskiej i Diecezjami.
Czar świętego Franciszka i świętej Klary przemożnie wpływa na młodych i winien być wykorzystany, aby proponować także pokoleniom Trzeciego Tysiąclecia „głębszą refleksję nad istotnymi wartościami życia, które znajdują najpełniejszą syntezę w odpowiedzi, jakiej każdy powinien udzielić na Boże powołanie, zwłaszcza wówczas, gdy wzywa ono do całkowitego oddania siebie i swoich sił sprawie Królestwa Bożego” (NMI 46).
Celebracje ustalone przez czterech Ministrów Generalnych Rodzin franciszkańskich z okazji 750-lecia śmierci świętej Klary będą mogły jak nigdy stanowić okazję, aby w tym zakresie lepiej jeszcze ukazać powołania do życia kontemplacyjnego, apostolskiego, pustelniczego i świeckiego w specyfice franciszkańsko-klariańskiej.
Wy sami bądźcie ludźmi rozmiłowanymi w Chrystusie i Ewangelii, ludźmi nieprzerwanej modlitwy i radosnymi świadkami radykalnego wyboru Królestwa niebieskiego. Wasze zaangażowanie będzie o tyle skuteczniejsze, o ile bardziej będziecie się wysilać, ażeby ukazywać wymowne znaki „pierwszeństwa Boga i wartości ewangelicznych w życiu chrześcijanina” (VC 84).
Tradycyjny habit, jaki nosicie, już od pierwszego spotkania wskazuje na styl pokutny i ubogi, łagodny i otwarty, prosty i pełen oddania się Bogu, jaki winien was odznaczać. Pozostańcie wierni waszemu specyficznemu charyzmatowi, otwierając się jednocześnie z mądrością na wymogi apostolatu naszej epoki.
Niech Duch Święty swoim światłem i mocą uczyni was zdolnymi, aby nosić Chrystusa „w sercu i w ciele poprzez miłość Boską oraz czyste i szczere sumienie” i rodzić Go „przez święte uczynki, które powinny przyświecać innym jako wzór” (1 LW 10).
Niech święty Franciszek, święta Klara i wszyscy wasi święci Patronowie towarzyszą pracom kapitulnym i uczynią je płodnymi dla dobra Zakonu i Kościoła. Niech Dziewica Maryja, „Gwiazda nowej ewangelizacji”, pomoże wam pozostać wiernymi misyjnemu zaangażowaniu, do jakiego Franciszek wzywa was cały czas tymi pięknymi słowami: „Zrzuć swą troskę na Pana, a On cię podtrzyma” (1 Cel 29).
Do „Dziewicy uczynionej Kościołem” (PBłM 1), Królowej Apostołów, „Rzeczniczki Zakonu” (2 Cel 198) odwołujcie się każdego dnia poprzez odmawianie Różańca, modlitwę tak bardzo ewangeliczną i franciszkańską.
Z tymi uczuciami, podczas gdy każdemu przyrzekam nieustanną pamięć wobec Pana, udzielam z serca Ojcu, Czcigodny Ojcze Generale, Uczestnikom Kapituły i wszystkim Współbraciom rozsianym po świecie specjalne Błogosławieństwo Apostolskie.
Dan w Watykanie 10 maja 2003 roku
Jan Paweł II, papież
[Tłum. Alojzy Warot OFM]
Za: Studia Franciszkańskie 13(2003) s. 30-32
Copyright © Konferencja Episkopatu Polski
