Jan Paweł II
«SACRAMENTORUM SANCTITATIS TUTELA». LIST APOSTOLSKI W FORMIE MOTU PROPRIO, OGŁASZAJĄCY NORMY POSTĘPOWANIA W WYPADKACH CIĘŻKICH PRZESTĘPSTW ZAREZERWOWANYCH DO OSĄDU PRZEZ KONGREGACJĘ NAUKI WIARY
Watykan, 30 kwietnia 2001 r.
Obrona świętości Sakramentów, zwłaszcza Najśw. Eucharystii i Pokuty, a także dbałość o odpowiednie zachowanie szóstego przykazania Dekalogu przez wiernych, powołanych do szczególnej Służby Bogu, przede wszystkim zaś troska o zbawienie dusz, „które zawsze winno być w Kościele najwyższym prawem” (Kodeks Prawa Kanonicznego, kan. 1752), wymagają, aby tenże Kościół w swej pasterskiej gorliwości sam podjął inicjatywę i starał się zaradzić zagrożeniom wykroczeń w tych dziedzinach.
Już nasi Poprzednicy przez odpowiednie Apostolskie Konstytucje troszczyli się o świętość Sakramentów, przede wszystkim Spowiedzi. I tak Konstytucja Sacramentum Poenitentiae (Sakrament Pokuty), wydana l czerwca 1741 roku przez papieża Benedykta XIV1, a także kanony Kodeksu Prawa Kanonicznego, promulgowanego wraz ze źródłami prawnymi w 1917 roku, podają, jakie sankcje kanoniczne obowiązują wobec tego rodzaju przestępstw i co ma być w tym celu przedsięwzięte2.
W bliższych nam czasach, aby zapobiec takim i tym podobnym przestępstwom, Prześwietna Kongregacja Świętego Officium wydała Instrukcję, zaczynającą się od słów Crimen sollicitationis (Występek namawiania do grzechu), skierowaną do wszystkich Patriarchów, Arcybiskupów, Biskupów i innych Ordynariuszy miejsca, „także Obrządku Wschodniego”. Instrukcja ta podała sposób postępowania w tych przypadkach, a zwłaszcza określiła, komu wyłącznie przysługują kompetencje prawne do rozpatrywania tych spraw na drodze administracyjnej lub sądowej. Należy pamiętać, że tego rodzaju Instrukcja miała moc prawa, gdyż Papież – według norm Kan. 247 § 1 Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1917 r. — przewodniczył Kongregacji Świętego Officium i Instrukcja ta wydana została mocą jego autorytetu; Kardynał bowiem – kierujący wówczas tą Kongregacją – pełnił tylko funkcję Sekretarza.
Chwalebnej pamięci Ojciec Święty, Paweł VI papież, Konstytucją Apostolską o Kurii Rzymskiej Regimini Ecclesiae Universae (Władzy Kościoła Powszechnego), wydaną 15 sierpnia 1967 roku3, zatwierdził kompetencje sądowe i administracyjne w postępowaniu procesowym „według własnych norm prawnych, poprawionych i sprawdzonych”.
Następnie mocą przysługującego nam autorytetu w Konstytucji Apostolskiej Pastor bonus (Dobry Pasterz), ogłoszonej 28 czerwca 1988 roku, wyraźnie ustaliliśmy: „Wykroczenia przeciwko wierze oraz poważne przestępstwa, tak przeciwko obyczajom, jak i te popełnione podczas sprawowania sakramentów, doniesione do Kongregacji Nauki Wiary, muszą być przez nią rozpatrzone, a gdyby zaszła potrzeba, Kongregacja ta powinna przystąpić do określenia lub nałożenia sankcji kanonicznych według norm prawa czy to ogólnego, czy własnego”4. Ponadto zatwierdziliśmy i określiliśmy sądowe kompetencje, przysługujące tejże Kongregacji Nauki Wiary, jako Trybunałowi Apostolskiemu.
Po zatwierdzeniu przez nas Agendi ratio in doctrinarum examine5 (W sprawie postępowania przy badaniu doktryn) wynikła konieczność ścisłego zdefiniowania najpierw, czym są „poważne przestępstwa tak przeciwko obyczajom, jak i te popełnione podczas sprawowania sakramentów”, które podlegają nadal wyłącznie kompetencji Kongregacji Nauki Wiary; następnie należało ustalić, jakie specjalne normy powinny być stosowane w sprawach procesowych „w celu określenia lub wymierzenia sankcji kanonicznych”.
Tym naszym Listem Apostolskim, wydanym z własnej inicjatywy (motu proprio), chcemy dokończyć dzieła i dlatego ogłaszamy Normy postępowania w wypadkach ciężkich przestępstw zarezerwowanych do osądu przez Kongregację Nauki Wiary, podzielone na dwie części, z których pierwsza zawiera Normy zasadnicze, druga zaś Normy dotyczące procesów, polecając wszystkim zainteresowanym, aby rzetelnie i wiernie do nich się stosowali. Normy te nabierają mocy prawa z dniem ich promulgacja
W wykonaniu tych Norm nie mogą stać na przeszkodzie jakiekolwiek inne przepisy, nawet te godne specjalnej pamięci.
Dano w Rzymie, u św. Piotra, w dniu wspomnienia św. Piusa V papieża, 30 kwietnia 2001, Pontyfikatu naszego dwudziestego trzeciego roku.
Jan Paweł II, papież
Przypisy:
- Benedictus PP. XIV, Constitutio Sacramentum Poemtenliae, 1 iunii 1741, w: Codex luris Canonici, Pii X Pontificis Maximi iussu digestus, Benedicti Papae XV auctoritate promulgatus, Docwnenta, Documentum V, AAS 9 (1917) Pars II, 505-508.
- Por. Kodeks Prawa Kanonicznego z 1917 r., kan. 817, 2316, 2320, 2322, 2368 § 1, 2369 §1.
- Por. Paulus PP. VI, Constitutio Apostolica Regimini Ecclesiae universae. De Romana Curia, 15 augusti 1967, n. 36, AAS 59 (1967) 898.
- Ioannes Paulus PP.II, Constitutio Apostolica Pastor bonus, De Romana Curia, 28 iunii 1988, art.52, AAS 80(1988) 874
- Congregatio pro Doctrina Fidei, Agendi ratio in doctrinarum examine, 29 iunii 1997, in AAS 89 (1997) 830-835.
Tłumaczył Mateusz A. Bogucki OP
Copyright © Konferencja Episkopatu Polski
