Jan Paweł II
«SACRAMENTORUM SANCTITATIS TUTELA». LIST APOSTOLSKI W FORMIE MOTU PROPRIO OGŁASZAJĄCY NORMY POSTĘPOWANIA W WYPADKACH CIĘŻKICH PRZESTĘPSTW ZAREZERWOWANYCH DO OSĄDU PRZEZ KONGREGACJĘ NAUKI WIARY
Rzym, 30 kwietnia 2001 r.
Obrona świętości Sakramentów, zwłaszcza Najśw. Eucharystii i Pokuty, a także dbałość o odpowiednie zachowanie szóstego przykazania Dekalogu przez wiernych, powołanych do szczególnej Służby Bogu, przede wszystkim zaś troska o zbawienie dusz, „które zawsze winno być w Kościele najwyższym prawem” (Kodeks Prawa Kanonicznego, kan. 1752), wymagają, aby tenże Kościół w swej pasterskiej gorliwości sam podjął inicjatywę i starał się zaradzić zagrożeniom wykroczeń w tych dziedzinach.
Już nasi Poprzednicy przez odpowiednie Apostolskie Konstytucje troszczyli się o świętość Sakramentów, przede wszystkim Spowiedzi. I tak Konstytucja Sacramentum Poenitentiae (Sakrament Pokuty), wydana l czerwca 1741 roku przez papieża Benedykta XIV[1] , a także kanony Kodeksu Prawa Kanonicznego, promulgowanego wraz ze źródłami prawnymi w 1917 roku, podają, jakie sankcje kanoniczne obowiązują wobec tego rodzaju przestępstw i co ma być w tym celu przedsięwzięte[2].
W bliższych nam czasach, aby zapobiec takim i tym podobnym przestępstwom, Prześwietna Kongregacja Świętego Officium wydała Instrukcję, zaczynającą się od słów Crimen sollicitationis (Występek namawiania do grzechu), skierowaną do wszystkich Patriarchów, Arcybiskupów, Biskupów i innych Ordynariuszy miejsca, „także Obrządku Wschodniego”. Instrukcja ta podała sposób postępowania w tych przypadkach, a zwłaszcza określiła, komu wyłącznie przysługują kompetencje prawne do rozpatrywania tych spraw na drodze administracyjnej lub sądowej. Należy pamiętać, że tego rodzaju Instrukcja miała moc prawa, gdyż Papież – według norm Kan. 247 § 1 Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1917 r. — przewodniczył Kongregacji Świętego Officium i Instrukcja ta wydana została mocą jego autorytetu; Kardynał bowiem – kierujący wówczas tą Kongregacją – pełnił tylko funkcję Sekretarza.
Chwalebnej pamięci Ojciec Święty, Paweł VI papież, Konstytucją Apostolską o Kurii Rzymskiej Regimini Ecclesiae Universae (Władzy Kościoła Powszechnego), wydaną 15 sierpnia 1967 roku[3], zatwierdził kompetencje sądowe i administracyjne w postępowaniu procesowym „według własnych norm prawnych, poprawionych i sprawdzonych”.
Następnie mocą przysługującego nam autorytetu w Konstytucji Apostolskiej Pastor bonus (Dobry Pasterz), ogłoszonej 28 czerwca 1988 roku, wyraźnie ustaliliśmy: „Wykroczenia przeciwko wierze oraz poważne przestępstwa, tak przeciwko obyczajom, jak i te popełnione podczas sprawowania sakramentów, doniesione do Kongregacji Nauki Wiary, muszą być przez nią rozpatrzone, a gdyby zaszła potrzeba, Kongregacja ta powinna przystąpić do określenia lub nałożenia sankcji kanonicznych według norm prawa czy to ogólnego, czy własnego”[4]. Ponadto zatwierdziliśmy i określiliśmy sądowe kompetencje, przysługujące tejże Kongregacji Nauki Wiary, jako Trybunałowi Apostolskiemu.
Po zatwierdzeniu przez nas Agendi ratio in doctrinarum examine[5]. (W sprawie postępowania przy badaniu doktryn) wynikła konieczność ścisłego zdefiniowania najpierw, czym są „poważne przestępstwa tak przeciwko obyczajom, jak i te popełnione podczas sprawowania sakramentów”, które podlegają nadal wyłącznie kompetencji Kongregacji Nauki Wiary; następnie należało ustalić, jakie specjalne normy powinny być stosowane w sprawach procesowych „w celu określenia lub wymierzenia sankcji kanonicznych”.
Tym naszym Listem Apostolskim, wydanym z własnej inicjatywy (motu proprio), chcemy dokończyć dzieła i dlatego ogłaszamy Normy postępowania w wypadkach ciężkich przestępstw zarezerwowanych do osądu przez Kongregację Nauki Wiary, podzielone na dwie części, z których pierwsza zawiera Normy zasadnicze, druga zaś Normy dotyczące procesów, polecając wszystkim zainteresowanym, aby rzetelnie i wiernie do nich się stosowali. Normy te nabierają mocy prawa z dniem ich promulgacji.
W wykonaniu tych Norm nie mogą stać na przeszkodzie jakiekolwiek inne przepisy, nawet te godne specjalnej pamięci.
Dano w Rzymie, u św. Piotra, w dniu wspomnienia św. Piusa V papieża, 30 kwietnia 2001, Pontyfikatu naszego dwudziestego trzeciego roku.
Jan Paweł II
Przypisy
[1] Benedictus PP. XIV, Constitutio Sacramentum Poemtenliae, 1 iunii 1741, w: Codex luris Canonici, Pii X Pontificis Maximi iussu digestus, Benedicti Papae XV auctoritate promulgatus, Docwnenta, Documentum V, AAS 9 (1917) Pars II, 505-508.
[2] Por. Kodeks Prawa Kanonicznego z 1917 r., kan. 817, 2316, 2320, 2322, 2368 § 1, 2369 §1.
[3] Por. Paulus PP. VI, Constitutio Apostolica Regimini Ecclesiae universae. De Romana Curia, 15 augusti 1967, n. 36, AAS 59 (1967) 898.
[4] Ioannes Paulus PP.II, Constitutio Apostolica Pastor bonus, De Romana Curia, 28 iunii 1988, art.52, AAS 80(1988) 874
[5] Congregatio pro Doctrina Fidei, Agendi ratio in doctrinarum examine, 29 iunii 1997, in AAS 89 (1997) 830-835.
—
Tłumaczył: Mateusz A. Bogucki OP
Copyright © Konferencja Episkopatu Polski
