Jan Paweł II
RADOŚĆ WYZWOLONEGO LUDU. PIEŚŃ Z KSIĘGI PROROKA IZAJASZA (Iz 12, 1-6)
Audiencja generalna, Rzym, 17 kwietnia 2002 r.
Jutrznia czwartku 2 tygodnia
1. Odczytany teraz hymn wchodzi do Liturgii Jutrzni jako pieśń radości. Stanowi ona swego rodzaju pieczęć na niektórych stronach Księgi Izajasza, które stały się sławne ze względu na ich mesjańską interpretację. Są to rozdziały 6-12, zwykle nazywane „księgą Emmanuela”. W centrum tych wyroczni prorockich znajduje się postać władcy, który, choć należy do historycznej dynastii Dawidowej, objawia przemienione oblicze i otrzymuje chwalebne tytuły: „Doradca godny podziwu, Bóg potężny, Ojciec na wieki, Książę pokoju” (Iz 9, 5).
Konkretna postać króla judzkiego, którego Izajasz zapowiada jako syna i następcę Achaza, ówczesnego władcy dalekiego od ideałów Dawidowych, jest znakiem wyższej obietnicy: obietnicy Mesjasza-Króla, który w pełni zrealizuje imię „Emmanuel”, to znaczy „Bóg z nami”, stając się doskonałą Boską obecnością w historii ludzkości. Łatwo więc zrozumieć, w jaki sposób Nowy Testament i chrześcijaństwo dostrzegły w tym królewskim profilu fizjonomię Jezusa Chrystusa, Syna Bożego, który stał się człowiekiem solidarnym z nami.
2. Hymn, o którym teraz mówimy (por. Iz 12, 1-6), uważany jest przez uczonych, zarówno ze względu na walory literackie, jak i na ogólny wydźwięk, za utwór późniejszy od dzieła proroka Izajasza, który żył w VIII wieku przed Chrystusem. Jest to niemal cytat, tekst psalmiczny, być może używany w liturgii, który w tym momencie zostaje umieszczony jako zakończenie „Księgi Emmanuela”. W rzeczywistości przywołuje ona pewne tematy: zbawienie, zaufanie, radość, Boże działanie, obecność wśród ludu „Świętego Izraela”, wyrażenie, które wskazuje zarówno na transcendentną „świętość” Boga, jak i na Jego miłującą i czynną bliskość, na którą lud Izraela może liczyć.
Śpiewający to osoba, która ma za sobą gorzkie doświadczenia, odczuwane jako akt sądu Bożego. Teraz jednak próba się skończyła, nastąpiło oczyszczenie, a gniew Pana zastąpił uśmiech, gotowość do ratowania i pocieszania.
3. Dwie strofy hymnu wyznaczają niemal dwa momenty. W pierwszej (por. w. 1-3), którą otwiera zachęta do modlitwy: „Powiecie w owym dniu”, dominuje słowo „zbawienie”, powtórzone trzykrotnie i odniesione do Pana: „Bóg jest moim zbawieniem… On był moim zbawieniem… źródłem zbawienia”. Pamiętajmy między innymi, że imię Izajasza – podobnie jak imię Jezusa – zawiera rdzeń hebrajskiego czasownika yāša’, który nawiązuje do „zbawienia”. Nasz modlący się człowiek ma więc niewątpliwą pewność, że u podstaw wyzwolenia i nadziei jest łaska Boża.
Warto zauważyć, że nawiązuje on pośrednio do wielkiego wydarzenia zbawczego, jakim było wyjście z niewoli egipskiej, ponieważ przytacza słowa pieśni wyzwolenia śpiewanej przez Mojżesza: „Moją siłą i moją pieśnią jest Pan” (Wj 15, 2).
4. Zbawienie dane przez Boga, zdolne rodzić radość i ufność nawet w mrocznym dniu próby, jest przedstawione za pomocą klasycznego dla Biblii obrazu wody: „Będziecie czerpać wodę z radością ze źródeł zbawienia” (Iz 12, 3). Myśl ta idealnie pasuje do sceny z Samarytanką, kiedy Jezus proponuje jej możliwość posiadania w sobie „źródła wody tryskającej ku życiu wiecznemu” (J 4, 14).
W tym kontekście Cyryl z Aleksandrii komentuje sugestywnie: „Jezus nazywa wodę żywą życiodajnym darem Ducha Świętego, dzięki któremu ludzkość, choć zupełnie opuszczona, jak pnie na górach, uschnięta i pozbawiona podstępem diabła wszelkich cnót, zostaje przywrócona do pradawnego piękna natury… Zbawiciel nazywa wodę łaską Ducha Świętego, a jeśli ktoś z niej skorzysta, będzie miał w sobie źródło boskiej nauki, tak że nie będzie już potrzebował rady innych i będzie mógł napominać tych, którym zdarza się spragnionych słowa Bożego. Tacy byli święci prorocy i apostołowie oraz następcy ich posługi, gdy przebywali w tym życiu i na ziemi. Jest o nich napisane: 'Będziecie czerpać wodę z radością ze źródeł zbawienia'” (Komentarz do Ewangelii Jana II, 4, Rzym 1994, s. 272, 275).
Niestety, ludzkość często porzuca to źródło, które gasi pragnienie całego człowieka, jak z goryczą zauważa prorok Jeremiasz: „Opuścili Mnie, źródło wody żywej, aby wykopać sobie cysterny, cysterny popękane, które nie mieszczą wody” (Jr 2, 13). Również Izajasz, kilka stron wcześniej, wychwalał „wody Siloe, płynące łagodnie”, symbol Pana obecnego na Syjonie, i groził karą za wylanie „wód rzeki – Eufratu – rwących i obfitujących” (Iz 8, 6-7), symbolu potęgi militarnej i gospodarczej oraz bałwochwalstwa, wód, które fascynowały Judę w tamtym czasie, ale które by ją zatopiły.
5. Kolejna zachęta – „W owym dniu powiesz” – otwiera drugi werset (por. Iz 12, 4-6), który jest nieustannym wezwaniem do radosnego chwalenia Pana. Imperatywy do śpiewania mnożą się: „Chwalcie, wołajcie, głoście, śpiewajcie, krzyczcie, radujcie się”.
W centrum uwielbienia znajduje się jednogłośne wyznanie wiary w Boga Zbawiciela, który działa w historii i jest blisko swoich stworzeń, dzieląc z nimi życie: „Pan dokonał wielkich dzieł… Wielki jest pośród was Święty Izraela” (w. 5.6). To wyznanie wiary ma również funkcję misyjną: „Ukażcie Jego cuda wśród narodów… Niech to będzie wiadome na całej ziemi” (w. 4.5). Osiągnięte zbawienie musi być świadectwem dla świata, aby cała ludzkość przylgnęła do tych źródeł pokoju, radości i wolności.
Za: www.opoka.org.pl
Copyright © by Polish Bishops Conference