Kongregacja ds. Duchowieństwa
LIST DO NUNCJUSZA APOSTOLSKIEGO W POLSCE W SPRAWIE PRZECHODZENIA SEMINARZYSTÓW Z JEDNEGO SEMINARIUM DO DRUGIEGO ORAZ PRZYJMOWANIA WCZEŚNIEJ WYDALONYCH I TYCH KTÓRYM DORADZONO OPUSZCZENIE ZGROMADZEŃ ZAKONNYCH
Prot.N. 2015 1208
Watykan, 14 kwietnia 2016 r.
Ekscelencjo, Najczcigodniejszy Księże Arcybiskupie
Wielokrotnie Ojciec Święty wypowiadał się na temat przyjmowania do Seminarium kandydatów wydalonych z innych Domów formacji lub tych, którym zaproponowano, aby zrezygnowali z drogi formacji, z powodu wewnętrznej niestałości, z powodu pewnych skłonności obecnych w osobowości lub z powodu cech emocjonalnych, bądź w jakiś sposób związanych z niezdatnością kandydata do podjęcia obowiązków wynikających ze Święceń.
Jest to zagadnienie, które bardzo leży na sercu Ojcu Świętemu, znajduje się bowiem u korzeni delikatnych i skomplikowanych sytuacji, jakie ujawniają się we współczesnych kapłanach, a które stwarzają wielkie trudności dla Biskupów w kierowaniu przez nich diecezją.
Chciałbym więc zwrócić uwagę Waszej Ekscelencji na potrzebę, jaka Jego Świątobliwość wyraził w dwóch wystąpieniach, które pozwolę sobie dołączyć do niniejszego pisma, gorąco prosząc Ekscelencję o uwrażliwienie Biskupów, jak również formatorów w Seminarium, w kwestii konieczności uważnego czuwania nad przejściami seminarzystów z jednego Seminarium do drugiego, jak również nad przyjmowaniem młodych, którzy zostali wydaleni lub którym doradzono opuszczenie Zgromadzeń zakonnych.
Jak Wasza Ekscelencja wie, zagadnienie to zostało już omówione przez Kongregację ds. Wychowania Katolickiego, w jednej z Instrukcji skierowanej do Konferencji Biskupów, z dnia 8 marca 1996 r., której postanowienia pozostają obowiązujące i są bardzo aktualne. Nie wolno ponadto zapominać o wiążącej się z tym zagadnieniem zasadzie sformułowanej w Prawie Kanonicznym w kanonie 241, par. 3. Również wytyczne Konferencji Biskupów dotyczące omawianego tu zagadnienia są jasne i precyzyjne, i mogłyby – gdyby zostały we właściwy sposób brane pod uwagę i należycie realizowane – wskazywać tory, zapewniające bezpieczeństwo w większości przypadków.
Także nowe Ratio Fundamentalis, będące w fazie przygotowania przez naszą Dykasterię, będzie przypominało w jasny sposób o tych zasadach, które winny być przestrzegane przez Biskupa a quo, jak również przez Biskupa ad quem. Oczywiście należy zmienić postawę, jaką wykazywało dotąd niemało Biskupów, aby uniknąć – jak stwierdza Ojciec Święty – sytuacji nierozwiązywalnych później, a które często rodzą się z dominującej wielkiej konieczności aby mieć kapłanów.
Prosiłby Waszą Ekscelencję, aby uświadomić to Biskupom oraz aby przypomnieć im przy wielu okazjach jakie się pojawią, również w bezpośredniej rozmowie, o tej problematyce, zachęcając ich do odpowiedzialnej refleksji, zwłaszcza tych Ordynariuszy, którzy będąc w sytuacji szczególnie naglących potrzeb, niejednokrotnie okazywali się bardziej skłonni do przyjęcia, nie zważając na rozsądek i na przepisy. Jest wiadome Waszej Ekscelencji, że wiele z praktyk, którymi zajmuje się nasza Dykasteria w kwestii typów dyspens, rodzi się właśnie z tego typu zaniedbań.
Takie są argumenty, które należy brać pod uwagę aby u Pasterzy powstała odnowiona świadomość dotycząca konieczności przejrzystości, selekcji i rozważnego rozeznawania powołaniowego.
Ważne jest, aby formatorzy w Seminarium i Biskupi byli wrażliwi i uważni na te zagadnienia. Dokładne rozeznawanie daje bowiem Biskupowi bezpieczeństwo i pozwala unikać, jak mówi Ojciec Święty Franciszek, nieodwracalnych szkód wyrządzonych Ludowi Bożemu, często pozostawionych w spadku przez nie dość świadomych i czujnych Pasterzy, a potem zbieranych i wycierpianych w ciągu wielu lat, przez innych Biskupów, którzy nie mają żadnej innej możliwości działania w sytuacjach de facto bez wyjścia, jak tylko przez suspendowanie w wykonywaniu posługi kapłańskiej bądź wydalenie ze stanu duchownego.
Jak Ekscelencja dobrze wie, zagadnienie powyższej przedstawione jest kwestią, którą w nie mniejszym stopniu interesują się liczne Seminaria diecezjalne. Prosiłbym Ekscelencję aby naświetlić je Przewodniczącemu Konferencji Episkopatu w Kraju, aby on z kolei przekazał te wiadomości poszczególnym Ordynariuszom terytoriów podlegających kompetencji kierowanego przez Ekscelencję Papieskiego Przedstawicielstwa. Dodam, iż wspomniane dyrektywy zostały wyraźnie zaaprobowane przez Ojca Świętego, który prosił mnie abym nalegał na dokładne jego przedstawienie i na odpowiedzialne wykonanie jego wskazówek.
Pozostaję wciąż do dyspozycji Waszej Ekscelencji dla owocnej posługi tej Kongregacji zgodnie z oczekiwaniami Ojca Świętego, cieszę się, iż mam możliwość serdecznego pozdrowienia Ekscelencji i zapewnić Ekscelencję o uczyciach najgłębszego szacunku.
Kard. Beniamin Stella
Prefekt Kongregacji ds. Duchowieństwa
Kard. Joao Braz de Aviz
Prefekt Kongregacji ds. Instytutów Życia Konsekrowanego
i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego
Załącznik 1: z przemówienia Ojca Świętego Franciszka na zebraniu plenarnym Kongregacji ds. Duchowieństwa, Sala Klementyńska, 3 października 2014 r.
„Potrzebujemy kapłanów, a brakuje powołań. Pan powołuje, ale to nie wystarcza. I my biskupi doświadczamy pokusy przyjmowania bez rozeznania zgłaszających się młodych. To jest złe dla Kościoła! Trzeba dobrze przestudiować przebieg powołania! Dobrze sprawdzić, czy pochodzi ono od Pana, czy ten człowiek jest zdrowy, czy ten człowiek jest zrównoważony, czy ten człowiek jest w stanie dać swoje życie, ewangelizować, czy ten człowiek jest zdolny założyć rodzinę i zrezygnować z tego aby pójść za Jezusem. Mamy dziś wiele problemów i w wielu diecezjach, z powodu tego błędu niektórych biskupów polegającym na przyjmowaniu wszystkich, którzy o to prosili, niejednokrotnie wydaleni z seminariów lub z domów zakonnych, ponieważ potrzebowali kapłanów. Bardzo was proszę! Musimy myśleć o dobru ludu Bożego.
Załącznik 2. Z wystąpienia Ojca Świętego Franciszka podczas Konsystorza Zwyczajnego, Nowa Aula Synodu, 12 lutego 2015 r.
W czasie trwania Konsystorza Ojciec Święty zechciał zabrać głos „poza programem”, ale w kontekście delikatnej kwestii Seminariów i kandydatów do kapłaństwa.
Jego Świątobliwość wskazał jak często niektórzy Biskupi ponaglani koniecznością, przyjmują alumnów, którzy zostali wydaleni z innych Seminariów lub z Instytutów Zakonnych.
Ojciec Święty Franciszek powiedział, iż chociaż nie można poddawać w wątpliwość prawość intencji Biskupów, to jednak mamy tu do czynienia z nieodpowiedzialnym zachowaniem. Należy bowiem myśleć o bólu tych diecezji, w których kiedyś znajdą się owi przyszli kapłani i należy być bardzo uważnym w selekcji powołań, będąc świadomymi, że są młodzi ludzie, którzy są niezdolni do podjęcia obowiązków związanych z sakramentem święceń, również z powodu problemów psychicznych lub psychologicznych, które to w nieunikniony sposób poniosą z sobą w pełnienie posługi kapłańskiej.
Ojciec Święty powiedział dosłownie: „Proszę, pomóżcie powstrzymać tę tendencję i pomóżcie unikać tego, aby wilki wchodziły do waszej owczarni.”
Tłumaczenie własne
Copyright © Dykasterium ds. Komunikacji – Libreria Editrice Vaticana