Kongregacja Nauki Wary
LIST O CIĘŻSZYCH PRZESTĘPSTWACH ZASTRZEŻONYCH KONGREGACJI NAUKI WIARY
Rzym, 18 maja 2001 r.
Do wszystkich Biskupów Kościoła Katolickiego oraz do innych zainteresowanych Ordynariuszy i Hierarchów
Chodzi o wykonanie Prawa kościelnego, które w artykule 52 Konstytucji Apostolskiej o Kurii Rzymskiej stanowi: „Przestępstwa przeciw wierze, jak i cięższe przestępstwa popełniane tak przeciw dobrym obyczajom, jak i w związku ze sprawowaniem sakramentów, jeśli zostały doniesione do niej, (Kongregacja) je osądza, a – gdy zajdzie potrzeba – przystępuje do ich stwierdzenia, czy wymierzenia kanonicznych sankcji, zgodnie z zasadami Prawa powszechnego lub własnego”[1].
Otóż konieczne jest najpierw określić sposób postępowania przy przestępstwach przeciw wierze. Stało się to już w normach wydanych w dokumencie zatytułowanym Agendi ratio in doctrinarum examine (sposób postępowania w badaniu różnych doktryn), jaki Ojciec Święty Jan Paweł II w łącznych artykułach 28 i 29, zatwierdzonych w formie specyficznej, ratyfikował i potwierdził[2].
W tym samym niemal czasie Kongregacja Nauki Wiary poprzez osobno do tego powołaną Komisję oddawała sięstarannemu badaniu kanonów o przestępstwach zarówno w Kodeksie Prawa Kanonicznego, jak i w Kodeksie Kanonów Kościołów Wschodnich w celu określenia „cięższych przestępstw tak przeciw obyczajom, jak i przy sprawowaniu sakramentów” i w celu udoskonalenia osobnych norm procesowych „dla stwierdzenia czy wymierzenia sankcji kanonicznych”. Instrukcja bowiem Crimen solicitationis, ustanowiona przez Najwyższą KongregacjęŚwiętego Oficjum z dnia 16 marca 1962[3], a obowiązująca dotąd, po ogłoszeniu nowych Kodeksów Prawa Kanonicznego, musiała być na nowo przejrzana.
Po starannym rozważeniu (różnych) życzeń i po przeprowadzeniu odpowiednich konsultacji, zadanie Komisji zostało wreszcie wykonane. Ojcowie Kongregacji Nauki Wiary zbadali to jeszcze dokładniej, i przedstawili Ojcu Świętemu wnioski odnoszące się do określenia cięższych przestępstw, jak i sposób postępowania przy stwierdzaniu czy przy wymierzaniu sankcji, z pełnym tu zachowaniem wyłącznej kompetencji Trybunału Apostolskiego tejże Kongregacji. Wszystko to zostało uznane, potwierdzone i ogłoszone przez Ojca Świętego w Liście Apostolskim wystawionym motu proprio, a zaczynającym się od słów Sacramentorum sanctitatis tutela (Ochrona świętości sakramentów).
Oto zastrzeżone Kongregacji Nauki Wiary cięższe przestępstwa, związane tak ze sprawowaniem sakramentów, jak przeciwne dobrym obyczajom:
Przestępstwa popełniane przeciw świętości Ofiary jak i Sakramentu Najświętszej Eucharystii;
zabieranie czy przetrzymywanie w świętokradzkich celach świętych Postaci[4];
bezprawne targnięcie się na czynność sprawowania Najświętszej Ofiary, albo pozorne tylko jej sprawowanie[5];
niedozwolona koncelebra z szafarzami innych wspólnot kościelnych nie mających sukcesji apostolskiej, ani nie uznających sakramentalnej jedności święceń kapłańskich[6];
konsekrowanie dla świętokradzkich celów jednej materii bez drugiej w sprawowaniu Eucharystii, czy też obydwóch materii poza taką eucharystyczną celebrą[7].
Przestępstwa przeciwko świętości Sakramentu Pokuty, a mianowicie:
rozgrzeszenie wspólnika z grzechu przeciw szóstemu przykazaniu Dekalogu[8];
kuszenie w czasie, z okazji lub pod pozorem spowiedzi, do popełnienia grzechu przeciwko szóstemu przykazaniu Dekalogu, gdy zmierza to do zgrzeszenia z samym spowiednikiem[9];
bezpośrednie złamanie tajemnicy sakramentalnej spowiedzi[10];
Przestępstwo przeciw dobrym obyczajom,
to jest przeciw szóstemu przykazaniu Dekalogu, gdy popełnia je duchowny z nieletnia osobą przed 18-tym rokiem jej życia.
Te tylko wymienione wyżej i określone przestępstwa podlegają zastrzeżeni Apostolskiego Trybunału Kongregacji Nauki Wiary.
Ilekroć Ordynariusz czy Hierarcha dowie się choćby o prawdopodobieństwie zastrzeżonego przestępstwa, to po przeprowadzeniu wstępnego dochodzenia niech powiadomi o sprawie Kongregację Nauki Wiary, która Ordynariuszom czy Hierarchom za pośrednictwem własnego Trybunału każę postępować dalej, podając odpowiednie wskazówki, chyba że z uwagi na szczególne okoliczności sama przejmie sprawę. Prawo apelowania przeciw orzeczeniu w pierwszej instancji, tak ze strony winnego i jego obrońcy, jak ze strony obrońcy sprawiedliwości, należy ważnie i wyłącznie do kompetencji Najwyższego Trybunału tejże Kongregacji.
Zaznaczyć trzeba, że postępowanie karne przeciw przestępstwom zastrzeżonym Kongregacji Nauki Wiary wygasa przez przedawnienie do 10-ciu latach[11]. Przedawnienie przebiega zgodnie z normami Prawa Powszechnego i wspólnego[12]; w razie przestępstwa popełnionego przez osobę duchowną z osobą niepełnoletnią przedawnienie zaczyna biec od dnia, w którym osoba niepełnoletnia ukończyła 18-ty rok życia.
W Trybunałach ustanowionych przy Ordynariuszach i Hierarchach funkcje: sędziego, promotora sprawiedliwości, notariusza i obrońcy, w tych sprawach ważnie pełnić mogą jedynie kapłani. W jakikolwiek sposób zostanie w pierwszej instancji ukończona sprawa, wszystkie jej akta maja ex officio być jak najprędzej przesłane do Kongregacji Nauki Wiary.
Wszystkie Trybunały Kościoła Łacińskiego, jak i katolickich Kościołów Wschodnich, obowiązane są przestrzegaćrespektywnych kanonów obydwu Kodeksów o przestępstwach i karach, jak i procesie karnym, łącznie ze szczególnymi normami, jakie Kongregacja Nauki Wiary w poszczególnych razach ustali i do wykonania prześle.
Tego rodzaju sprawy podlegają pod tajemnicę papieską.
Zamierzeniem tego Listu – który z polecenia Ojca Świętego został rozesłany wszystkim Biskupom Kościoła Katolickiego, Przełożonym Generalnym Kleryckich Instytutów zakonnych na prawie papieskim i Stowarzyszeńapostolskiego życia na prawie papieskim, jak i innym zainteresowanym Ordynariuszom i Hierarchom – jest to, aby cięższe przestępstwa nie tylko były całkiem wykluczone, ale także, by Ordynariusze i Hierarchowie zabiegali troskliwie o uświęcenie osób duchownych i świeckich również przez niezbędne sankcje karne.
Rzym, z siedziby Kongregacji Nauki Wiary dnia 18 maja 2001r.
+ Józef Kard. Ratzinger
Prefekt
+ Tarsycjusz Bertone, SDB
arcybiskup emerytowany Vercelli – sekretarz
Tłumaczenie: Ks. Franciszek Bogdan SAC
[1] JOANNES PAULUS PP. II, Constitutio Apostolica Pastor bonus, De Romana Curia, 28 iunii 1988, art. 52, in AAS 80 (1988) 874.
[2] CONGREGATIO PRO DOCTRINA FIDEI, Agendi ratio in doctrinarum examine, 29 iunii 1997, in AAS 89 (1997) 830-835.
[3] SUPREMA SACRA CONGREGATIO SANCTI OFFICII, Instructio Crimen sollicitationis, Ad omnes Patriarchas, Archiepiscopos, Episcopos aliosque locorum Ordinarios «etiam Ritus Orientalis»: De modo procedendi in causis sollicitationis, 16 martii 1962, Typis Polyglottis Vaticanis MCMLXII.
[4] Cf. Codex Iuris Canonici, can. 1367; Codex Canonum Ecclesiarum Orientalium, can. 1442. Cf. Et PONTIFICIUM CONSILIUM DE LEGUM TEXTIBUS INTERPRETANDIS, Responsio ad propositum dubium, 4 iunii 1999.
[5] Cf. Codex Iuris Canonici, can 1378 § 2 n. 1 et 1379; Codex Canonum Ecclesiarum Orientalium, can. 1443.
[6] Cf. Codex Iuris Canonici, can. 908 et 1365; Codex Canonum Ecclesiarum Orientalium, can. 702 et 1440.
[7] Cf. Codex Iuris Canonici, can. 927.
[8] Cf. Codex Iuris Canonici, can. 1378 § 1; Codex Canonum Ecclesiarum Orientalium, can. 1457.
[9] Cf. Codex Iuris Canonici, can. 1387; Codex Canonum Ecclesiarum Orientalium, can. 1458.
[10] Cf. Codex Iuris Canonici, can. 1388 § 1; Codex Canonum Ecclesiarum Orientalium, can. 1456 § 1.
[11] Cf. Codex Iuris Canonici, can. 1362 § 1 n. 1; Codex Canonum Ecclesiarum Orientalium, can. 1152 § 2 n. 1.
[12] Cf. Codex Iuris Canonici, can. 1362 § 2; Codex Canonum Ecclesiarum Orientalium, can. 1152 § 3.
Za:www.episkopat.pl
© Copyright – Libreria Editrice Vaticana