Kongregacja Biskupów
Kongregacja ds. Zakonów i Instytutów Świeckich
«CON ANIMO GRATO». LIST DO PRZEWODNICZĄCYCH KONFERENCJI BISKUPÓW
I KONFERENCJI WYŻSZYCH PRZEŁOŻONYCH INSTYTUTÓW ZAKONNYCH.
W DZIESIĄTĄ ROCZNICĘ WYTYCZNYCH «MUTUAE RELATIONE»
Rzym, 14 maja 1988 r.
EnchVat 11,664-671
Wdzięcznym sercem wobec Pana za liczne dobro, jakie spływa na Kościół z czynnej współpracy, która istnieje pomiędzy Instytutami zakonnymi, realizującymi wiernie własne charyzmaty, a Kościołami partykularnymi, Kongregacja Biskupów i Kongregacja Zakonów i Instytutów Świeckich zwracają się do Konferencji Biskupów i Konferencji Wyższych Przełożonych wszystkich Instytutów zakonnych z pełnym szacunku pozdrowieniem, zapraszając je do uważnej refleksji nad dokumentem Mutuae relationes z okazji dziesięciolecia jego promulgacji.
Dnia 14 maja 1978 roku, w uroczystość Zesłania Ducha Świętego, opublikowany został przez wspomniane Kongregacje Kurii Rzymskiej dokument, który w oparciu o wskazania soborowe i w świetle eklezjologii Vaticanum II, zaproponował pewne ogólne kryteria i praktyczne wskazania, aby wzajemne relacje w Kościele pomiędzy Biskupami i zakonnikami uczynić jeszcze bardziej owocne.
Dokumentem tym Stolica Święta zamierzała przede wszystkim odpowiedzieć na następujące pytania: „Czego oczekują Biskupi od zakonników; czego zakonnicy od Biskupów; jakich konkretnych środków trzeba się imać, aby dojść do harmonijnej i owocnej współpracy między Biskupami i zakonnikami, czy to na szczeblu diecezjalnym, czy krajowym i międzynarodowym?” (MR, Przedmowa, II).
Obecnie trzeba postawić sobie pytanie, czy to, co wtedy zaproponowano jako właściwą odpowiedź na ówczesne oczekiwania i potrzeby, zostało w sposób należyty przyswojone, wprowadzone w życie i jest wiernie kontynuowane?
Biskupi i zakonnicy podejmowali, wspólnie i niezależnie od siebie, szereg różnych inicjatyw w celu przestudiowania i poprawnego zrozumienia nauczania doktrynalnego i normatywów kanonicznych dokumentu. Zarówno jedni, jak i drudzy dostrzegli wówczas wielkie znaczenie ścisłej i czynnej komunii kościelnej, która ma być ich podstawową odpowiedzią na oczekiwania i zachęty przewijające się przez cały tekst. Przy tym wszystkim zabrakło jednak realizacji tego, co konkretnie dokument zaleca w celu ułatwienia współpracy pomiędzy biskupami i zakonnikami we wspólnym spełnianiu jednej misji Kościoła.
O ile należy cieszyć się z osiągnięcia niektórych celów, to jednak – aczkolwiek dziesiąta rocznica do tego niejako zaprasza – nie wolno zatrzymywać się nad tym, co już zostało uczynione, ale raczej trzeba rzetelnie przestudiować aktualne problemy i próbować stawiać im czoła, podejmując nowe wyzwania.
Jesteśmy przekonani, że pomimo postępu uczynionego w minionym dziesięcioleciu, dalsza wierna i zgodna aplikacja norm zawartych w Mutuae relationes uczyni wzajemne relacje pomiędzy Biskupami i osobami zakonnymi jeszcze bardziej owocne, przyniesie korzyści duszpasterskie poszczególnym Kościołom partykularnym i przyczyni się do promocji życia konsekrowanego.
Te relacje pomiędzy biskupami i osobami zakonnymi będą tym więcej żywotne i wszechstronne, im uważniej i zgodnie z duchem czasu dokona się ich rewizji, a ta pozwoli z jednej strony Kościołom lokalnym – dzięki aktywnej obecności na swoim terytorium Instytutów zakonnych – doświadczyć konkretnej ich pomocy w pracy duszpasterskiej, z drugiej Instytutom zakonnym pomoże przezwyciężyć ewentualne trudności, które mogłyby zagrozić wierności ich specyficznym charyzmatom.
W tej perspektywie oczekiwana refleksja musi zostać tak ukierunkowana, aby dawała coraz solidniejsze podstawy dla komunii kościelnej zarówno na płaszczyźnie rządzenia jak i działania; porozumienia zaś na tym polu powinny wypływać z rzeczywistych sytuacji i potrzeb duszpasterskich ludu Bożego; przyświecać im winno poszukiwanie najbardziej odpowiednich narzędzi, pozwalających na osiągnięcie wyznaczonych celów.
A zatem, zapraszając do refleksji i ścisłej aktualizacji wytycznych, które dokument Mutuae relationes wypracował w duchu Vaticanum II, kierujemy pełni ufności prośbę do Biskupów i osób zakonnych, aby w swoich środowiskach, w sposób, jaki uznają za najbardziej stosowny, zechciały uważnie przeanalizować odpowiednie rozdziały i przedstawić Stolicy Świętej swoje uwagi o tym:
– co udało się już wykonać;
– ile pozostało do zrobienia;
– na jakie trudności napotkano w realizacji norm i w jaki sposób zamierza się je przezwyciężyć.
Stolica Święta będzie wdzięczna Biskupom i osobom zakonnym za informacje w tej sprawie, ponieważ sama chce także prowadzić refleksję nad dokumentem, aby dowiedzieć się, w jaki sposób sama może pomóc biskupom i osobom zakonnym w coraz pełniejszym realizowaniu zaleconych wytycznych.
W tej wspólnej refleksji niech towarzyszy nam Duch prawdy i łaski; niech kieruje nas na właściwe drogi, prowadzące niezawodnie do osiągnięcia tych celów, jakie są pragnieniem całego Kościoła.
Z tymi uczuciami i z wewnętrzną uległością naszych serc, pozostajemy w oczekiwaniu na łaskawą odpowiedź do 31 grudnia 1988 roku. Pozdrawiamy w imię Chrystusa Zmartwychwstałego.
Kard. Jean Jeróme Hamer
Prefekt Kongregacji Zakonów i Instytutów Świeckich
Kard. Bernardin Gantin
Prefekt Kongregacji Biskupów
Copyright © Konferencja Episkopatu Polski