Święta Kongregacja Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów
RYTUAŁ RZYMSKI. OBRZĘDY ŚLUBÓW ZAKONNYCH
Rzym, 2 lutego 1970 r.
Prot. n. 200/70
Dekret
Obrzęd profesji, przez którą zakonnicy poświęcają się Bogu, przyjmując rady Ewangeliczne, został odnowiony zgodnie z wymaganiami Konstytucji o liturgii świętej. Kościół miał zawsze w wielkiej czci życie poświęcone Bogu w stanie zakonnym i śluby zakonne otoczył od pierwszych wieków świętymi obrzędami. Ojcowie Soboru Watykańskiego II w Konstytucji o liturgii polecili ułożyć obrzęd profesji zakonnej i odnowienia ślubów, który by przyczynił się do większej jednolitości, prostoty i dostojeństwa, i który powinni przyjąć ci, którzy podczas Mszy św. składają lub odnawiają śluby, z zachowaniem jednak prawa partykularnego (art. 80).
Zgodnie z tym zarządzeniem Rada do wykonania Konstytucji o liturgii św. ułożyła poniższy obrzęd ślubów zakonnych, a Ojciec święty Paweł VI swoją powagą apostolską potwierdził go, włączył do rytuału rzymskiego i nakazał ogłosić. Przeto Święta Kongregacja Kultu Bożego ogłasza go za specjalnym zarządzeniem tegoż Ojca św.
O staranne dokonanie tłumaczeń tego obrzędu na języki narodowe niech się zatroszczą Konferencje Biskupów, w miarę potrzeby przez mieszane Komisje, utworzone z członków kilku narodów, mówiących tych samym językiem, w porozumieniu z Krajowymi Radami Przełożonych, koordynującymi działalność zakonów na swoim terenie.
Ponieważ zaś obrzęd ślubów powinien wyrażać istotę i ducha każdej rodziny zakonnej, niech poszczególne Instytuty zakonne tak przystosują ten obrzęd, aby jasno ukazywał charakterystyczne cechy ich duchowości, i przyślą go jak najszybciej tej św. Kongregacji do zatwierdzenia.
Dekret obowiązuje bez względu na wszelkie przeciwne zarządzenia.
W siedzibie św. Kongregacji Kultu Bożego, dnia 2 lutego 1970 w święto Ofiarowania Pańskiego.
Benno kard. Gut – prefekt
+A. Bugnini – sekretarz
WSTĘP
ISTOTA I SKUTKI ŚLUBÓW ZAKONNYCH
Liczni wierni powołani przez Boga składając święte śluby zakonne, poświęcają się na Jego służbę oraz dla dobra ludzi, a przez zachowanie rad ewangelicznych usiłują dokładniej naśladować Jezusa Chrystusa[1]. Dzięki temu łaska otrzymana na Chrzcie świętym przynosi w nich obfite owoce[2].
Troskliwa Matka Kościół zawsze otaczał wielką czcią życie zakonne, które z natchnienia Ducha Św. przybierało w ciągu wieków różne formy[3] podniósł je do godności stanu kanonicznego i zatwierdził liczne zakony, na których straży ustanowił mądre prawa[4]. Sam bowiem Kościół przyjmuje śluby zakonne, a łącząc dar składających je z ofiarą eucharystyczną, w publicznej swej modlitwie wyprasza u Boga łaskę i pomoc dla nich, poleca ich Bogu i udziela im duchowego błogosławieństwa[5].
OBRZĘDY TOWARZYSZĄCE STOPNIOM ŻYCIA ZAKONNEGO
Stopniami oddania się Bogu i Kościołowi w zakonie są: nowicjat, pierwsze śluby lub inne święte więzy, śluby wieczyste. Zależnie od ustaw Instytutów dołącza się do tego jeszcze odnowienie ślubów.
Nowicjat, od którego zaczyna się życie zakonne[6], jest czasem próby tak dla nowicjusza jak i dla jego rodziny zakonnej. Nowicjat powinien się rozpoczynać od obrzędu, w którym błaga się Boga o łaskę osiągnięcia celu właściwego temu okresowi. Obrzęd ten ze swej natury powinien być skromny i krótki, a udział w nim brać powinna jedynie rodzina zakonna. Odbywać się powinien poza Mszą św.
Wstępnym stopniem jest pierwsza profesja, w której nowicjusz zobowiązuje się ślubami czasowymi wobec Boga i Kościoła do zachowania rad ewangelicznych. Śluby czasowe można składać podczas Mszy św., ale bez żadnej specjalnej uroczystości zewnętrznej. Obrzęd pierwszej profesji przewiduje obleczenie nowicjusza w strój zakonny i wręczenie mu oznak zewnętrznych stanu zakonnego, zgodnie z prastarym zwyczajem oblekania w habit po okresie próby; habit jest bowiem znakiem konsekracji[7].
Gdzie natomiast miejsce pierwszej profesji zajmują przyrzeczenia lub inne zobowiązania, tam obrzęd ten najlepiej połączyć[8] z jakąś stosowną czynnością liturgiczną, np. z liturgią słowa lub częścią oficjum, zwłaszcza z Laudesami lub Nieszporami. Gdyby okoliczności tego wymagały, to można połączyć ten obrzęd z Ofiarą eucharystyczną.
Po upływie czasu określonego przez prawo zakonnik składa profesję wieczystą, przez którą oddaje się na wieczną służbę Bogu i Kościołowi. Profesja wieczysta jest symbolem nierozerwalnych więzów łączących Chrystusa z Kościołem[9].
Obrzęd profesji wieczystej powinien się odbywać łącznie ze Mszą św., w odpowiednio uroczysty sposób i z udziałem współbraci zakonnych i wiernych[10]. Składa się on z następujących części:
a) Wezwanie kandydatów lub złożenie przez nich prośby; tę część według uznania można pominąć.
b) Homilia czyli przemówienie przedstawiające kandydatom oraz wiernym wartość życia zakonnego.
c) Pytania, które celebrans lub przełożony zadaje kandydatom, aby stwierdzić, czy są gotowi poświęcić się Bogu i dążyć do doskonałej miłości według reguły swojej rodziny zakonnej.
d) Litania błagalna, w której zanosi się modlitwy do Boga Ojca i prosi się o wstawiennictwo Najśw. Maryi Panny i wszystkich Świętych.
e) Złożenie ślubów, które odbywa się wobec Kościoła, uprawnionego przełożonego Instytutu, świadków oraz wiernych.
f) Uroczyste błogosławieństwo czyli konsekracja profesów, przez co Matka Kościół potwierdza śluby zakonne liturgicznym poświęceniem i prosi Ojca Niebieskiego o obfite wylanie na profesów darów Ducha Św.
g) Przekazanie oznak profesji, jeśli jest taka tradycja w rodzinie zakonnej; oznaki te są zewnętrznym wyrazem wieczystego oddania się Bogu.
Konstytucje niektórych rodzin zakonnych przewidują odnawianie ślubów w pewnych określonych terminach. To odnowienie może się odbywać podczas Mszy św., jednak bez szczególnej uroczystości, zwłaszcza jeśli śluby odnawia się często lub corocznie.
Obrzęd liturgiczny przewidziany jest tylko dla odnawiania ślubów, które ma znaczenie prawne. Jednakże w niektórych rodzinach zakonnych powstał zwyczaj odnawiania ślubów z pobożności. Może się to odbywać na różne sposoby; nie zaleca się jednak dokonywania tego publicznie podczas Mszy św., bo to należy do prywatnej pobożności. Gdyby zaś uznano za stosowne odnawiać publicznie śluby w dniach pewnych szczególnych rocznic, np. w dwudziestopięciolecie lub pięćdziesięciolecie profesji, można zastosować obrzęd odnawiania ślubów czasowych z pewnymi koniecznymi zmianami.
Każdy z wymienionych wyżej obrzędów ma swój odrębny charakter i wymaga swojej osobnej celebry, należy więc za wszelką cenę unikać łączenia kilku z nich w ciągu jednej czynności liturgicznej.
DOBÓR FORMULARZA MSZALNEGO PRZY OBRZĘDZIE ŚLUBÓW
Ilekroć śluby zakonne, zwłaszcza wieczyste, odbywają się podczas Mszy, św., wypada odprawić Mszę obrzędową „na dzień ślubów zakonnych” zawartą w mszale rzymskim, albo we właściwych, prawnie zatwierdzonych zbiorach formularzy mszalnych. Jeśli jednak śluby odbywają się w uroczystość albo w niedzielę adwentu, wielkiego postu lub wielkanocną, odprawia się Mszę z dnia, można jednak zastosować formuły własne w kanonie i w końcowym błogosławieństwie.
Ponieważ zaś liturgia słowa dostosowana do obrzędu ślubów w znacznej mierze przyczynia się do wyjaśnienia istoty i zadań życia zakonnego, dlatego w dniach, w których nie można użyć formularza „na dzień ślubów zakonnych”, wolno jednak wziąć jedno czytanie spośród tych, które są wymienione w specjalnym lekcjonarzu. To pozwolenie nie obejmuje ostatnich trzech dni Wielkiego Tygodnia, uroczystości Narodzenia Pańskiego, Objawienia, Wniebowstąpienia, Zesłania Ducha Sw., Najśw. Ciała i Krwi Chrystusa oraz innych uroczystości nakazanych.
Mszę św, według formularza „na dzień ślubów zakonnych” odprawia się w szatach białych.
PRZYSTOSOWANIA, KTÓRYCH MOGĄ DOKONAĆ POSZCZEGÓLNE INSTYTUTY
Zasady odnoszące się do obrzędu rozpoczęcia życia zakonnego (nr 1-13) nie są obowiązujące, o ile nie jest to wyraźnie zaznaczone (np. zakaz łączenia tego obrzędu ze Mszą św., nr 2) albo o ile dana zasada nie wypływa z samej natury tego obrzędu (np. przepis, żeby obrzęd był prosty i skromny; nr 3).
Obrzędy ślubów czasowych, ślubów wieczystych i odnowienia ślubów obowiązują wszystkich, którzy składają lub odnawiają śluby zakonne podczas Mszy św., o ile nie korzystają z prawa własnego[11].
Rodziny zakonne powinny dostosować te obrzędy w taki sposób, aby lepiej wyrażały i oddawały istotę i ducha każdej z nich. Dlatego wszystkim Instytutom pozwala się dostosować obrzędy do własnej duchowości. Zmiany te zostaną następnie zbadane przez Stolicę Apostolską.
Przy dostosowaniu obrzędów profesji należy przede wszystkim uwzględnić następujące zasady:
a) Obrzęd odbywa się bezpośrednio po ewangelii.
b) Części obrzędu nie wolno przestawiać. Można natomiast niektóre z nich pominąć lub zastąpić innymi podobnej natury.
c) Należy zawsze zachować różnice liturgiczne pomiędzy ślubami wieczystymi i ślubami czasowymi lub odnowieniem ślubów i nie można przenosić z jednego obrzędu do drugiego żadnych charakterystycznych części składowych.
d) Jak zaznaczono na właściwych miejscach, wiele formuł wchodzących w skład obrzędu ślubów może lub powinno ulec zmianie dla jaśniejszego okazania istoty i ducha Instytutu. Rytuał rzymski podaje wiele takich formuł do wyboru, a rytuały własne mogą dodać jeszcze inne podobne.
Ponieważ składanie profesji „wobec Najśw. Sakramentu” tuż przed samą Komunią św. nie jest zgodne z dobrze zrozumianym duchem liturgii, zabrania się odtąd przyjmowania tego zwyczaju nowopowstającym rodzinom zakonnym. Te zaś Instytuty, które go zachowują na podstawie prawa własnego, zachęca się, aby od niego odstąpiły.
Podobnie zachęca się wszystkich zakonników używających rytuałów własnych, aby odstąpili od zwyczajów stojących w jawnej sprzeczności z zasadami odnowionej liturgii, a przyjęli i zastosowali czystsze formy liturgiczne. Tym sposobem zostanie osiągnięta owa tak pożądana w tej sprawie prostota, dostojeństwo i większa jedność.
CZEŚĆ DRUGA
OBRZĘDY ŚLUBÓW ZAKONNIC
Rozdział I – ZASADY DOTYCZĄCE OBRZĘDU ROZPOCZĘCIA ŻYCIA ZAKONNEGO
W dniu, w którym rozpoczyna się nowicjat kanoniczny, należy odprawić obrzęd dla uproszenia u Boga łaski do osiągnięcia celu właściwego okresowi nowicjatu.
Nie wolno odprawiać tego obrzędu w czasie Mszy św.
Obrzęd ten niech będzie bardzo prosty i zwięzły, z udziałem tylko rodziny zakonnej.
Z tekstów obrzędu należy usunąć wszystko, co by mogło sprawiać wrażenie ograniczenia swobody nowicjuszek albo co by przysłaniało prawdziwe znaczenie nowicjatu, który jest czasem próby.
Miejscem odpowiednim do odprawienia tego obrzędu jest kapitularz lub inne podobne pomieszczenie. Gdyby konieczność tego wymagała, można go odprawić w kaplicy.
OPIS OBRZĘDU
Obrzęd rozpoczynający nowicjat dobrze jest połączyć ze specjalną liturgią słowa, która powinna przedstawić istotę życia zakonnego i charakter danego Instytutu.
Obrzędy wstępne
Właściwym początkiem obrzędu jest powitanie wygłoszone przez przełożoną albo śpiew psalmu czy innego stosownego hymnu.
Następnie przełożona pyta postulantki, o co proszą, tymi lub podobnymi słowami:
Córki (siostry) najmilsze, o co nas prosicie?
Postulantki odpowiadają razem tymi lub podobnymi słowami:
Prosimy o dopuszczenie nas do zakonnego życia i poddanie próbie, abyśmy się nauczyły doskonałego naśladowania Chrystusa w tej rodzinie zakonnej N.
Przełożona odpowiada: Niech Pan was wspomoże.
Wszystkie siostry: Amen.
Powyższe pytanie można zastąpić prośbą, która odbywa się w następujący sposób: jedna z postulantek zwróciwszy się do przełożonej i Zgromadzenia, mówi w imieniu wszystkich następujące słowa:
Pod wpływem miłosiernej łaski Bożej przyszłyśmy tu, by doświadczyć zakonnego życia. Prosimy was, siostry, abyście nas nauczyły naśladować Chrystusa ukrzyżowanego, żyć w ubóstwie, posłuszeństwie i czystości, trwać w modlitwie, czynić pokutę, służyć Kościołowi i wszystkim ludziom, a z wami mieć jedno serce i jedną duszę, Chcemy się nauczyć każdą chwilą życia dawać świadectwo Ewangelii, chcemy poznać waszą reguły i zachować prawo siostrzanej miłości.
Może to wypowiedzieć innymi podobnymi słowami płynącymi z myśli i z serca samych postulantek.
Przełożona odpowiada tymi lub podobnymi słowami:
Niech Bóg miłosierny otoczy was swoją łaską, a nam niech Boski Mistrz udzieli światła.
Wszystkie: Amen.
Liturgia słowa Bożego
Następnie czyta się dobrane wyjątki z Pisma św. przeplatane stosownymi responsoriami (por. nr 98-152).
Po ich ukończeniu przełożona przemawia do sióstr i postulantek o istocie życia zakonnego i charakterze danego Instytutu lub odczytuje stosowny rozdział reguły.
Zakończenie obrzędu
Dobrze jest zakończyć obrzęd modlitwą wiernych czyli powszechną oraz modlitwą Pańską, po której można dodać stosowną orację, np.
Wysłuchaj nas, Boże, źródło i dawco powołania i spraw, abyśmy razem z tymi siostrami naszymi, które pragną w życiu zakonnym naśladować Twego Syna, starały się poznać Twoją wolę i wypełniły Twoje zamiary do nich się odnoszące. Przez Chrystusa Pana naszego.
Wszystkie: Amen.
Następnie przełożona przekazuje nowicjuszki mistrzyni nowicjatu i wraz z innymi siostrami wita je serdecznie według zwyczajów danej rodziny zakonnej. Podczas tego powitania śpiewa się stosowny hymn lub pieśń pochwalną.
Rozdział II – OBRZĘD ŚLUBÓW CZASOWYCH W CZASIE MSZY ŚWIĘTEJ
Obrzęd opisany w tym rozdziale odbywa się w czasie Mszy św. Zastosować go mogą tylko te zakonnice, które po pomyślnym zakończeniu nowicjatu składają pierwsze śluby[12]. (Por. Przedmowa, nr 5).
POŚWIĘCENIE HABITÓW W PRZEDDZIEŃ PROFESJI
Nowicjuszkom dopuszczonym do pierwszej profesji daje się habit zakonny, z wyjątkiem welonu, najlepiej w przeddzień profesji.
Habity, z wyjątkiem welonów, poświęca kapłan lub inny upoważniony duchowny (np. diakon) używając formuły niżej podanej lub podobnej:
K. Wspomożenie nasze w imieniu Pana.
W. Który stworzył niebo i ziemię.
K. Pan z wami.
W. I z duchem twoim.
Módlmy się: Boże, który w łonie czystej Dziewicy przyoblekłeś swojego Syna w ludzkie ciało, pobłogosław te szaty i spraw, aby Twoje służebnice, które będą je nosiły na ziemi, przypominały bliźnim przyszłe życie i zasłużyły na chwalebną nieśmiertelność. Przez Chrystusa Pana naszego.
W. Amen.
O oznaczonej godzinie schodzą się siostry i nowicjuszki, a przełożona krótkim przemówieniem przygotuje serca wszystkich do obrzędu profesji, mającego odbyć się dnia następnego, po czym daje każdej nowicjuszce szaty zakonne, z wyjątkiem welonu, aby nimi przyodziane, uczestniczyły w procesji mszalnej na wejście.
Odprawia się Mszę obrzędową na dzień pierwszych ślubów zakonnych, a jeżeli przepisy na to nie pozwalają, Mszę z dnia. (Por. Wstęp, nr 9-11).
Zwykle składa się śluby na ręce przełożonej; ustawia się dla niej w odpowiednim miejscu w prezbiterium krzesło, z którego będzie przyjmowała śluby zakonnic. Ławki dla kandydatek należy tak ustawie, aby wierni mogli dobrze widzieć całą czynność liturgiczną.
Zakonnice zobowiązane do klauzury mogą składać śluby czasowe w prezbiterium z uwzględnieniem prawa kościelnego ogólnego jak i szczególnych okoliczności.
Należy przygotować do konsekracji tyle chleba i wina, by wystarczyło dla duchowieństwa, dla nowych profesek wraz z rodzinami i bliskimi oraz dla współsiostr. Dlatego jeśli jest tylko jeden kielich, powinien on być odpowiednio duży.
Oprócz tego, co jest potrzebne do Mszy św., przygotowuje się: a) rytuał profesji zakonnej, b) welony, jeśli dana rodzina zakonna postanowi je dawać przy pierwszej profesji (por. Wstęp, nr 5), c) księgę reguły lub konstytucji i inne oznaki profesji, które się wręcza z prawa lub zwyczaju.
OBRZĘDY WSTĘPNE
Gdy wierni i siostry zgromadzą się w kościele i wszystko jest już przygotowane, przechodzi przez kościół do ołtarza procesja, podczas której schola i lud śpiewają, introit Mszy św. Procesja odbywa się w zwykły sposób. Wskazane jest, aby wzięły w niej udział kandydatki wraz z przełożoną i mistrzynią nowicjatu.
Gdy wszyscy wejdą do prezbiterium, oddają należną cześć ołtarzowi i udają się na wyznaczone miejsca, po czym dalej odprawia się Mszę św.
LITURGIA SŁOWA
Liturgia słowa odbywa się w zwykły sposób, z wyjątkiem tego, że:
Lekcje można wziąć z dnia albo spośród tych, które podano w nr 92-152 (por. Wstęp, nr 9-10).Opuszcza się wyznanie wiary, choćby według przepisów w danym dniu należało je odmówić.
ŚLUBY ZAKONNE – WEZWANIE LUB ZŁOŻENIE PROŚBY
Po ewangelii celebrans i wierni siadają, kandydatki zaś stoją. Jeśli to zostanie uznane za potrzebne lub stosowne, diakon lub mistrzyni nowicjatu wywołuje kandydatki po imieniu, a one odpowiadają:
Oto jestem, Panie, bo mnie wezwałeś lub innymi słowami, zgodnie ze zwyczajem miejscowym lub zwyczajem danej rodziny zakonnej.
Następnie celebrans zwraca się do kandydatek z pytaniem wyrażonym tymi lub podobnymi słowami:
Drogie Siostry, o co prosicie Boga i Jego Kościół święty? Kandydatki razem odpowiadają tymi lub podobnymi słowami:
Prosimy o miłosierdzie Boże i o przyjęcie nas do Zgromadzenia.
Celebrans i wszystkie zakonnice odpowiadają:
Bogu niech będą dzięki – lub w inny stosowny sposób.
Wezwanie i pytanie celebransa można zastąpić złożeniem przez kandydatki prośby, np. w ten sposób: jedna z nowicjuszek, stojąc, zwraca się w imieniu wszystkich do przełożonej tymi lub podobnymi słowami:
My, N.N. za łaską miłosiernego Boga poznałyśmy waszą regułę i przebyłyśmy w siostrzanej wspólnocie okres próby, a teraz prosimy cię pokornie Matko (Siostro) o to, abyśmy mogły poświęcić się Bogu i Jego Królestwu przez złożenie ślubów w tej rodzinie zakonnej N. (w Zgromadzeniu N).
Przełożona i współsiostry odpowiadają:
Bogu niech będą dzięki – lub innymi stosownymi słowami.
HOMILIA CZYLI PRZEMÓWIENIE
Kandydatki siadają i słuchają homilii czyli przemówienia, które powinno wyjaśnić tak czytania biblijne, jak i dar, jakim jest profesja zakonna oraz jej wartość dla uświęcenia samych wybranych i dla dobra Kościoła oraz i całej rodziny ludzkiej.
PYTANIA
Po kazaniu kandydatki wstają, a celebrans pyta je, czy są gotowe poświęcić się Bogu i dążyć do doskonałej miłości według reguły albo konstytucji danej rodziny zakonnej. Podane tu pytania można zmienić albo częściowo opuścić zgodnie z charakterem i szczególnymi właściwościami każdego Instytutu.
Celebrans pyta:
Drogie Siostry, przez sakrament chrztu już jesteście poświęcone Bogu; czy chcecie przez profesję zakonną jeszcze ściślej się z Nim połączyć?
Kandydatki odpowiadają razem: Chcemy.
Celebrans:
Czy chcecie w celu doskonałego naśladowania Chrystusa strzec czystości dla Królestwa niebieskiego, przyjąć dobrowolne ubóstwo i złożyć dar posłuszeństwa?
Kandydatki: Chcemy.
Celebrans potwierdza ich decyzję tymi lub podobnymi słowami:
Niech Bóg wszechmogący dopomoże wam swoją łaską.
Wszyscy: Amen.
MODLITWA BŁAGALNA
Następnie celebrans błaga Boga o pomoc, mówiąc:
Módlmy się:(jeżeli to możliwe, wszyscy przez jakiś czas modlą się w ciszy). Następnie celebrans śpiewa:
Prosimy Cię, Panie, wejrzyj na te służebnice Twoje, które dzisiaj ślubując wobec Kościoła zachowanie rad ewangelicznych, obiecują ściślej naśladować Twego Syna i spraw łaskawie, aby ich życie przyniosło chwałę Twojemu imieniu i przyczyniło się do zbawienia ludzi. Przez Chrystusa Pana naszego.
Wszyscy: Amen.
ZŁOŻENIE ŚLUBÓW
Bo skończonej modlitwie, zgodnie ze zwyczajem rodziny zakonnej, dwie starsze profeski podchodzą do krzesła przełożonej i stoją tam w roli urzędowych świadków. Kandydatki po kolei zbliżają się do przełożonej i odczytują formułę ślubów.
Gdyby zaś kandydatek było bardzo wiele, mogą wszystkie razem odczytać formułę ślubów, ale każda z osobna musi powiedzieć na końcu: „Tak ślubuję…” lub podobne słowa, które by jasno wyraziły decyzję każdej. Następnie wracają na swoje miejsca i stoją.
WRĘCZENIE OZNAK PROFESJI
Następnie, jeżeli nowe profeski mają otrzymać welony, celebrans z pomocą przełożonej i mistrzyni nowicjatu nakłada im je kolejno, mówiąc np.:
Przyjmij święty welon, po którym wszyscy poznają, że należysz w pełni do Chrystusa Pana i oddana jesteś służbie Kościoła.
Profeska odpowiada: Amen.
Następnie, jeśli jest taki zwyczaj, celebrans daje każdej profesce księgę reguły albo konstytucji, wypowiadając te lub podobne słowa:
Przyjmij regułę tej rodziny zakonnej i niech całe twoje życie wyraża to, czego się z niej nauczyłaś.
Profeska odpowiada: Amen, po czym wraca na swoje miejsce.
Kiedy już pierwsza lub druga profeska otrzymała welon i księgę, schola zaczyna antyfonę: „Szukam tego, którego miłuje moja dusza” z psalmem 44 albo inny stosowny śpiew. Antyfonę powtarza się co drugi werset psalmu, a na końcu nie śpiewa się Chwała Ojcu, tylko antyfonę. Gdyby wręczenie oznak skończyło się wcześniej, niż psalm, przerywa się go i śpiewa się antyfonę.
Jeśli według prawa lub zwyczajów rodziny zakonnej należy wręczyć jeszcze inne oznaki, wręcza się je w milczeniu lub ze stosowną formułą. Trzeba jednak zachować przy tym prostotę właściwą temu obrzędowi.
Inny sposób wręczania oznak profesji opisany jest w nr 153-155.
ZAKOŃCZENIE OBRZĘDU ŚLUBÓW
Na zakończenie dobrze jest odmówić modlitwę wiernych czyli powszechną, przy czym można się posłużyć formułą podaną w nr 156-158.
LITURGIA EUCHARYSTYCZNA
Podczas śpiewu na składanie darów kilka spośród nowych profesek może przynieść do ołtarza chleb, wino i wodę, potrzebne do ofiary eucharystycznej.
Powiedziawszy „Pokój Pański” celebrans w stosowny sposób udziela pokoju nowym profeskom i wszystkim zebranym.
Po przyjęciu przez celebransa Ciała i Krwi Pańskiej nowe profeski podchodzą do ołtarza do Komunii św. i mogą ją przyjąć pod obiema postaciami. Po nich w ten sam sposób mogą przyjąć Komunię św. ich krewni, bliscy oraz współsiostry.
Rozdział III – OBRZĘD ŚLUBÓW WIECZYSTYCH W CZASIE MSZY ŚWIĘTEJ
Na obrzędy ślubów wieczystych, przez które zakonnica poświęca się Bogu na zawsze, dobrze jest wybrać niedzielę, dzień święta Pańskiego lub dzień święta Najśw. Maryi Panny albo jakiegoś znanego świętego zakonnika.
Obrzędów profesji wieczystej nie łączy się z obrzędami żadnych innych ślubów (por. Przedmowa, nr 8).
Wiernych należy wcześniej powiadomić o wyznaczonym dniu i godzinie, aby mogli przybyć tym liczniej.
Odprawia się Mszę obrzędową na dzień ślubów wieczystych, a jeżeli przepisy na to nie pozwalają, Mszę z dnia (por. Wstęp nr 9-11).
Tam, gdzie to możliwe i gdzie dobro wiernych nie wymaga, żeby wszyscy obecni kapłani odprawiali Msze św. osobno, wypada, aby koncelebrowali.
Zwykle składa się śluby na ręce przełożonej; ustawia się dla niej w odpowiednim miejscu w prezbiterium krzesło, z którego będzie przyjmowała śluby zakonnic. Ławki dla zakonnic składających profesję należy tak ustawić, aby wierni mogli dobrze widzieć całą czynność liturgiczną.
Także zakonnicom zobowiązanym do klauzury zaleca się składać profesję wieczystą w prezbiterium.
Normalnie profesję składa się w kościele zakonnym. Gdyby jednak z przyczyn duszpasterskich lub dla chwały życia zakonnego albo dla zbudowania ludu Bożego i umożliwienia mu liczniejszej obecności uznano za stosowne, można je składać w katedrze lub kościele parafialnym albo w jakimś innym znanym i czczonym domu Bożym.
Gdyby dwie lub więcej rodzin zakonnych pragnęły składać profesję w ciągu tej samej Ofiary eucharystycznej, dobrze będzie odbyć ją w obecności biskupa w katedrze, kościele parafialnym lub innym znanym i czczonym. Każda zakonnica składa wtedy śluby przed własną przełożoną.
Mniszki powinny ściśle zachować prawa dotyczące ich klauzury.
Zgodnie z naturą obrzędu cała czynność liturgiczna powinna się odbyć odpowiednio uroczyście. Należy jednak wystrzegać się wystawności niezgodnej z ubóstwem zakonnym.
Należy przygotować do konsekracji tyle chleba i wina, by wystarczyło dla duchowieństwa, dla nowych profesek wraz z rodzinami i bliskimi oraz dla współsióstr. Dlatego, jeśli jest tylko jeden kielich, powinien być odpowiednio duży.
Oprócz tego, co jest potrzebne do Mszy św., przygotowuje się: a) rytuał ślubów zakonnych, b) obrączki i inne oznaki profesji zakonnej, które wręcza się według praw i zwyczajów Instytutu.
OBRZĘDY WSTĘPNE
Gdy wierni i siostry zgromadzą się w kościele i wszystko jest już przygotowane, przechodzi przez kościół do ołtarza procesja, podczas której schola i lud śpiewają introit mszalny. Procesja odbywa się w zwykły sposób. Wskazane jest, aby wzięły w niej udział siostry mające złożyć profesję wraz z przełożoną i mistrzynią nowicjatu.
Gdy wszyscy wejdą do prezbiterium, oddają należną cześć ołtarzowi i udają się na wyznaczone miejsca, po czym dalej odprawia się Mszę św.
LITURGIA SŁOWA
Liturgia słowa odbywa się na zwykły sposób, z wyjątkiem tego, że:
a) Lekcje można wziąć z dnia albo spośród tych, które podano w lekcjonarzu (por. Wstęp nr 9-10);
b) Opuszcza się wyznanie wiary, choćby według przepisów w danym dniu należało je odmówić;
c) Opuszcza się również modlitwę wiernych.
ŚLUBY ZAKONNE – WEZWANIE LUB ZŁOŻENIE PROŚBY
Po ewangelii celebrans i wierni siadają, a siostry mające złożyć śluby, stoją. Jeżeli to zostanie uznane za potrzebne lub stosowne, diakon lub mistrzyni nowicjatu wywołuje siostry po imieniu, a one odpowiadają:
Oto jestem, Panie, bo mnie wezwałeś lub innymi słowami, zgodnie ze zwyczajem miejscowym lub zwyczajem danej rodziny zakonnej.
Następnie celebrans zwraca się do nich z pytaniem wyrażonym tymi lub podobnymi słowami:
Drogie Siostry, o co prosicie Boga i Jego Kościół święty? Zapytane odpowiadają razem tymi lub innymi słowami:
Prosimy, abyśmy mogły pójść za Chrystusem naszym Odkupicielem i trwać do śmierci w tej rodzinie ewangelicznej.
Celebrans, przełożona i wszystkie zakonnice odpowiadają:
Bogu niech będą dzięki – lub w inny stosowny sposób.
Wezwanie i pytanie celebransa można zastąpić złożeniem prośby, np. w ten sposób: jedna z sióstr mających złożyć profesję, stojąc, zwraca się w imieniu wszystkich do przełożonej tymi lub innymi podobnymi słowami:
My, N.N. za łaską miłosiernego Boga poznałyśmy w naszej wspólnocie trudy i radości życia Jemu w pełni poświęconego, a teraz prosimy cię pokornie Matko (Siostro), abyśmy mogły złożyć profesję wieczystą w tej rodzinie zakonnej N. na chwałę Boga i na pożytek Kościoła.
Przełożona i wszystkie współsiostry odpowiadają:
Bogu niech będą dzięki – lub innymi stosownymi słowami.
HOMILIA CZYLI PRZEMÓWIENIE
Siostry siadają i wysłuchują homilii czyli przemówienia, które powinno wyjaśniać czytania biblijne i dar, jakim jest profesja zakonna oraz jej wartość dla uświęcenia samych wybranych dla dobra Kościoła i całej rodziny ludzkiej.
PYTANIA
Po kazaniu siostry, mające złożyć profesję, wstają, a celebrans zadaje im pytania, czy są gotowe poświęcić się Bogu i dążyć do doskonałej miłości według reguły albo konstytucji danej rodziny zakonnej. Podane tu pytania można zmienić albo częściowo opuścić, w zależności od charakteru i szczególnych właściwości każdego Instytutu.
Celebrans pyta:
Drogie Siostry, już przez chrzest umarłyście dla grzechu, a zostałyście poświęcone Bogu. Czy chcecie przez wieczystą profesję zakonną jeszcze pełniej Mu się poświęcić?
Zapytane odpowiadają razem: Chcemy.
Celebrans:
Czy chcecie z pomocą łaski Bożej przyjąć i na wieki zachować ten sposób życia w doskonałej czystości, posłuszeństwie i ubóstwie który wybrali sobie Chrystus Pan i Jego dziewicza Matka?
Odpowiedź: Chcemy.
Celebrans;
Czy chcecie przez gorliwe pełnienie nakazów Ewangelii i zachowanie reguły swego zakonu dążyć zdecydowanie i nieustannie do doskonałej miłości Boga i bliźniego?
Odpowiedź: Chcemy.
Czy chcecie, wsparte łaską Ducha Św. całe życie oddać na służbę Ludu Bożego?
Odpowiedź: Chcemy.,
W zakonach oddających się całkowicie życiu kontemplacyjnemu wypada dodać:
Celebrans: Czy chcecie zajmować się tylko Bogiem w samotności i milczeniu, w gorliwej modlitwie i chętnej pokucie, w pokornej pracy i dobrych uczynkach?
Odpowiedź: Chcemy.
Celebrans potwierdza ich decyzję tymi lub tym podobnymi słowami:
Ten, który rozpoczął w was dobre dzieło, niechaj go dokona na dzień Jezusa Chrystusa.
Wszyscy: Amen.
LITANIA BŁAGALNA
Wszyscy wstają, a celebrans również stojąc ze złożonymi rękami, zwrócony do, ludu mówi:
Drodzy Bracia, niech nasza błagalna modlitwa popłynie do Boga Ojca, dawcy wszelkiego dobra, by miłosiernie utwierdził postanowienie, którym Jego łaska natchnęła te Jego służebnice.
Diakon wzywa: Klęknijmy.
Celebrans, duchowieństwo i lud klękają. Siostry mające złożyć profesję, padają na twarz, jeżeli jest taki zwyczaj.
Kantorki śpiewają Litanię dostosowaną do obrzędu profesji, a wszyscy odpowiadają. W Litanii można ominąć jedną spośród próśb oznaczonych tą samą literą, można też wstawić na właściwe miejsce wezwania Świętych szczególnie czczonych przez Rodzinę zakonną lub miejscowy lud, oraz w razie potrzeby dodać inne prośby.
Kyrie eleison. Kyrie eleison.
Chryste eleison. Chryste eleison.
Kyrie eleison. Kyrie eleison.
Święta Maryjo, Matko Boża módl się za nami
Święty Michale módl się za nami
Święci Aniołowie Pańscy módlcie się za nami
Święty Janie Chrzcicielu módl się za nami
Święty Józefie módl się za nami
Święci Piotrze i Pawle módlcie się za nami
Święty Janie módl się za nami
Święta Mario Magdaleno módl się za nami
Święci Szczepanie i Wawrzyńcze módlcie się za nami
Święta Agnieszko módl się za nami
Święty Bazyli módl się za nami
Święty Augustynie módl się za nami
Święty Benedykcie módl się za nami
Święci Franciszku i Dominiku módlcie się za nami
Święta Makryno módl się za nami
Święta Scholastyko módl się za nami
Święte Klaro i Katarzyno módlcie się za nami
Święta Tereso z Awila módl się za nami
Święta Różo z Limy módl się za nami
Święta Franciszko Joanno de Chantal módl się za nami
Święta Ludwiko (de Marillac) módl się za nami
Wszyscy Święci i Święte Boże módlcie się za nami
Bądź nam miłościw wybaw nas, Panie
Od wszelkiego złego wybaw nas, Panie
Od grzechu każdego wybaw nas, Panie
Od śmierci wiecznej wybaw nas, Panie
Przez Wcielenie Twoje wybaw nas, Panie
Przez śmierć i zmartwychwstanie Twoje wybaw nas, Panie
Przez Zesłanie Ducha Świętego wybaw nas, Panie
My grzeszni, Ciebie prosimy, wysłuchaj nas, Panie
a/ Abyś Kościołowi przez ofiarę i apostolstwo tych Twoich służebnic obfitsze życie dać raczył,
Ciebie prosimy, wysłuchaj nas, Panie
b/ Abyś dary Ducha Św. na sługę Twego Papieża N. i na wszystkie sługi Kościoła coraz obficiej zlewać raczył,
Ciebie prosimy, wysłuchaj nas, Panie
c/ Abyś życie i czyny zakonników ku pożytkowi rodziny ludzkiej kierować raczył,
Ciebie prosimy, wysłuchaj nas, Panie
d/ Abyś wszystkich ludzi do pełni chrześcijańskiego życia doprowadzić raczył,
Ciebie prosimy, wysłuchaj nas, Panie
e/ Abyś we wszystkich rodzinach zakonnych Tobie oddanych, miłość Chrystusa i ducha Założycieli zachować i pomnażać raczył, Ciebie prosimy, wysłuchaj nas, Panie
f/ Abyś wszystkich, którzy ślubują zachowanie rad ewangelicznych do Twego dzieła odkupienia pełniej przyłączyć raczył, Ciebie prosimy, wysłuchaj nas, Panie
g/ Aby rodziców tych służebnic Twoich za ofiarę, jaką Ci złożyli, niebieskimi darami napełnić raczył,
Ciebie prosimy, wysłuchaj nas, Panie
h/ Abyś te służebnice Twoje do Chrystusa pierworodnego spośród wielu braci coraz bardziej upodobnić raczył,
Ciebie prosimy, wysłuchaj nas, Panie
i/ Abyś tym służebnicom Twoim cnotę wytrwałości dać raczył,
Ciebie prosimy, wysłuchaj nas, Panie
j/ Abyś te służebnice, siostry nasze, pobłogosławić, uświęcić i na własność wziąć raczył,
Ciebie prosimy, wysłuchaj nas, Panie
Jezu, Synu Boga żywego, Ciebie prosimy, wysłuchaj nas, Panie
Chryste, usłysz nas. Chryste, usłysz nas.
Chryste, wysłuchaj nas. Chryste, wysłuchaj nas.
Wstaje tylko celebrans i mówi ze złożonymi rękami:
Wysłuchaj, Panie, błagalnych modlitw ludu i napełnij Twoje służebnice łaską z nieba, aby serca, które mają się Tobie poświęcić, ogień Ducha Św. oczyścił z wszelkiej zmazy grzechu i rozpalił wielkim płomieniem miłości. Przez Chrystusa Pana naszego.
Wszyscy: Amen.
Diakon: Powstańcie. Wszyscy wstają.
ZŁOŻENIE ŚLUBÓW
Po ukończonej Litanii, zgodnie ze zwyczajem rodziny zakonnej, dwie starsze profeski podchodzą do krzesła przełożonej i stoją tam w roli urzędowych świadków. Siostry składające śluby podchodzą po kolei do przełożonej i czytają formułę, którą powinny były poprzednio własnoręcznie napisać.
Zaleca się, aby profeska podchodziła do ołtarza i kładła na nim kartę ślubów, a następnie podpisywała ją, jeśli to się da urządzić, na samym ołtarzu. Później wraca na swoje miejsce.
Po złożeniu ślubów profeski stojąc, mogą zaśpiewać, zgodnie ze zwyczajami rodziny zakonnej, antyfonę lub inny śpiew, który by wyrażał ich uczucia oddania i radością np.:
Przyjmij mnie, Panie, według słowa Twego, a będę żyła i nie zawiedź nadziei mojej.
UROCZYSTE BŁOGOSŁAWIEŃSTWO CZYLI KONSEKRACJA PROFESEK
Następnie profeski klękają, a celebrans z rękami rozłożonymi, odmawia modlitwę błogosławieństwa:
„Boże, Dawco i Stwórco świętych zamiarów”, … w której można pominąć słowa zawarte w nawiasach, lub modlitwę „Panie Boże, Stwórco świata i Ojcze ludzi” … zamieszczoną pod nr 159.
Boże, Dawco i Stróżu świętych zamiarów, Tobie należy się od nas chwała, Ty przez Słowo Swoje w Duchu Świętym z niewymownej miłości stworzyłeś rodzinę ludzką i tak ją ukochałeś, że dopuściłeś ją do współżycia z Tobą, ozdabiając ją jak oblubienicę podobieństwem do Ciebie i życiem wiecznym. A gdy ludzkość zwiedziona przez podstęp szatana stargała święte więzy wierności, nie zerwałeś z nią przymierza miłości, ale litościwie je odnowiłeś. Wiedziony odwieczną miłością zawarłeś je znowu z Noem, sługą swoim, (Później z potomstwem wiernego Abrahama wybrałeś sobie naród liczniejszy od gwiazd na niebie i nadałeś mu prawa przymierza za pośrednictwem Mojżesza. W tym ludzie przez Ciebie umiłowanym przez wieki istniały święte niewiasty, znane z pobożności i męstwa, słynne z wiary i sprawiedliwości).
Gdy zaś nadeszła pełnia czasów, wzbudziłeś, z pnia Jessego świętą Dziewicę, na którą zstąpił Duch Pocieszyciel i moc Twoja Ją ogarnęła, tak, że bez naruszenia dziewictwa zrodziła Zbawiciela świata, On to, ubogi, pokorny i posłuszny, stał się przyczyną i przykładem wszelkiej świętości: założył Kościół-Oblubienicę i tak ją ukochał, że wydał za nią samego siebie i uświęcił ją Krwią swoją. Twoja zaś, Panie, Opatrzność zrządziła, by w Jego ślady wstępowały niezliczone dziewice, stając się Jego uczennicami, i zasługując na godność Jego oblubienic.
(Ich cudowną różnorodnością kwitnie Kościół święty jak oblubienica strojna w swe klejnoty, królowa odziana mocą, matka chlubiąca się dziećmi).
Toteż błagamy Cię, Ojcze, ześlij moc Ducha Świętego na te córki Twoje, aby podtrzymał płomień postanowienia, które w ich sercach wzbudził. Niechaj, o Panie, zalśni w nich nowym blaskiem jasność Chrystusa i niewinnego życia. Niechaj przylgną do Ciebie żarliwą miłością, wzmocnione świętymi więzami zakonnymi. Niechaj dochowają wierności Chrystusowej; niech ogromną miłością kochają Matkę-Kościół i niech tą miłością nadprzyrodzoną obejmą wszystkich ludzi, przed którymi świadczyć mają o błogosławionej nadziei dóbr niebieskich.
Boże, Ojcze Święty, kieruj w swym miłosierdziu krokami swoich służebnic i broń ich w drodze, aby gdy wreszcie staną przed sądem Najwyższego Króla, nie ulękły się wyroku Sędziego, lecz usłyszały głos Oblubieńca wzywającego je z miłością na wieczyste gody. Przez Chrystusa Pana naszego.
Wszyscy: Amen.
WRĘCZENIE OZNAK PROFESJI
Po błogosławieństwie celebrans i lud siadają. Jeżeli profeski mają otrzymać obrączki, wstają i podchodzą do celebransa, który wkłada każdej obrączkę, mówiąc np.:
Przyjmij obrączkę, oblubienico wiecznego Króla, dochowaj wiary Chrystusowi, abyś zasłużyła wejść do radości wieczystych godów.
Inna formuła:
Przyjmij obrączkę, znak zaślubin z Jezusem Chrystusem, który wybrał cię na oblubienicę. Dochowaj Mu wierności, abyś mogła radować się z Nim na wieki.
Profeska odpowiada: Amen – po czym wraca na swoje miejsce.
Gdyby zaś nowych profesek było bardzo wiele albo z innej słusznej przyczyny, celebrans może tę formułę wypowiedzieć jeden raz do wszystkich:
Przyjmijcie obrączki, oblubienice wiecznego Króla; dochowajcie wiary Chrystusowi, abyście zasłużyły wejść do radości wieczystych godów.
Profeski razem odpowiadają: Amen, po czym podchodzą do celebransa po obrączki.
Przez ten czas schola wraz z ludem śpiewa antyfonę: Jestem poślubiona Temu, który jest Synem Wiecznego Ojca, Dzieckiem dziewiczej Matki i Zbawicielem całego świata, albo inną stosowną antyfonę przeplataną z psalmem 44 lub inny stosowny śpiew. Antyfonę powtarza się co drugi werset psalmu, a na końcu nie śpiewa się Chwała Ojcu, tylko antyfonę. Gdyby wręczanie oznak skończyło się wcześniej niż psalm, przerywa się go i śpiewa antyfonę.
Jeśli prawo lub zwyczaj Zgromadzenia nakazują wręczenie jeszcze innych oznak, wręcza się je teraz w milczeniu lub ze stosowną formułą. Trzeba przy tym zachować szlachetną prostotę.
Następnie tam, gdzie, jest zwyczaj, lub gdzie, to zostanie uznane za stosowne, można zaznaczyć wieczyste włączenie nowych profesek do rodziny zakonnej czy to przez stosowne słowa przełożonej, czy przez pocałunek pokoju. Np.:
Przełożona wypowiada te lub tym podobne słowa:
Oświadczamy, że należycie w pełni do tej rodziny zakonnej N. i wszystko macie odtąd wspólne z nami.
Celebrans może dodać:
Wy zaś wiernie wypełniajcie w imieniu Kościoła świętą służbę, którą wam powierzył.
Wszystkie zakonnice tego Instytutu wyrażają zgodę, mówiąc:
Amen.
Albo zamiast tego celebrans udziela pokoju. Przełożona i współsiostry przez pocałunek pokoju lub też w inny sposób, zgodnie z miejscowym zwyczajem, okazują nowym profeskom siostrzaną miłość. Chór śpiewa przez ten czas antyfonę:
Jak miły przybytek Twój, Panie Zastępowi Dusza moja spragniona jest i usycha z tęsknoty do przedsieni Pańskich, z psalmem 83, albo inny, stosowny śpiew.
W tym czasie celebrans siedzi.
Albo celebrans przemawia do Zgromadzenia:
Przez złożenie ślubów te siostry związały się nie tylko z Bogiem, lecz także z rodziną zakonną, którą łączy wspólne powołanie, wspólna modlitwa i wspólne życie. Miłość Chrystusowa gromadzi was z rożnych stron kraju i daje wam jedno serce i jedną duszę. Przyjmijcie te siostry do waszej wspólnoty i otoczcie je szczerą miłością, abyście były jedno, jak Ojciec w Synu, a Syn w Ojcu, abyście były doskonałe w miłości.
Celebrans siada, a nowe profeski podchodzą do przełożonej, całują ją w rękę i mówią:
Módl się za mnie, Wielebna Matko.
Przełożona całuje siostrę w głowę i mówi: Niech Bóg użyczy Ci łaski wytrwania.
Następnie profeski wymieniają uścisk z radnymi generalnymi, mówiąc: Módl się za mnie, siostro.
Siostry odpowiadają: Szczęść Boże.
W czasie pocałunku pokoju śpiewa się:
W. Gdzie miłość wzajemna i dobroć, tam znajdziesz Boga żywego.
S. Zgromadziła nas tu razem miłość Chrystusa; weselmy się w Nim i radujmy.
Z pokorą szczerą kochajmy Boga i czystym sercem miłujmy się nawzajem.
W. Gdzie miłość …
S. Skoro wszyscy tu się gromadzimy, strzeżmy się tego, co nas rozdziela.
Niech ustaną wszystkie gniewy i spory, a pośrodku nas niech będzie Chrystus.
W. Gdzie miłość …
S. Obyśmy oglądali Twoje oblicze, Chryste Boże, razem ze świętymi w chwale Twego królestwa.
To będzie naszą radością czystą i bez granic przez nieskończone wieki wieków. Amen,
Jeśli pokoju udziela się teraz, opuszcza się ten obrzęd przed Komunią.
Następnie nowe profeski wracają na swoje miejsca. Odprawia się dalej Mszę św.
LITURGIA EUCHARYSTII
Podczas śpiewu antyfony na składanie darów kilka spośród nowych profesek może przynieść do ołtarza chleb, wino i wodę, potrzebne do ofiary eucharystycznej.
W modlitwach eucharystycznych dobrze jest wspomnieć złożoną przez profeski ofiarę przez dodanie następujących formuł:
W 1 Modlitwie eucharystycznej odmawia się:własne „Hanc igitur”: Prosimy Cię, Boże, przyjmij łaskawie tę ofiarę (od nas sług Twoich i od Twoich służebnic) i racz ją uświęcić. Składamy ją w dniu ich oddania się Tobie, (aby siostry), które z Twojej łaski dzisiaj ściślej się połączyły z Twoim Synem (mogły z radością wyjść na Jego spotkanie), gdy na końcu świata przyjdzie w chwale. (Przez Chrystusa Pana naszego).
W modlitwach wstawienniczych 2 Modlitwy eucharystycznej po słowach: „… całym duchowieństwem” dodaje się: „Pamiętaj także Panie o tych siostrach, (które dla Ciebie opuściły wszystko), aby Ciebie we wszystkim znalazły (i zapominając o sobie) służyły potrzebom wszystkich”.
W modlitwach błagalnych 3 Modlitwy eucharystycznej po słowach „i cały lud odkupiony” – dodaje się: „Umocnij, Boże, w świętym postanowieniu te służebnice Twoje, (które pragną z całego serca iść za zesłanym przez Ciebie Zbawicielem), i dawać świadectwo życia według Ewangelii oraz bratniej miłości”.
W modlitwach wstawienniczych 4 Modlitwy eucharystycznej wzmiankę o profeskach można zrobić w następujący sposób: „… o wszystkich biskupach i całym duchowieństwie i o tych siostrach, które dzisiaj ofiarowały się Tobie na zawsze (przez święte śluby zakonne), o składających ofiarę i tutaj zgromadzonych …”.
Jeżeli pokoju nie udzielono poprzednio (por, nr 77), celebrans udziela, go teraz w odpowiedni sposób nowym profeskom oraz wszystkim obecnym.
Po przyjęciu przez celebransa Ciała i Krwi Pańskiej nowe profeski podchodzą do ołtarza do Komunii św. i mogą ją przyjąć pod obiema postaciami. Po nich w ten sam sposób mogą przyjąć Komunię św. ich krewni, bliscy, oraz współsiostry. Bezpośrednio po puryfikacji można śpiewać hymn: „Ciebie, Boże wysławiamy”. Po nim następuje modlitwa po Komunii.
ZAKOŃCZENIE
Po skończeniu modlitwy po Komunii nowo poświęcone Bogu zakonnice stają przed ołtarzem, a celebrans, zwrócony do nich, mówi;
Bóg, który daje święte zamiary i doprowadza je do skutku, niech was nieustannie otacza swoją łaską, abyście w duchu wiary wypełniały powinności swego powołania.
Wszyscy: Amen.
Niech was uczyni znakiem i świadectwem miłości Boga wobec wszystkich ludzi.
Wszyscy: Amen.
Niech łaskawie utrwali na wieczność więzy, którymi na ziemi związał was z Chrystusem.
Wszyscy: Amen.
(inna formuła błogosławieństwa p. nr 160).
Następnie celebrans udziela błogosławieństwa całemu ludowi:
Was wszystkich tutaj obecnych niech błogosławi Bóg wszechmogący – Ojciec i Syn i Duch Święty.
Wszyscy: Amen.
Idźcie, ofiara spełniona.
Wszyscy:. Bogu niech będą dzięki.
Rozdział IV – OBRZĘD ODNOWIENIA ŚLUBÓW W CZASIE MSZY ŚWIĘTEJ
Odnowienie ślubów, nakazane przez prawo ogólne Kościoła, albo przez własne konstytucje, może odbywać się podczas Mszy św., jeśli dana rodzina zakonna uzna to za stosowne.
Obrzęd odnowienia ślubów powinien być jak najprostszy, zwłaszcza jeśli konstytucje danego Instytutu nakazują odnawiać je częściej lub corocznie.
Odprawia się Mszę obrzędową na dzień odnowienia ślubów, a jeżeli przepisy na to nie pozwalają, Mszę z dnia.(por. Wstęp, nr 9-10).
Zwykle odnawia się śluby na ręce przełożonej: ustawia się dla niej w odpowiednim miejscu w prezbiterium krzesło, na którym siedząc, będzie przyjmowała śluby zakonnic.
Zakonnice odnawiające śluby, mogą przyjąć Komunię św. pod obiema postaciami. Dlatego, jeżeli używa się jednego kielicha, powinien on być odpowiednio duży.
LITURGIA SŁOWA
Liturgia słowa odbywa się w zwykły sposób, z wyjątkiem tego, że:
a) lekcje można wziąć z dnia albo spośród tych, które podano w lekcjonarzu (por. Przedmowa, 9-11).
b) opuszcza się wyznanie wiary, choćby według przepisów należało oby w danym dniu je odmówić.
Po ewangelii wygłasza się homilię, w której należy wspomnieć tak o przeczytanych tekstach Pisma św. jak i o wartości życia zakonnego .
ODNOWIENIE ŚLUBÓW
PROŚBA O ŁASKĘ BOŻĄ
Po homilii celebrans prosi o pomoc Bożą, mówiąc np.:
Módlmy się do Boga Ojca, który daje wytrwałość w przedsięwzięciach, za te Jego służebnice, które dziś wobec Kościoła pragną odnowić swoje śluby.
Wszyscy przez jakiś czas modlą się w milczeniu, następnie celebrans mówi:
Wejrzyj, prosimy Cię, Panie, na te Twoje służebnice, które zgodnie z planem Twojej Opatrzności powołałeś do ściślejszego naśladowania Twego Syna i spraw łaskawie, aby szły wytrwale aż do końca drogą Twojej miłości, na którą wstąpiły z zapałem. Przez Chrystusa Pana naszego.
Wszyscy: Amen.
ODNOWIENIE PROFESJI
Po skończonej modlitwie, zgodnie ze zwyczajami rodziny zakonnej, dwie starsze profeski podchodzą do krzesła przełożonej i stoją tam w roli urzędowych świadków.
Profeski po kolei podchodzą do przełożonej i czytają formułę profesji. Gdyby ich było bardzo wiele, mogą wszystkie razem odczytać formułę profesji, ale każda z osobna musi powiedzieć na końcu: „Tak ślubuję …” lub podobne słowa, które by jasno wyraziły decyzję każdej.
Tam zaś, gdzie według Konstytucji Instytutu wszystkie profeski corocznie odnawiają śluby, lepiej będzie, jeśli siostry wraz z przełożoną wszystkie razem odmówią formułę profesji.
ZAKOŃCZENIE OBRZĘDU ODNOWIENIA ŚLUBÓW
Na zakończenie dobrze jest odmówić modlitwę wiernych czyli powszechną, przy czym można się posłużyć formułą podaną w nr 156-58.
LITURGIA EUCHARYSTYCZNA
Podczas śpiewu antyfony na składanie darów, kilka spośród zakonnic, które odnowiły śluby, może przynieść do ołtarza chleb, wino i wodę, potrzebne do ofiary eucharystycznej.
Po słowach: „Pokój Pański” celebrans w stosowny sposób udziela pokoju zakonnicom, które odnowiły śluby, oraz wszystkim zebranym.
Po przyjęciu przez celebransa Ciała i Krwi Pańskiej zakonnice, które odnowiły profesję, podchodzą do ołtarza, aby przyjąć Komunię świętą pod obiema postaciami.
Rozdział V – INNE TEKSTY DO UŻYCIA W CZASIE OBRZĘDÓW ŚLUBÓW ZAKONNIC
CZYTANIA BIBLIJNE
CZYTANIA ZE STAREGO TESTAMENTU
Rdz 12, l-4a: „Wyjdź z twojej ziemi i z twojej rodziny i przyjdź”
1 Sm 3,10: „Mów, Panie, bo sługa Twój słucha”.
1 Krl 19,4-9a; 11-15a: „Stań na górze przed Panem”
1 Kri 19,16b; 19-21: „Elizeusz poszedł za Eliaszem”
Pnp 2,8-14: „Wstań przyjaciółko moja i przyjdź”
Pnp 8,6-7: „Miłość jest mocna jak śmierć”
Iz 61,9-11: „Będę się weselił w Panu”
Oz 2,16. 21-22 „Poślubię ciebie na wieki”.
CZYTANIA Z NOWEGO TESTAMENTU
Dz 2,42-47: „Wszyscy, którzy wierzyli, przebywali razem i mieli wszystko wspólne”.
Dz 4,32-35: „Jedno serce i jedna dusza”.
Rz 6,3-11: „Wkroczyliśmy w nowe życie”.
Rz 12,1-13: „Wydawajcie swoje ciała na ofiarę żywą, świętą, przyjemną Bogu”.
1 Kor 1,22-31: „Chrystus ukrzyżowany jest głupstwem dla pogan, a dla nas mocą Bożą”.
1 Kor 7,22-35: „Dziewica troszczy się o sprawy Pana”
Ef 1,3-14: „Bóg wybrał nas w Chrystusie, abyśmy byli święci i nieskalani w miłości”.
Flp 2,1-4: „Ta sama miłość i wspólny duch”.
Flp 3,8-14: „Wyzułem się z wszystkiego, aby pozyskać Chrystusa”.
Kol 3,1-4: „Dążcie do tego, co w górze, nie do tego, co na ziemi”.
Kol 3,12-17: „Obleczcie się w miłość, która jest wiązką doskonałości”.
1 Tes 4,l-3a; 7-12: „Wolą Bożą jest wasze uświęcenie”.
1 P 1,3-9: „Chociaż nie widzieliście Jezusa Chrystusa, miłujcie Go”.
1 J 4,7-16: „Jeżeli miłujemy się wzajemnie, Bóg trwa w nas”.
Ap 3,14b; 20-22: „Będę z nim wieczerzał, a on ze mną”.
Ap 22,12-14; 16-17.20 „Przyjdź, Panie. Jezu”.
PSALMY RESPONSORYJNE
Ps 23,1-2; 3-4ab; 5-6 (R (6): „To jest pokolenie szukających oblicza Twojego, Panie”.
Ps 26,1. 4. 5; 8b-9abc; 9d i 11 (R (8b): „Będę szukał oblicza Twojego, Panie”.
Ps 32,2-3. 4-5. 11-12. 13-14. 18-19. 20-21. R (12b): „Błogosławiony lud, który Pan wybrał na swoje dziedzictwo”.
Ps 33,2-3. 4-5. 6-7. 8-9 ( R (2a):„Będę błogosławił Pana w każdym czasie” – albo (9a): „Skosztujcie i zobaczcie, że Pan jest dobry”.
Ps 39,2. 4ab. 7-8a. 8b-9. 10. 12 (R (8a i 9a): „Oto idę, Panie, aby pełnić Twoją wolę”.
Ps 44,11-12. 14-15. 16-17 (R (Mt 25,6): „Oto nadchodzi Oblubieniec: wyjdźcie na spotkanie Chrystusa Pana”.
Ps 62,2. 3-4. 5-6. 8-9. (R (ab): „Dusza moja pragnie Ciebie, Panie, mój Boże”.
Ps 83,3. 4. 5-6a i 8a. 11.12, R (2): „Jak miły Twój przybytek, Panie zastępów”.
Ps 99,2. 3. 4. 5 R (ac): „Wśród okrzyków radości stawajcie przed obliczem Boga”.
ŚPIEW PRZED EWANGELIĄ
Ps 132,1: Oto jak dobrze i jak miło braciom mieszkać społem
Mt 11,25: Błogosławiony jesteś, Ojcze, Panie -nieba i ziemi, bo objawiłeś prostaczkom tajemnice królestwa.
J 13,34: Daję wam nowe przykazanie, abyście się wzajemnie miłowali.
J 15,5: Ja jestem krzewem winnym, wy latoroślami. Kto trwa we mnie, a ja w nim, ten przynosi owoc obfity.
2 Kor 8,9: Jezus Chrystus, będąc bogaty, stał się ubogim, aby was ubogacić swoim ubóstwem.
Gal 6,14: Nie daj Boże, bym się miał chlubić z czego innego, jak tylko z krzyża Pana naszego Jezusa Chrystusa, dzięki któremu świat stał się ukrzyżowany dla mnie, a ja dla świata.
Elp 3,8-9: Wyzułem się ze wszystkiego, i uznaję to za śmieci, byle bym pozyskał Chrystusa i w Nim się znalazł.
EWANGELIE
Mt 11,25-30: „Zakryłeś te rzeczy przed mądrymi, a objawiłeś je prostaczkom”.
Mt 16,24-27: „Kto straci swe życie z mego powodu, znajdzie je”.
Mt 19,3-12: „Są bezżenni, którzy dla królestwa niebieskie go sami wybrali bezżenność”.
Mt 19,16-26: „Jeśli chcesz był doskonałym, sprzedaj co po siadasz i chodź za mną”.
Mt 25,1-13: „Oto nadchodzi Oblubieniec, wyjdźcie Mu na spotkanie”.
Mk 3,31-35: „Kto pełni wolę Bożą, ten mi jest bratem, siostrą i matką”.
Mk 10,24b-30: „Oto opuściliśmy wszystko i poszliśmy za Tobą”.
Łk 1,26-38: „Oto ja służebnica Pańska”.
Łk 9,57-62: „Ktokolwiek przykłada rękę do pługa, a wstecz się ogląda, nie nadaje się do królestwa Bożego”.
Łk 10,38-42: „Marta przyjęła Chrystusa do swojego domu. Maria obrała najlepszą cząstkę”.
Łk 11,27-28: „Błogosławieni, którzy słuchają słowa Bożego i zachowują je”.
J 12,24-26: „Jeżeli ziarno pszenicy obumrze, przyniesie obfity plon”.
J 15,1-8: „Kto trwa we mnie, a ja w nim, ten przynosi owoc obfity”.
J 15,9-17: „Wy jesteście przyjaciółmi moimi, jeżeli czynicie to, co wam przykazuję”.
J 17, 20-26: „Chcę, aby ci, których mi dałeś, byli ze mną tam, gdzie ja jestem”.
DRUGI SPOSÓB WRĘCZANIA OZNAK PIERWSZEJ PROFESJI
Jeżeli nowe profeski są bardzo liczne albo z innej słusznej przyczyny, celebrans przed wręczeniem oznak profesji wypowiada formułę jeden raz do wszystkich:
Drogie Siostry, weźmijcie welon i regułę, jako oznaki waszej profesji, bądźcie poddane Chrystusowi Panu, i przez całe życie wierne zasadom, które poznałyście.
Wszystkie profeski odpowiadają: Amen.
Podchodzą do celebransa, który z pomocą przełożonej i mistrzyni nowicjatu nakłada im welon i podaje regułę. Następnie wracają na swoje miejsca.
W tym czasie chór śpiewa antyfonę: Szukam Tego, którego miłuje moja dusza – z psalmem 44 albo inny odpowiedni psalm. Na końcu psalmu nie śpiewa się Chwała Ojcu, lecz antyfonę. Jeżeli wręczenie oznak profesji skończy się przed odśpiewaniem całego psalmu, przerywa się psalm i powtarza się antyfonę.
Jeżeli według praw i zwyczajów należy wręczyć inne oznaki profesji, to wręcza się je teraz w milczeniu lub z odpowiednią formułą. Należy jednak zachować szlachetną prostotę.
Formuła przy wręczaniu krzyża:
Z Chrystusem przybita do krzyża nie żyj już dla siebie, lecz dla Tego, który dla ciebie umarł i zmartwychwstał.
Profeska odpowiada: Amen.
Albo: Z Chrystusem przybita do krzyża żyj nie sama, lecz niech żyje w tobie Chrystus, aby życie Jezusa Chrystusa ukazało się w śmiertelnym ciele twoim.
Profeska odpowiada: Amen.
FORMUŁY MODLITWY POWSZECHNEJ (DO WYBORU)
WSTĘP
a) W Mszy z pierwszymi ślubami.
Odprawiając paschalne misterium Chrystusa i pierwsze śluby tych sióstr, skierujmy wspólne prośby do Boga Ojca Wszechmogącego przez Jezusa Chrystusa, który jest twórcą życia zakonnego.
b) W Mszy, w czasie której odnawia się śluby:
Wspominając słowa Chrystusa: „Beze mnie nic nie możecie uczynić”, przez Niego błagajmy Ojca miłosierdzia o zbawienie ludzi, o pokój w naszych czasach i za te nasze siostry, które dzisiaj odnowiły swoje śluby.
WEZWANIA
I
a) Prośmy Boga za święty Kościół Boży, aby ozdobiony cnotami swoich dzieci, z dnia na dzień stawał się piękniejszy dla Chrystusa swojego Oblubieńca.
b) Prośmy Boga za Ojca św. i Biskupów, aby Duch Święty, który napełnił Apostołów, nieustannie towarzyszył ich następcom.
c) Prośmy Boga za wszystkich duszpasterzy, aby słowem i przykładem prowadzili do zbawienia lud im powierzony.
II
a) Prośmy Boga o pokój i pomyślność dla świata, aby wszyscy zakonnicy mogli w pokoju spełniać swoje powołanie.
b) Prośmy Boga o pomyślność dla wszystkich narodów, aby wszyscy oddani służbie Bożej, kierując się nauką z nieba, przyczyniali się nieustannie do postępu ludzkości.
c) Prośmy Boga za wszystkich chrześcijan, aby z uwagą słuchali tajemniczego głosu Bożego, wzywającego wszystkich do świętości.
III.
a) Prośmy Boga za wszystkich zakonników, aby składali Bogu w duchowej ofierze modlitwy serca i ust, prace umysłowe i fizyczne oraz cierpienia życia doczesnego.
b) Prośmy Boga za tych, którzy żyją według rad ewangelicznych, aby dawali przykład wzajemnej miłości i tak jak pierwsi uczniowie Chrystusa, mieli jedno serce i jedną duszę.
c) Prośmy Boga za wszystkich, którzy Mu się poświęcili w zakonie, aby uczestniczyli w życiu Kościoła i w miarę sił wspierali jego poczynania i zamiary.
d) Prośmy Boga za wszystkich zakonników, aby zgodnie z po wołaniem pomnażali świętość Kościoła i starali się szerzyć królestwo Boże.
IV
a) Prośmy Boga za te nasze siostry, które dzisiaj ściślej oddały się Bogu przez śluby zakonne, aby Bóg dał im umiłowanie nieustannej modlitwy, dobrowolnej pokuty i gorliwego apostolstwa.
b) Prośmy Boga za siostry, które dzisiaj oddają się na Jego służbę, aby Bóg dał im ducha siostrzanej miłości i miłosierdzia wobec wszystkich.
c) Prośmy Boga za te siostry nasze, które dzisiaj poświęciły się Chrystusowi Panu, aby naśladując roztropne panny, pilnie podsycały płomień miłości i wiary.
d) Prośmy Boga za te zakonnice, które dzisiaj złożyły śluby, aby czujnie oczekiwały Oblubieńca i razem z Nim weszły na niebieskie gody.
e) Prośmy Boga za siostry, które dzisiaj ślubowały zachować rady ewangeliczne, aby śluby zakonne powiększyły tę świętość, do której przez chrzest zostały powołane.
f) Prośmy Boga za nas wszystkich, abyśmy posłuszni słowom Boskiego Mistrza: „Bądźcie doskonali”, przynosili godne owoce świętości i osiągnąwszy miarę pełności Chrystusowej, zgromadzili się w królestwie niebieskim.
ZAKOŃCZENIE
a) W Mszy z okazji pierwszych ślubów:
Panie, broń swojej rodziny i udziel łaskawie wszystkiego, o co wspólnie prosimy dla tych sióstr naszych, które składają Ci w ofierze pierwociny swojego oddania. Przez Chrystusa Pana naszego.
b) W Mszy, w czasie której odnawia się śluby:
Miłosierny Boże, źródło prawdy, wysłuchaj łaskawie błagania Twojego ludu i za wstawiennictwem Najśw. Maryi Panny, Bożej Rodzicielki, udziel tym służebnicom Twoim cnoty wytrwałości, aby z Twoją pomocą wiernie wypełniały śluby, które, dzięki Twojej łasce odnowiły. Przez Chrystusa Pana naszego.
Wszyscy: Amen.
DRUGA UROCZYSTA FORMUŁA BŁOGOSŁAWIEŃSTWA CZYLI KONSEKRACJI PROFESEK
Panie Boże, Stwórco nieba i Ojcze ludzi, wielbimy Ciebie i dzięki Tobie składamy za to, że z potomstwa Abrahama wybrałeś jeden naród i poświęciłeś go sobie, zaszczytnie nazwany Twoim imieniem. Gdy lud ten przebywał na pustyni, umacniałeś go Twoimi słowami i osłaniałeś go swoją prawicą; gdy był biedny i wzgardzony, związałeś go z sobą przymierzem miłości; gdy sprzeniewierzył się Twojej miłości, w miłosierdziu swoim sprowadziłeś go na drogę sprawiedliwości; gdy Ciebie szukał, uprzedzałeś go z ojcowską dobrocią, aż zamieszkał w wolnej ziemi.
Przede wszystkim Ojcze, błogosławimy Ciebie za to, że zechciałeś doprowadzić nas do poznania prawdy przez Jezusa Chrystusa Twojego Syna a naszego Brata. On, zrodzony z Najśw. Dziewicy, umierając, odkupił lud Twój z grzechu i zmartwychwstając, pouczył o przyszłej chwale. Gdy zasiadł po Twojej prawicy, zesłał Ducha Świętego Pocieszyciela, który powołał niezliczonych uczniów, aby idąc za radami Ewangelii, całe życie poświęcili dla chwały Twojego imienia i zbawienia ludzi.
Dzisiaj Kościół śpiewa nową pieśń wdzięczności za te nasze siostry, które idąc za Twoim głosem, ofiarowały się na służbę Bożą. Ześlij więc, Panie, dar Ducha Świętego na te służebnice swoje, które wszystko porzuciły ze względu na Ciebie, Ojcze, niech w nich jaśnieje oblicze Chrystusa, aby wszyscy, patrząc na nie, poznali, że On jest obecny w Twoim Kościele. Spraw, aby strzegąc wolności serca, troszczyły się o współbraci. Niech pomagając strapionym, pocieszają Chrystusa, który w nich cierpi. Niech patrząc na sprawy ludzkie, dostrzegają, że rządzi nimi Boża Opatrzność. Niech przez dar swojego życia przyspieszają nadejście Królestwa Bożego, aż zasłużą na połączenie z Twoimi świętymi w niebieskiej ojczyźnie. Przez Chrystusa Pana naszego.
Wszyscy: Amen.
DRUGA FORMUŁA BŁOGOSŁAWIEŃSTWA NA KOŃCU MSZY POŁĄCZONEJ ZE ŚLUBAMI WIECZYSTYMI
Celebrans:
Niech Bóg Ojciec wszechmogący da wam stałość w wierze, prostotę w unikaniu zła i roztropność w pełnieniu dobra. Wszyscy: Amen.
Niech Pan Jezus, w którego ślady idziecie, sprawi, abyście odnowiły w swoim ciele tajemnicę Jego śmierci i zmartwychwstania.
Wszyscy: Amen.
Niech ogień Ducha Św. oczyści wasze serca z wszelkiej winy i rozpali Bożą miłością.
Wszyscy: Amen.
OBRZĘD PRZYRZECZENIA
(OBRZĘD PRZYRZECZENIA JEST WSPÓLNY DLA ZAKONNIKÓW I ZAKONNIC)
NORMY OGÓLNE
Niektóre Instytuty zakonne uznały za stosowne, aby nowicjusze po ukończeniu roku nowicjatu, kanonicznego, nie składali ślubów czasowych, tylko wiązali się z Instytutem przez specjalne przyrzeczenie lub inne czasowe więzy, czy to na kilka lat, czy też na cały okres dzielący ich od profesji wieczystej[13].
Chociaż przyrzeczenie lub inne podobne czasowe więzy różnią się swą istotą od ślubów zakonnych, odnoszą się jednak do trzech rad ewangelicznych i w jakiś sposób profesję przygotowują[14]. Dlatego powinna towarzyszyć im żarliwa modlitwa; co więcej – dobra Matka Kościół nie waha się pozwolić na składanie obietnicy podczas stosownej czynności liturgicznej, jak np. podczas liturgii słowa, podczas części oficjum (zwłaszcza Laudesów lub Nieszporów), gdyby zaś okoliczności wymagały, to i podczas samej Ofiary eucharystycznej.
Przy układaniu obrzędu przyrzeczenia należy pilnie zważać, aby został zachowany właściwy jego charakter i aby nie przenieść do tego obrzędu niczego, co jest właściwe profesji zakonnej. Toteż w układaniu formuł, w dobieraniu czytań i w ustalaniu liturgicznych znaków należy unikać tego, co należy do obrzędów profesji z prawa lub ze starego zwyczaju.
Składanie przyrzeczenia jest aktem, w którym powinna brać udział sama tylko rodzina zakonna. Przyrzeczenie bowiem ma na celu przede wszystkim to, aby kandydat dłużej doświadczał życia zakonnego, a Instytut dłużej go badał. Dlatego obrzęd powinien się odznaczać stosowną skromnością.
I – OBRZĘD PRZYRZECZENIA POŁĄCZONY Z LITURGIĄ SŁOWA
Przyrzeczenie, zgodnie z jego naturą, wypada składać podczas odpowiedniej liturgii słowa, która by mówiła o życiu zakonnym i o charakterze danego Instytutu.
OBRZĘDY WSTĘPNE
Właściwym początkiem obrzędu jest powitanie wygłoszone przez przełożonego albo śpiew psalmu czy stosownego hymnu.
Następnie przełożony tymi lub innymi słowami pyta nowicjuszy, czy pragną dalej próbować życia zakonnego, zachowując wiernie regułę i konstytucje Instytutu:
Czy pragniecie szczerze i zdecydowanie dalej próbować życia zakonnego, idąc za Chrystusem drogą rad ewangelicznych i zachowując wiernie regułę naszej rodziny zakonnej?
Wszyscy nowicjusze odpowiadają razem: Chcemy.
Przełożony: Niech Bóg miłosierny utwierdzi wasze postanowienie swoją łaską.
Wszyscy: Amen.
Powyższe pytania można zastąpić prośbą, która odbywa się w następujący sposób: jeden z nowicjuszy w imieniu wszystkich zwraca się do przełożonego tymi lub podobnymi słowami:
Po skończonym roku próby pragniemy dłużej doświadczać waszego sposobu życia, aby w dojrzalszy sposób podjąć decyzję złożenia profesji zakonnej. Toteż prosimy o przyjęcie do waszej rodziny zakonnej, w której pragniemy naśladować Chrystusa przez zachowanie rad ewangelicznych i wierne pełnienie reguły tej rodziny zakonnej N.
Przełożony odpowiada tymi lub podobnymi słowami:
Niech Bóg miłosierny wypełni wasze pragnienia, a nam pozwoli nieść wam braterską pomoc.
Wszyscy: Amen.
Po zapytaniu lub złożeniu prośby przełożony zwraca się do Boga Ojca z tą lub podobną modlitwą:
Módlmy się: (Jeżeli to możliwe, wszyscy przez jakiś czas modlą się w ciszy).Następnie przełożony mówi:
Wejrzyj, prosimy Cię, Panie, na tę rodzinę zakonną N., w Twoje imię zgromadzoną i daj tym sługom swoim (N.N.), którzy pragną dokładniej wypróbować życie zakonne, aby szczerym sercem szukali Twojej woli i zdołali ją pełnio wytrwale. Przez Chrystusa Pana naszego.
Wszyscy: Amen.
CZYTANIE SŁOWA BOŻEGO
Następnie czyta się dobrane wyjątki z Pisma św. przeplatane stosownymi śpiewami, wziętymi głównie z psałterza. Można te czytać inne odpowiednie teksty z dokumentów Kościoła lub Instytutu, z Ojców Kościoła lub innych uznanych autorów. Główne miejsce zawsze zajmuje czytanie Ewangelii.
Następnie przełożony przemawia do wszystkich braci oraz nowicjuszy o istocie życia zakonnego i o charakterze danego Instytutu lub odczytuje stosowny rozdział reguły.
ZŁOŻENIE PRZYRZECZENIA
Z kolei nowicjusze podchodzą pojedynczo do przełożonego i wobec niego, świadków i wspólnoty odczytują formułę przyrzeczenia. Gdyby ich było bardzo wielu, mogą ją odczytać razem, ale każdy z osobna musi na końcu powiedzieć słowa, które by jasno wyrażały jego własną decyzję.
ZAKOŃCZENIE
Dobrze jest zakończyć obrzęd modlitwą wiernych czyli powszechną, do której wezwanie oraz intencje, ze stosownymi zmianami, można wziąć spośród tych, które są podane w części I nr 140-141, a w części II nr 156-157 oraz modlitwą Pańską, po której można dodać stosowną orację, np.:
Boże, który w Synu swoim dałeś nam źródło i przykład życia poświęconego w doskonalszy sposób Tobie i braciom, spraw prosimy, aby ci słudzy Twoi (NN) zawsze byli posłuszni Twoim przykazaniom i za wstawiennictwem Najśw. Maryi zawsze Dziewicy w przyszłości ślubowali to, co dzisiaj przyrzekają. Przez Chrystusa Pana naszego.
Wszyscy: Amen.
Później przełożony może udzielić braciom, którzy złożyli przyrzeczenia oraz wszystkim obecnym błogosławieństwa i braterskiego pozdrowienia zgodnie ze zwyczajami rodziny zakonnej. Przez ten czas śpiewa się stosowny hymn lub pieśń pochwalną.
II – OBRZĘD PRZYRZECZENIA W CZASIE OFICJUM
Godziny Oficjum (zwłaszcza Laudes i Nieszpory), przez które Pan nasz Jezus Chrystus wraz z Kościołem, swą Oblubienicą, modli się do Ojca Niebieskiego i wstawia się za zbawienie całego świata, są także właściwą chwilą dla składania przyrzeczenia.
OBRZĘDY WSTĘPNE
Godzina Oficjum zaczyna się w zwykły sposób. Po odśpiewaniu psalmów przełożony podanymi niżej lub podobnymi słowami pyta nowicjuszy, czy pragną dalej próbować życia zakonnego, zachowując wiernie regułę i konstytucje Instytutu.
Czy pragniecie szczerze i zdecydowanie dalej próbować życia zakonnego, idąc za Chrystusem drogą rad ewangelicznych i zachowując wiernie regułę naszej rodziny zakonnej?
Wszyscy nowicjusze odpowiadają razem: Chcemy.
Przełożony: Niech Bóg miłosierny utwierdzi wasze postanowienie swoją łaską.
Wszyscy: Amen.
Powyższe pytanie można zastąpić prośbą, która odbywa się w następujący sposób: jeden z nowicjuszy w imieniu wszystkich zwraca się do przełożonego tymi lub podobnymi słowami:
Po skończonym roku próby pragniemy dłużej doświadczać waszego sposobu życia, aby w dojrzalszy sposób podjąć decyzję złożenia profesji zakonnej. Toteż prosimy o przyjęcie do waszej rodziny zakonnej, w której chcemy naśladować Chrystusa przez zachowanie rad ewangelicznych i wierne pełnienie reguły tej rodziny zakonnej N.
Przełożony odpowiada tymi lub podobnymi słowami:
Niech Bóg miłosierny wypełni wasze pragnienia, a nam pozwoli nieść wam braterską pomoc.
Wszyscy: Amen.
CZYTANIE SŁOWA BOŻEGO
Następnie zamiast Capitulum czyta się stosowny tekst Pisma świętego, po którym można dodać responsorium ilustrujące przeczytany urywek albo przynajmniej odpowiednie do natury obrzędu, np.:
K. Wysłuchaj rady i przyjmij naukę.
W. Wysłuchaj.
K. Zachowaj moje przykazania, a zachowasz życie.
W. Wysłuchaj
K. Chwała Ojcu
W. Wysłuchaj.
Albo:
K. Będę zachowywał Twoje przykazania i rozważał Twoje drogi.
W. Będę zachowywał.
K. Twe słowo jest dla moich stóp pochodnią.
W. Będę zachowywał.
K. Chwała Ojcu.
W. Będę zachowywał.
Następnie przełożony przemawia do wszystkich braci oraz nowicjuszy o istocie życia zakonnego i charakterze danego Instytutu lub odczytuje stosowny rozdział reguły.
ZŁOŻENIE PRZYRZECZENIA
Z kolei nowicjusze podchodzą pojedynczo do przełożonego i wobec niego, świadków i wspólnoty odczytują formułę przyrzeczenia. Gdyby ich było bardzo wielu, mogą ją odmówić razem, ale każdy z osobna musi powiedzieć na końcu słowa, które by jasno wyrażały jego własną decyzję.
ZAKOŃCZENIE
Następnie w Laudes śpiewa się pieśń Zachariasza, a w Nieszporach pieśń Najśw. Maryi Panny z antyfonami.
Po pieśni przełożony mówi:
Pan z wami.
Wszyscy: I z duchem twoim.
Odmawia się stosowne modlitwy, których podano poniżej przykłady. W tych modlitwach albo powtarza się po każdym wezwaniu niezmienna odpowiedź, którą zawierała już formuła wstępna, albo też drugą część każdego wezwania, jakby odpowiedź, mówi chór.
W Laudesach:
Zwróćmy błagalną modlitwę do Boga Ojca Wszechmogącego, który w Jezusie Chrystusie, Synu swoim, dał nam źródło i przykład świętości i prosimy Go jednogłośnie:
Daj nam, Panie, Ducha Świętego.
Daj nam pełnić uczynki doskonałe, skoro zapoczątkowałeś w nas dobrą wolę.
Kieruj, Panie, naszymi czynami i pragnieniami, abyśmy mogli służyć Ci bezustannie i oddać się tym bardziej na służbę Kościoła.
Pozwól nam nauczyć się karności, i niech życie Chrystusa będzie dla nas najwyższym prawem.
Daj nam czynić sprawiedliwość i mówić prawdę, abyśmy mogli zgodnie mieszkać w Twoim domu.
W Nieszporach:
Niech żarliwa modlitwa wieczorna wznosi się do Boga, abyśmy mogli poznać i wypełniać Jego wolę, prośmy Go więc jednogłośnie:
Uświęć swoje sługi w prawdzie.
Miłość Twoja, Panie, niechaj w nas działa, abyśmy mogli miłować się po bratersku.
Wlej w nas, Panie, ducha Twojej miłości, abyśmy się Stali jednym sercem i jedną duszą.
Daj nam, Panie, pomoc, której potrzebujemy, abyśmy się stali godni służyć Tobie.
Wprowadź, Panie, naszych zmarłych braci do światłości, w której mieszkasz, i połącz nas kiedyś z nimi w chwale.
Następnie wszyscy głośno odmawiają modlitwę Pańską, po której mówi się orację z dnia, albo zgodnie z przepisami, inną stosowną modlitwę, np. „Boże, który nam w Synu swoim dałeś …” (jak w nrze 12).
Później przełożony może udzielić braciom, którzy złożyli przyrzeczenie oraz wszystkim obecnym błogosławieństwa i braterskiego pozdrowienia, zgodnie ze zwyczajami rodziny zakonnej, przez ten czas śpiewa się stosowny hymn lub pieśń pochwalną.
III – OBRZĘD PRZYRZECZENIA W CZASIE MSZY ŚW.
Chociaż przyrzeczenie nie ma tego charakteru oddania się Bogu, sprawiającego, że Kościół św. łączy ofiarę ślubów z ofiarą eucharystyczną, to jednak, jeśli tego wymagają okoliczności, można składać przyrzeczenie także podczas Mszy św., odnosi się ona bowiem do przyszłej profesji i w jakiś sposób ją przygotowuje.
Należy dokładnie zachować przepisy podane w nr 3-4 tak, aby już same obrzędy odróżniały przyrzeczenie od profesji zakonnej.
Stosuje się, zgodnie z przepisami, formularz mszalny z dnia, albo też Mszę wotywną o Najśw. Maryi Pannie, o świętych zakonnikach, szczególnie czczonych lub o tajemnicy związanej z duchowością danej rodziny zakonnej.
WEZWANIE LUB ZŁOŻENIE PROŚBY
Po ewangelii, jeśli to zostanie uznane za potrzebne lub stosowne, diakon lub mistrz nowicjatu wywołuje nowicjuszy po imieniu, oni zaś odpowiadają: jestem – lub w inny sposób, zgodnie ze zwyczajem miejscowym lub rodziny zakonnej.
Następnie celebrans (przełożony) podanymi niżej lub podobnymi słowami pyta nowicjuszy, czy pragną dalej próbować życia zakonnego, zachowując wiernie regułę i konstytucje Instytutu:
Czy pragniecie szczerze i zdecydowanie dalej próbować życia zakonnego, idąc za Chrystusem drogą rad ewangelicznych i zachowując wiernie regułę naszej rodziny zakonnej?
Wszyscy nowicjusze odpowiadają razem: Chcę.
Przełożony (celebrans): Niech Bóg miłosierny utwierdzi wasze postanowienia swoją łaską.
Wszyscy: Amen.
Powyższe pytania można zastąpić złożeniem prośby, która odbywa się w następujący sposób: jeden z nowicjuszy w imieniu wszystkich zwraca się do przełożonego tymi lub podobnymi słowami:
My, N. dzięki łasce miłosiernego Boga i waszej dobroci przebyliśmy w braterskiej wspólnocie z wami czas nowicjatu, a teraz prosimy cię pokornie, Ojcze (Bracie), abyśmy mogli dłużej próbować u was życia zakonnego, W ten sposób idąc za Chrystusem drogą rad ewangelicznych i zachowując regułę waszej rodziny zakonnej, spełnimy swe pragnienie lepszego przygotowania się do profesji zakonnej i pełniejszego oddania się na służbę Bogu i Kościołowi.
Celebrans (przełożony) odpowiada tymi lub podobnymi słowami: Niech Bóg miłosierny wypełni wasze pragnienia, a nam pozwoli nieść wam braterską pomoc.
Wszyscy: Amen.
HOMILIA CZYLI PRZEMÓWIENIE
Następnie wygłasza się homilię czyli przemówienie, które powinno wyjaśnić czytania biblijne i wartość życia zakonnego dla uświęcenia wybranych i dla dobra Kościoła i całej rodziny ludzkiej.
PROŚBA O ŁASKĘ
Celebrans prosi o pomoc Bożą, mówiąc:
Módlmy się: (Wszyscy mogą jakiś czas modlić się w milczeniu) Wejrzyj, prosimy Cię, Panie, na tę rodzinę zakonną N., w Twoje imię zgromadzoną i daj tym sługom Twoim (N.N.), którzy pragną, dokładniej wypróbować życie zakonne, aby szczerym sercem, szukali Twojej woli i zdołali ją pełnić wytrwale. Przez Chrystusa Pana naszego.
Wszyscy: Amen.
ZŁOŻENIE PRZYRZECZENIA
Po tej modlitwie nowicjusze podchodzą pojedynczo do przełożonego i wobec niego, świadków i wspólnoty odczytują formułę przyrzeczenia. Gdyby ich było bardzo wielu, mogą ją odczytać razem, ale każdy z osobna musi powiedzieć na końcu słowa, które by jasno wyrażały jego własną decyzję.
ZAKOŃCZENIE
Bobrze jest zakończyć obrzęd modlitwą wiernych czyli powszechną, do której, z koniecznymi zmianami, można zastosować formularz podany w cz. I nr 140-142 i w cz. II nr 156-158.
LITURGIA EUCHARYSTYCZNA
Podczas śpiewu antyfony na ofiarowanie kilku spośród braci, którzy złożyli przyrzeczenie, może przynieść do ołtarza chleb, wino i wodę, potrzebne do Ofiary eucharystycznej.
Po słowach „Pokój Pański” celebrans udziela pokoju. Przełożony i współbracia przez pocałunek pokoju lub też w inny sposób, zgodnie z miejscowym zwyczajem, okazują braterską miłość tym, którzy świeżo złożyli przyrzeczenie.
Po przyjęciu przez celebransa Ciała i Krwi Pańskiej bracia, którzy złożyli przyrzeczenie, podchodzą do ołtarza do Komunii świętej i mogą ją przyjąć pod obiema postaciami. Po nich ich krewni, bliscy oraz współbracia mogą przyjąć Komunię św. w ten sam sposób.
IV – ODNAWIANIE PRZYRZECZENIA
Przy odnawianiu przyrzeczenia można zastosować te same wzory z koniecznymi zmianami. Obrzęd ten powinien się odbywać ze stosowną prostotą, zwłaszcza jeśli przyrzeczenie odnawia się często albo na krótki czas.
Jeżeli zaś odnawia się przyrzeczenie ze względu na niepewność co do kandydata lub na jego niezdecydowanie, najlepiej uczynić to prywatnie, bez liturgicznego obrzędu.
TŁUMACZENIE :Wydział Spraw Zakonnych Prymasa Polski
[1] Por. Lumen Gentium 43; Perfectae caritatis 1
[2] Por. Lumen Gentium 43;
[3] Por. Lumen Gentium 43; Perfectae caritatis 1
[4] Por. Lumen Gentium 45; Perfectae caritatis 1
[5] Por. Lumen Gentium 45;
[6] Por. Renovationis causan 13
[7] Por. Perfectae caritatis 17
[8] Por. Lumen gentium 44; Renovationis causam 2 i 7
[9] Por. Lumen gentium 44;
[10] Por. Sacrosanctum Concilium 80
[11] Por. Sacrosanctum Concilium 80
[12] Zakonnice, które po ukończeniu nowicjatu składają zwykłe przyrzeczenia lub inne podobne zobowiązania, powinny zastosować osobny obrzęd niżej opisany.
[13] Por. Instr. Św. Kongr. Zak. i Instytutów świeckich: Renovationis causam nr 2, 7, 34.
[14] Por, tamże, 7 i 35
© Copyright – Libreria Editrice Vaticana