Kongregacja ds. Zakonów i Instytutów Świeckich
«AD INSTITUENDA EXPERIMENTA». DEKRET ZAWIERAJĄCY NIEKTÓRE ZMIANY W PRAWIE KANONICZNYM, DOTYCZĄCE ZAKONÓW I INSTYTUTÓW ŚWIECKICH
Rzym, 4 czerwca 1970 r.
AAS 62 (1970) 549—550.
W myśl Motu proprio Ecclesiae Sanctae do Kongregacji dla Zakonów i Instytutów Świeckich napływają często prośby o dyspensy od prawa powszechnego.
Ponieważ powody niektórych próśb są jednakowe i we wszystkich na ogół Instytutach jednakowo słuszne, Święta Kongregacja — na Sesji zwyczajnej dnia 24 kwietnia 1970 roku — uznała za stosowne zawiesić lub zmienić niektóre kanony.
Po należytym rozważeniu wszystkiego, Ojcowie na wspomnianej Sesji uznali za wskazane, aby zostały wydane następujące decyzje:
1. § 1. W zakonach na prawie papieskim podział zakonu na prowincje, łączenie łub zmiana granic prowincji już istniejących, tworzenie nowych i kasowanie dawnych — nie jest już odtąd zastrzeżone Stolicy świętej (zob. kan. 494 § 1), chyba że idzie o całkowite zniesienie albo też o pierwszą erekcję prowincji, gdy zakon nie był jeszcze na prowincje podzielony.
§ 2. Kapituła generalna powinna ustanowić normy, które należy zachowywać przy zakładaniu i zmianie prowincji; normy te należy włączyć do konstytucji.
2. Zawiesza się obowiązek starania się u Stolicy świętej o zgodę na założenie lub zniesienie wyjętego domu zakonnego na mocy kanonów 497 iii 498, z wyjątkiem jednak klasztorów mniszek oraz z zachowaniem uprawnień przysługujących Ordynariuszom miejscowym (zob. kan. 497 § 1 i Motu proprio Ecclesiae Sanctae I, 34 § 1).
3. Przy pozostawieniu w mocy konstytucji poszczególnych Zakonów, które wymagają późniejszego wieku i innych wybitniejszych przymiotów na stanowisko najwyższego Przełożonego Zakonu, niezdatni są ci, którzy nie są wieczystymi profesami w tym Zakonie i nie ukończyli trzydziestu pięciu lat życia[1]. Dla wszystkich innych Przełożonych wyższych (zob. kan. 488, 8) — oprócz wieczystej profesji — wystarczy trzydzieści lat życia. Na inne zaś urzędy wymagany wiek może określić prawo partykularne, z tym jednak, że dla Mistrza nowicjuszy wymaga się przynajmniej trzydziestu lat życia.
4. Zawiesza się przepis, mocą którego dla zgłaszających się mężczyzn należy się starać o świadectwo informacyjne, zgodnie z kanonami 544 § 2 i 545; pozostaje jednak zawsze obowiązek wynikający z natury rzeczy zasięgania wszelkich pożytecznych wiadomości o kandydatach, którzy mają być przyjęci.
5. Pozostawia się rozporządzeniom partykularnym każdego Instytutu określenie czasu ćwiczeń duchownych dla kandydatów do nowicjatu przed jego rozpoczęciem lub dla nowicjuszy przed złożeniem ślubów czasowych, o czym jest mowa w kanonach 541 i 571 § 3; zastrzega się jednak, aby wyznaczono przynajmniej pięć pełnych dni i aby same ćwiczenia duchowne odbyły się w sposób właściwy i odpowiedni.
6. Sporządzenie testamentu, które obecnie mocą kanonu 569 § 3 obowiązuje nowicjuszów w Zgromadzeniu zakonnym przed profesją ślubów czasowych, może być przeniesione na czas bezpośrednio poprzedzający śluby wieczyste.
7. Zawiesza się obowiązek badania woli, o czym jest mowa w kanonie 552.
8. Zawiesza się przepis kanonu 607, mocą którego Przełożone i Ordynariusze miejscowi powinni czuwać pilnie, aby zakonnice — poza wypadkiem konieczności — nie wychodziły z domu pojedynczo; pozostaje jednak obowiązek czuwania, żeby nie wynikły jakieś niestosowności.
Papież Paweł VI, na audiencji udzielonej niżej podpisanemu Kardynałowi Prefektowi dnia 1 czerwca 1970 roku — opinie Sesji zwyczajnej łaskawie zatwierdził.
Przeto Kongregacja dla Zakonów i Instytutów Świeckich na mocy niniejszego dekretu podane wyżej postanowienia zdecydowała wprowadzić w życie.
Rozporządzenia te zaczynają obowiązywać bezzwłocznie i nie wymagają tak zwanej formuły wykonawczej.
Zachowają one swą moc aż do ogłoszenia odnowionego Kodeksu Prawa Kanonicznego.
Uchyla się wszelkie sprzeczne z tym zarządzenia.
Rzym, dnia 4 czerwca 1970 roku.
IIdebrando Kard. Antoniutti, Prefekt
E. Heston CSC, Sekretarz
[1] Decyzją z 15 marca 1967 roku Ojciec święty Paweł VI zawiesił kanon 504, na mocy którego osoby pochodzące z nieprawego łoża nie mogły, bez specjalnej dyspensy, być powoływane na stanowisko Przełożonych wyższych w Instytutach zakonnych. Zawieszenie kanonu nie dotyczy wypadków, gdy chodzi o pochodzenie ze związku cudzołożnego lub świętokradzkiego.
Archiwum KWPZM