Kongregacja ds. Zakonów i Instytutów Świeckich
«CLERICALIA INSTITUTA». DEKRET OKREŚLAJĄCY SPOSÓB UCZESTNICZENIA BRACI
W ZARZĄDZIE ZAKONÓW KLERYCKICH
Rzym, 27 listopada 1961 r.
AAS 61/1969/739—740
Sobór Watykański II wezwał zakony kleryckie, które posiadają braci konwersów, pomocników, czy jeszcze inaczej nazywanych, by związały ich z życiem i dziełami wspólnoty, w tym mianowicie celu, żeby między wszystkimi członkami powstał ściślejszy węzeł braterstwa.
Papież zaś Paweł VI Pismem Apostolskim „Ecclesiae Sanctae”, wydanym z własnej woli zarządził, ażeby kapituły generalne określiły sposób przez który wspomniani członkowie nie kapłani, otrzymywaliby stopniowo głos czynny w określonych czynnościach wspólnoty oraz w wyborach, a gdy idzie o niektóre stanowiska, także głos bierny”. („Ecclesiae sanctae”, II, n. 27).
Ponieważ jednak w niektórych instytutach kleryckich powstał problem dotyczący zadań, jakie — przy zachowaniu natury i charakteru kleryckiego, czego nie wolno zmieniać kapitułom specjalnym (por. „Ecclesiae sanctae” II, n. 6) — mogliby pełnić wspomniani bracia, Kongregacja Zakonów i Instytutów Świeckich, wysłuchawszy uprzednio zdania konsultorów Unii przełożonych generalnych, zatroszczyła się o przedyskutowanie (załatwienie) sprawy na posiedzeniu plenarnym, jakie miało miejsce w dniach 8 i 9 października br.
Ojcowie rozważywszy wszystko dokładnie tak zadecydowali:
1. Kapituły Generalne zakonów kleryckich mają prawo zarządzić, by zakonnicy świeccy mogli być dopuszczani do wypełniania funkcji czysto administracyjnych, jak np. ekonoma, kierownika drukarni itp. podobnych funkcji, które nie mają bezpośredniego związku z posługą w sposób właściwy kapłańską.
2. Mogą również udzielić im głosu czynnego i biernego na kapituły jakiegokolwiek stopnia, jak również na wybory i rozpatrywanie spraw, jakie mają mieć miejsce na tych kapitułach w zakresie i w warunkach wynikających z natury rzeczy lub ustanowionych przez kapitułę generalną.
3. Ponadto mogą zarządzić, by — przy zachowaniu wspomnianych ograniczeń — bracia zakonni zdolni byli pełnić funkcję radnych każdego szczebla.
4. Bracia zakonni nie mogą pełnić funkcji przełożonego lub wikariusza generalnego, prowincjalnego lub lokalnego.
Ojciec św., w czasie audiencji udzielonej podpisanemu niżej Kardynałowi Prefektowi w dniu 13 listopada 1969 r. zatwierdził decyzje zebrania plenarnego i nakazał je promulgować. Z tej to racji Kongregacja przez niniejszy dekret zatroszczyła się o promulgację powyższych decyzji zebrania plenarnego z dnia 8 i 9 października 1969 r.
Co zatem zostało już udzielone przez kapituły generalne w określonych powyżej granicach, to wszystko Kongregacja uważa za ważne i zatwierdza.
Powyższy dekret może być stosowany także w odniesieniu do stowarzyszeń prowadzących życie wspólne. W żadnym jednak wypadku nie dotyczy instytutów „w części tylko kleryckich”, o których mowa w n. 15 dekretu „Perfectae caritatis”. W niczym też nie narusza prawa partykularnego, obowiązującego w niektórych instytutach, chociażby były kleryckie, a określającego — za aprobatą Stolicy Apostolskiej — pozycję braci zakonnych ze względu na szczególną właściwą im sytuację.
Bez względu na jakiekolwiek przeciwne zarządzenia. Dan w Rzymie, dnia 27 listopada 1969 roku
Kard. Antoniutti, Prefekt
E. Heston, CSC, Sekretarz
tekst polski: tłumaczenie E. Sztafrowski Prawo Kanoniczne 1971 14/1-2, 279-282