1966.05.31 – Rzym – Kongregacja ds. Zakonów i Instytutów Świeckich, «Religionum laicalium». Dekret określający uprawnienia przełożonych instytutów niekleryckich

AAS 59 (1967) 362—364.

Instytuty zakonne niekleryckie, tak męskie jak i żeńskie, zwró­ciły się z prośbą, by mogły korzystać z uprawnień, jakich udzielił najwyższym Przełożonym zakonów kleryckich Reskrypt Papieski z dnia 6 listopada 1964 roku w sprawach, które nie wiążą się z cha­rakterem kapłańskim Przełożonych.

Kongregacja dla Zakonów rozważyła tę sprawę i przedstawiła Ojcu świętemu Pawłowi VI. Na podstawie upoważnienia otrzyma­nego od Papieża jako dowód Jego życzliwości dla wymienionych Zgromadzeń i w celu usprawnienia ich wewnętrznych rządów, wydała następujące zarządzenia:

I. Najwyższym Przełożonym Instytutów zakonnych niekleryckich, tak męskich jak i żeńskich, na prawie papieskim, nadaje się następujące uprawnienia, na podstawie których mogą:

1. Udzielać za zgodą swej Rady kandydatom zgłaszającym się do Instytutu dyspens od przeszkody nieprawego pochodzenia, byleby tylko nie pochodzili ze związku świętokradzkiego lub cudzołożnego;
2. Udzielać, za zgodą swej Rady i dla słusznej przyczyny, po­zwolenia na alienację, oddanie w zastaw, wpisanie na hipotekę, najem czy wydzierżawienie dóbr Instytutu oraz pozwalać osobom prawnym własnego Zakonu na zaciąganie pożyczki w granicach sumy ustalonej przez krajową lub regionalną Konferencję Episko­patu, a zatwierdzonej przez Stolicę Apostolską;
3. Uzyskiwać dla swoich podwładnych, gdy ci o to proszą, dyspensę od ślubów czasowych od Ordynariusza miejscowego, gdzie znajduje się dom, do którego dany zakonnik należy;
4. Pozwalać podwładnym, dla słusznej przyczyny i za zgodą swej Rady, na pobyt poza domem zakonnym do jednego roku. Jeżeli przyczyną tego rodzaju pozwolenia jest choroba, można go udzielić na cały potrzebny okres, jeżeli natomiast zadanie apostolskie, można dla słusznej przyczyny rozszerzyć pozwolenie poza czas jednego roku, byle tylko podejmowane zadania apostolskie związane były z celami Instytutu i byle zachowane zostały przepisy prawa tak ogólnego jak partykularnego.”Władzę tę Przełożeni generalni mogą przekazywać innym Prze­łożonym wyższym, którzy będą z niej korzystać jedynie za zgodą swej Rady.
5. Pozwalać, za zgodą swej Rady, profesom wieczystym o ślu­bach prostych, gdy o to poproszą, na zrzeczenie się dla słusznej przyczyny i z zachowaniem zasad roztropności swych dóbr rodzin­nych. Za zgodą Rady Przełożeni generalni mogą tę władzę prze­kazywać innym wyższym Przełożonym, którzy korzystać z niej będą. jedynie za zgodą swej Rady.
6. Pozwalać swym podwładnym na zmianę testamentu. Władzy tej Przełożeni generalni mogą udzielać, za zgodą swej Rady, innym wyższym Przełożonym danego Instytutu.
7. Przenosić, za zgodą swej Rady, bądź na stałe, bądź czasowo, zgodnie z prawem erygowany nowicjat do innego domu Instytutu, po uprzednim zawiadomieniu o tym Ordynariusza miejscowego, gdzie znajduje się dom nowicjatu, z zachowaniem przepisów prawa.
8. Zatwierdzać, za zgodą swej Rady, Przełożonych miejscowych na trzecie trzechlecie, po uprzednim zasięgnięciu opinii Ordynariusza miejscowego.
9. Najwyższym Przełożonym zakonów mniszek udziela się wła­dzy dyspensowania dla słusznej przyczyny poszczególnych mniszek z odmawiania oflcjum brewiarzowego — jeżeli na mocy prawa ogólnego są do tego zobowiązane, a były nieobecne w chórze — albo też zamiany tego obowiązku na inne modlitwy. Władzę tę, za zgodą swej Rady, mogą Przełożeni najwyżsi przekazywać Przełożo­nym poszczególnych domów. Tej samej władzy udziela się wszyst­kim Przełożonym niezależnych (sui luris) klasztorów mniszek.

II. W sprawie zakresu i stosowania tych uprawnień oraz w sprawie osób, których one dotyczą, wyjaśnia się, że:

1. Powyższe uprawnienia dotyczą Instytutów zakonnych nie-kleryckich na prawie papieskim.
2. Uprawnienia te nadaje się również Przełożonym generalnym Stowarzyszeń życia wspólnego bez ślubów publicznych na prawie papieskim (por. KPK ks. II, rozdz. XVII); uprawnienia zaś wymie­nione pod numerem 2 i 3 także Przełożonym najwyższym Instytutów świeckich na prawie papieskim, z zachowaniem ich odrębnych wła­ściwości.
3. Podmiotem tych uprawnień jest osoba Przełożonego general­nego lub Przełożonej generalnej, czy też osoba, która — w razie gdy ich zabraknie — sprawuje za nich tymczasowo rządy na mocy zatwierdzonych konstytucji; podmiotem zaś uprawnień, o których jest mowa pod numerem 9, jest Przełożona autonomicznego klasz­toru (sui juris), a gdy jej nie ma, osoba, która za nią sprawuje rządy.
4. Jeżeli Przełożony generalny czy Przełożona generalna nie mo­gą pełnić swego urzędu, mają prawo przekazać 'te uprawnienia w całości lub częściowo jednemu z członków Instytutu, który ich zastępuje; może on korzystać z tych praw sam lub przekazywać je innym osobom, za każdym razem w takim zakresie i na takich warunkach, jakie wyżej zostały określone.
5. Dekret wchodzi w życie natychmiast i nie wymaga zarządze­nia wykonawczego.

Rzym, z siedziby Kongregacji dla Zakonów, 31 maja 1966 roku.

Ildebrand Kard. Antoniutti, Prefekt

Abp. Paul Philippe OP,  Sekretarz

Archiwum KWPZM