Czesław Parzyszek SAC
ŻYCIE WSPÓLNOTOWE W SŁUŻBIE EWANGELII NADZIEI
Wprowadzenie do jesiennej sesji plenarnej Konferencji WPZM, Warszawa, 14 października 2003 r.
Jako wyżsi przełożeni męskich instytutów życia konsekrowanego i stowarzyszeń życia apostolskiego zbieramy się razem na 111 sesji plenarnej na dwa dni przed upływem 25 lat od wyboru kard. Karola Wojtyły na papieża Jana Pawła II. Nie sposób, by to jesienne spotkanie w całości nie było naznaczone refleksją nad jego nauką, modlitwą i wielką wdzięcznością za ten bogaty pontyfikat.
Idąc za sugestią Ojca Świętego Jana Pawła II i Instrukcją Kongregacji ds. IŻK i SŻA (z 14 czerwca 2002 roku): „Rozpocząć na nowo od Chrystusa” chcemy je poświęcić problematyce życia wspólnotowego. Spotykamy się, aby zgłębić ten ważny problem codziennego życia, dzielić się doświadczeniami i wyciągać wnioski i w ten sposób lepiej wypełniać posłannictwo powierzone naszym instytutom zakonnym w trzecim tysiącleciu.
Vita consecrata w numerze 46 przypomina: „Od osób konsekrowanych oczekuje się, by były prawdziwymi mistrzami komunii i by żyły jej duchowością, jako świadkowie i twórcy owej „wizji komunii”, która zgodnie z zamysłem Bożym stanowi zwieńczenie historii człowieka”.
W dokumencie zaś Idziemy naprzód z nadzieją, wydanym przez nasze dwie Konferencje Wyższych Przełożonych Zakonów Męskich i Żeńskich (Kraków 2003) czytamy, że jednym z charakterystycznych filarów życia konsekrowanego jest życie we wspólnocie. Wspólnota jest nie tylko dziełem ludzkim, lecz przede wszystkim darem Ducha Świętego, który czyni z niej część Kościoła-Wspólnoty. Więzią tej komunii jest miłość, która łączy między sobą wszystkie członki jednego Ciała Chrystusa oraz Ciało z Głową.
Vita consecrata przywołując pewne ikony życia wspólnotowego, wskazuje przykłady, na których winny się wzorować nasze wspólnoty życia konsekrowanego. Najpierw jest to Trójca Święta, w której komunii uczestniczy ludzka wspólnota oparta na wierze i miłości braterskiej. Życie wspólnotowe może świadczyć o mocy łaski płynącej z udziału w tajemnicy życia trzech Osób Boskich: Ojca, Syna i Ducha Świętego. Następną ikoną, w której wspólnota życia konsekrowanego znajduje swój pierwowzór jest wspólnota uczniów, którzy szli za Jezusem. On wezwał każdego osobiście, aby żył we wspólnocie z Nim i innymi uczniami, dzieląc Jego życie i Jego los. Życie tej wspólnoty, a szczególnie doświadczenie zjednoczenia z Chrystusem stało się przykładem, na którym wzorowało się zawsze życie konsekrowane, kiedy pragnęło rozbudzić w sobie pierwotny zapał, by z nową energią podjąć wędrówkę przez dzieje (por. VC 41). Kolejną ikoną, z której każda wspólnota życia konsekrowanego chce czerpać natchnienie, jest gmina jerozolimska. Wspólnoty zakonne zawsze starały się realizować ten niedościgły ideał komunii w miłości. Również w Vita consecrata znajduje się żarliwa, podwójna zachęta do pójścia za przykładem pierwszych chrześcijan Jerozolimy (trwających w słuchaniu nauki Apostołów, we wspólnej modlitwie, w sprawowaniu Eucharystii, we wspólnocie dóbr natury i darów łaski), aby kierowali się w życiu prawem bezwarunkowej miłości wzajemnej (por. VC 45). Dla całości trzeba dodać jeszcze historyczny wizerunek wspólnoty założycielskiej, do którego – w ramach nieustannej odnowy – wracają chętnie kolejne pokolenia powołanych. Ten obraz koncentruje naszą uwagę na wyraźnych cechach – uwieńczonej powodzeniem – drogi założyciela i jego pokolenia.
Powyższe ikony świadczą o tym, że nie chodzi tu o zwykłą wspólnotę zbudowaną na sympatii i innych ludzkich uczuciach. Sobór mówi o wspólnocie ducha, o wspólnocie zakorzenionej w Duchu Świętym, rozlewającym miłość Chrystusa w sercach (por. PC 15). Osoby konsekrowane, które mocą tej miłości stały się jednością, „odczuwają wewnętrzną potrzebę oddania wspólnocie wszystkiego: dóbr materialnych i doświadczeń duchowych, talentów i pomysłów, a także ideałów apostolskich i posługi miłosierdzia” (VC 42). Bez tej miłości – bezwarunkowej, wzajemnej, przebaczającej, posługującej – nie jest możliwa prawdziwa wspólnota.
Jan Paweł II mówiąc o tej miłości, podkreśla ważność „świadectwa wzajemnej miłości związanej z braterskim lub siostrzanym duchem każdej wspólnoty” (RD 15). Znakiem autentyzmu tego świadectwa jest akceptacja najbliższego współbrata, wzajemna życzliwość, radosna prostota, szczerość i obopólne zaufanie, twórcza postawa, umiejętność dialogu, duch ofiary i ascezy; można by tu zresztą przywołać wszystkie atrybuty miłości opisanej przez św. Pawła w Pierwszym Liście do Koryntian (13,1-13). Taka miłość będzie „zasadą życia i zdrojem radości” (VC 51). Bezwarunkowa miłość braterska jest więc darem, który jednak wymaga cierpliwego uczenia się drugiego człowieka; który nakazuje (bez dodatkowych kontraktów) przyjąć także jego słabości, jego problemy i trudności; który domaga się bezkompromisowej walki, by przezwyciężyć własną, nadmierną spontaniczność i zmienność pragnień. Wszyscy – mimo sprzecznych skłonności temperamentu i charakteru – usłyszawszy to samo wezwanie do tworzenia communio, staramy się tworzyć harmonię między potrzebą samotności i pragnieniem towarzystwa. W trakcie pracy nad tą integracją – na skutek ludzkich przywar a także szczególnych okresów w życiu – mogą pojawić się (czasem groźne) wypaczenia w życiu wspólnoty. Ich najczęstszym źródłem jest egoistyczne dążenie jednostki do osiągnięcia własnego dobra ze szkodą dla wspólnoty.
Dlatego chcemy na nowo zgłębić problematykę życia wspólnotowego i uczynić ją przedmiotem wspólnej refleksji. Do przedstawienia tej problematyki poprosiliśmy dwóch referentów: ks. rektora WSD z Tuchowa, ks. dra Ryszarda Hajduka CSrR oraz o. prow. dra Grzegorza Bartosika OFM Conv. Z Warszawy. Po południu będziemy ten temat zgłębiać w grupach.
Przeżywamy to spotkanie tuż po zakończeniu Roku Różańca świętego. Otrzymaliśmy w darze dodatkowo tajemnice światła. One wyznaczają naszym rodzinom życia konsekrowanego szczególną drogę i pokazują metodę wdrażania wielkich treści życia wspólnotowego w codzienne życie.
Otrzymaliśmy także w darze kolejny dokument Ecclesia in Europa. Z treścią tego dokumentu zapozna nas jeden z członków tego Synodu, ks. prow. Dr Czesław Parzyszek SAC z Warszawy w drugim dniu naszych obrad. I wreszcie usłyszymy sprawozdanie przewodniczących poszczególnych komisji, działających przy naszej Konferencji. Końcową część spotkania wypełnią, jak zwykle, komunikaty i informacje. Spotkanie zakończymy Liturgią dziękczynną za 400 lat obecności Dominikanów – tu w Warszawie.
To spotkanie wyższych przełożonych, jak zawsze, chcemy przeżyć: na wspólnej modlitwie: liturgii godzin, medytacji, Eucharystii; na wspólnej refleksji oraz na pracy w grupach. Chcemy je przeżyć w duchu wdzięczności i uwielbienia Boga za dar życia konsekrowanego, za dar beatyfikacji i kanonizacji nowych osób konsekrowanych.
Nade wszystko – jak wspomniałem na początku mojego wystąpienia – chcemy je przeżyć w duchowej jedności z Ojcem Świętym Janem Pawłem II w 25 rocznicę jego pontyfikatu. Jako Rodziny Zakonne winniśmy Ojcu Świętemu bardzo wiele. Nie tylko wielką modlitwę ale i głęboką wdzięczność za promocję życia konsekrowanego, za wielkie duchowe dziedzictwo, jakie nam w różnym czasie przedkłada. Uczynimy to poprzez List dziękczynny, a także specjalny dar intencji mszalnych, który złożymy na ręce Nuncjusza Apostolskiego w Polsce, ks. abpa Józefa Kowalczyka, który będzie dziś przewodniczył Mszy św. dziękczynnej w intencji Umiłowanego i Dostojnego Jubilata.
Pragnę dodać, że bardzo pragnęli być z nami: J.E. Ksiądz Prymas kard. Józef Glemp, ale dziś udaje się do Rzymu na spotkanie z Ojcem Świętym (zapewnia nas o modlitewnej łączności), Sekretarz Generalny Episkopatu, bp Piotr Libera (śle biskupie błogosławieństwo) oraz bp Andrzej Dzięga, przewodniczący Komisji Episkopatu ds. IŻK i SŻA i przewodniczący Komisji Mieszanej Biskupi-Wyżsi Przełożeni, który przesłał słowa pozdrowień.
Jesteśmy razem. To wielka radość i nadzieja.
Najserdeczniej witam i pozdrawiam wszystkich zebranych wyższych przełożonych dziękując za dar obecności. W sposób szczególnie ciepły – serdecznie pozdrawiam nowych wyższych przełożonych – liczymy na wnoszenie przez was nowych inicjatyw. Również na wasze ręce składam najserdeczniejsze podziękowanie waszym poprzednikom za oddanie i pracę w naszej Konferencji.
Rodzinom Zakonnym przeżywającym jubileusze składam w imieniu nas wszystkich najlepsze gratulacje i życzenia obfitości darów i Bożego błogosławieństwa na dalsze dni. Ze słowami szczególnych gratulacji zwracam się do Rodziny Księży Sercanów z okazji wyniesienia do godności kardynalskiej ks. prof. Stanisława Nagy. Wczoraj (13.10) w Katedrze Wawelskiej odbyły się jego święcenia biskupie. Kiedy składałem mu gratulacje prosił mnie, aby przekazać wszystkim zebranym jego wyrazy łączności i pozdrowień. Czuje się osobą konsekrowaną i bardzo mu zależy, aby życie konsekrowane w Polsce spełnione swoje zadanie.
Zawierzamy nasz czas pracy, modlitwy, bycia razem – naszej Matce i Królowej, Pani Jasnogórskiej, która jest Gwiazdą Nowej Ewangelizacji. Niech wstawiają się za nami nasi zakonodawcy oraz błogosławieni i święci życia konsekrowanego.
Niech towarzyszy nam modlitwa do Ducha Świętego:
Duchu Święty, zawładnij moim sercem, wszystkimi uczuciami, nawet najskrytszymi.
Uczyń z mego kruchego serca swą świątynię pełną blasku.
Zawładnij, Duchu Święty, wszystkimi moimi zdolnościami, wszystkimi siłami.
Połącz je w harmonijną pieśń pokoju i miłości.
Spraw, proszę, aby Jezus się wcielił w tę cząstkę świata, którą stanowimy.
Niech Jego słowo zakorzenia się na urodzajnej ziemi naszego istnienia.
Uczyń z nas chleb codzienny dla naszych braci i sióstr,
z ziarna łagodności i przebaczenia i doprawiony solą Twej miłości.
Uświęć nas, prosimy, abyśmy stali się darem Jezusa dla innych.
Spraw, by nasza miłość była zawsze żywa do najuboższych i najpokorniejszych.
Pozwól nam być Twoimi rękami, Twoim sercem, Twoim słowem.
Archiwum KWPZM
