Charyzmat założyciela Zakonu Pijarów – św. Józefa Kalasancjusza, który nam pozostawił, opiera się na duchowości kalasantyńskiej, posłannictwie pijarskim i życiu we wspólnocie.
Nie tylko pijarzy mogą podejmować tę ścieżkę życia, ale także świeccy, wpisując się w laikat pijarski.
W dniach 4-6 października w Licheniu odbyło się VI Święto Laikatu Pijarskiego, które przebiegało pod hasłem: W mocy Ducha Świętego. Spotkanie zgromadziło ok. 120 osób związanych z dziełami pijarskimi tworzonymi przy placówkach i parafiach z całej Prowincji, z Centrów Kultury Calasanz, stowarzyszeń czy Bractwa Szkół Pobożnych, które wspierają działania pijarów z placówek z Jeleniej Góry, Krakowa, Katowic, Poznania, Bolesławca, Bolszewa, Rzeszowa, Elbląga, Warszawy, Łowicza w tym siostry pijarki z Krakowa i Rzeszowa.
Święto Laikatu odbywa się co dwa lata. Jest ono nierozerwalnie połączone ze Spotkaniami Formacyjnymi. Te dwa wydarzenia występują co roku naprzemiennie. Mają na celu wspólną integrację współpracowników świeckich, wymienianie doświadczeń, udział w konferencjach tematycznych oraz wspólnej modlitwie. Motywem przewodnim tegorocznego spotkania był Duch Święty. Dlatego też wygłoszone konferencje poruszały różne Jego aspekty. Tematem pierwszej były Dary Ducha Świętego. Wyróżniamy charyzmaty i dary – mówił pierwszy prelegent, o. Piotr Różański. Dary są to łaski od Pana Boga, indywidualne, a charyzmaty otrzymuję, żeby służyć innym. Pan Bóg powołując nas do pracy z dziećmi daje nam charyzmaty, abyśmy je realizowali w duchu kalasantyńskim – udzielił nam łaski do pełnienia tego obowiązku – tłumaczył w dalszej część. Bóg kieruje słowo do nas, ale też do tych, do których zaraz pójdziemy – by służyć innym, by cieszyć się darami Ducha Świętego w codziennym życiu. Ważne, aby w naszym sercu była dyspozycja do przyjęcia Ducha Świętego, a On sam będzie działał. Zaprośmy Go, by jego moc była w nas obecna – zakończył swoją konferencję o. Piotr. Tematem drugiej konferencji był Duch Święty w sztuce. Duch Święty to wielka tajemnica wiary, a co dopiero przestawiać go w sztuce – rozpoczął o. Eugeniusz Grzywacz. Wizja Ducha Świętego jest niewyobrażalna, dlatego tak często jest go ciężko przedstawić, który jest samą energią miłości. Dlatego często jest przedstawiany jako symbol – gołębicy, ognia, wiatru – starał się wytłumaczyć podczas swojej konferencji. Tak jak nikt nie potrafi namalować prądu elektrycznego, nikt nie potrafi namalować Ducha Świętego. Poznajemy niewidzialne rzeczy po ich działaniu, tak samo jest z Duchem Świętym, biada nam, gdyby go zabrakło. O. Eugeniusz przytoczył również symbole Ducha Świętego, jakie wymieniane są w Piśmie Świętym oraz jak przedstawiają je artyści w swoich dziełach.
Życie w charyzmacie Kalasantyńskim nie jest przeznaczone tylko i wyłącznie dla pijarów
Pijarzy opierają się na ścisłej współpracy z osobami świeckimi, które decydują się na podjęcie życia w charyzmacie pijarskim. Jego elementami są duchowość kalasantyńska, posłannictwo pijarskie i życie we wspólnocie, które pozwalają się im wpisać w laikat pijarski. Nie wykluczając pozostania w stanie świeckim czy osobą niezależną, podejmującą i realizującą własną drogę życia. Takie działania niewątpliwie pozwalają rozwijać się duchowo oraz wzrastać w wierze we wspólnocie. Aby jeszcze pełniej uczestniczyć w wypełnianiu charyzmatu kalasantyńskiego dla świeckich organizowana jest formacja, która pozwala się im rozwijać. Głównym celem takich działań jest włączenie osób świeckich w aktywne uczestniczenie w życiu Kościoła, którego zadaniem jest wypracowanie współodpowiedzialności, uczestnictwa oraz współpracy w środowisku pijarskim. Te założenia nierozerwalnie łączą się z misją pijarską – pobożność i nauka, którą można rozumieć jako łączenie edukacji i ewangelizacji, czyli wiarę i naukę. Dzięki duchowemu rozwojowi stajemy się dojrzałymi chrześcijanami, a co za tym idzie, zwiększa się świadomość rozeznawania i przeżywania swojego powołania i wiary.
Podczas sobotniej Eucharystii, której przewodniczył i wygłosił homilię o. Józef Tarnawski, przytoczone zostały trzy obrazy, które ukazują właśnie rolę osób dorosłych w Kościele. Jest ona ściśle powiązana z działaniem Ducha Świętego. Rzeźbiarz, nauczyciel, ojciec, matka próbują oddzielić to, co jest brudem, nawarstwieniem, by odkryć piękno człowieka, by wydobyć to, co jest dobre. Byśmy nie rzeźbili po swojemu, ale wydobywali zamysł Boży, musimy być prowadzeni przez Ducha Świętego – mówił o. Józef. Drugi obraz odnosił się do Adhortacji Christus Vivit papieża Franciszka, w którym nawiązał do Proroctwa Joela. My – Starcy będziemy mieli sny, a młodzi proroctwa. Mamy sny tego, co było, naszymi przeżyciami, wydarzeniami – naszą mądrością. Młodzi – radość, marzenia. Jeśli się nie spotkają, to nie zrealizują – potrzebują nas, aby wydało owoc w życiu. O. Józef porównał nas do kobierca – Bóg tka kobierzec – to różne wydarzenia z naszego życia, a my na tym się koncentrujemy. Młodzi widzą, to co pogmatwane, poplątane – my musimy pomóc im odwrócić, zobaczyć, co piękne. Pomagać odwracać na drugą stronę z pomocą Ducha Świętego. Trzecie porównanie było porównaniem Kościoła do kajaka. Osoby starsze pozwalają odczytać kurs, a młodzi wiosłują z całych sił. Jeśli nie wsiądziemy, popłyną w każdą stronę, ale możemy pokazać im kurs, bieg życia, lepszą stronę. Duch Święty jest nam w tym niezbędny. Oto prośmy – aby w nas nieustannie działał – zakończył o. Józef Tarnawski.
Zaangażowanie i oddanie nauczycieli ubogaca nie tylko ich samych, ale również osoby konsekrowane
Dlatego też doceniając pracę, jaką wykonują pedagodzy w szkołach pijarskich Kongregacja Prowincjalna Polskiej Prowincji Zakonu Pijarów ustanowiła z dniem 22 lutego 2005 roku specjalną nagrodę Sapere auso pro Professoribus. Dedykowana jest ona nauczycielom jako najwyższe wyróżnienie przyznawane świeckim przez Polską Prowincję Zakonu Pijarów. Przyznawanie nagrody odbywa się według poniższych zasad:
1. Nagrodę przyznaje Ojciec Prowincjał za zgodą swojej Rady.
2. Prawo wnioskowanie o przyznanie nagród posiada: Rektor Kolegium Pijarskiego, Dyrekcja Szkoły, Rada Rodziców oraz Zespół Duszpasterski.
3. Wnioskodawca, składając wyczerpująco umotywowany wniosek, winien dołączyć opinie pozostałych uprawnionych do wnioskowania.
4. Nagrodę Sapere auso pro Professoribus może otrzymać nauczyciel spełniający poniższe kryteria:
a. pracuje w szkole pijarskiej co najmniej 10 lat,
b. swoją podstawową aktywność wiąże z dziełem zakonu,
c. wyróżnia się osiągnięciami dydaktycznymi i cieszy się opinią dobrego pedagoga,
d. postawę zawodową i religijną kształtuje i rozwija w duchu kalasantyńskim,
e. uczestniczy w formacji pijarskiej przez szkołę i Prowincję,
f. utożsamia się ze szkołą pijarską i daje temu świadectwo poza jej środowiskiem.
Zauważając pracę współpracowników działających w parafiach, placówkach, instytucjach Polska Prowincja ustanowiła Dyplom oraz statuetkę Kalasancjusz z dzieckiem. Jest ona stworzona z myślą o wszystkich pracownikach, nie tylko nauczycielach, którzy działają co najmniej 10 lat przy dziełach pijarskich, wspierają i realizują założenia związane z ich charyzmatem.
Tegorocznymi laureatami nagrody Sapere auso pro Professoribus zostali:
1. Bożena Wojciechowska – Łowicz
2. Martyna Dąbrowska – Łowicz
3. Bożena Siekiera – Łowicz
4. Przemysław Jabłoński – Łowicz
Natomiast laureatami nagrody Kalasancjusz z dzieckiem zostali:
1. Beata Dudkowska – Łowicz
2. Beata Jeziorowska – Łowicz
3. Agnieszka Głowacka – Katowice
4. Aleksandra Stępień – Katowice
5. Dorota Bieniek – Katowice
6. Anna Majer – Katowice
7. Dominika i Leszek Macurowie – Katowice
9. Ewa Dmochowska – Katowice
10. Wiktor Malisz – Katowice
11. Marta Pado – Rzeszów
12. Ewa Dziedzic – Rzeszów
13. Elżbieta Tarnawska – Rzeszów
14. Agnieszka Rycko – Rzeszów
Wzorować się na życiu i nauce św. Józefa Kalasancjusza
Każdy 25-ty dzień miesiąca w Zakonie Pijarów jest nazywanym Dniem Kalasantyńskim. Jest to szczególny dzień, kiedy wspominamy dzień śmierci św. Józefa Kalasancjusza, który zmarł 25 sierpnia 1648 roku w Rzymie. Jest to okazja do wspominania życia i dzieła założyciela Zakonu Pijarów oraz podejmowania refleksji na temat naszego życia, które powinniśmy, jako laikat pijarski, na nim wzorować. Dlatego też przed każdym takim dniem publikowany jest List na Dzień Kalasantyński.
Nieodłącznym elementem każdego rozwoju jest odpowiednia formacja
Pijarzy zapraszają wszystkich wiernych świeckich do włączenia się w podążanie za nauką św. Józefa Kalasancjusza, która zbliża nas w naśladowaniu Jezusa Chrystusa i wypełnianiu swojego powołania życiowego, jakie otrzymaliśmy. Są różne sposoby włączania się w dzieła pijarskie oraz różne sposoby przynależności, które dokumenty zakonne określają następująco: współdziałanie, uczestnictwo, integracja charyzmatyczna oraz integracja prawna. Pierwszy z nich jest wstępnym etapem, na którym najważniejsze jest poznanie swojego powołania do pracy pedagoga oraz samej przynależności do dzieła pijarskiego, co przejawiać się może współpracą w tych właśnie dziełach. Kolejny etap jest poczuciem więzi z Zakonem – uczestnictwo. Jest on w pełni świadomy misji pijarskiej i pogłębia wiedzę na jej temat. Wkraczając w to stadium, w którym świeccy należą do grupy, w której mają możliwość formacji swojej wiary i powołania. Integracja charyzmatyczna jest pogłębionym stopniem przynależności. Nadal opiera się na rozwijaniu dojrzałości chrześcijańskiej i kalasantyńskiej, ale wymaga również przynależności do Bractwa (stowarzyszenia wiernych) bądź pijarskiej wspólnoty chrześcijańskiej (Pijarskie Wspólnoty Wiary). Ostatnim etapem jest integracja prawna, która wymaga od członków czasowego związania się ze Szkołami Pobożnymi prawnie. Opiera się na ścisłej współpracy oraz realizacji powierzonych zadań, mającej na uwadze pracę na rzecz ubogich. Każdy sam podejmuje decyzję, w jaki sposób pragnie związać się i przynależeć do tego pijarskiego dzieła, które działają wedle charyzmatu kalasantyńskiego.
Laikat pijarski jest włączeniem osób świeckich w tajemnicę charyzmatów kalasantyńskich, które są przeznaczone dla każdego, kto chce żyć według nauki św. Józefa Kalasancjusza. Są wyjściem naprzeciw potrzebom rozwoju duchowego pracowników dzieł pijarskich, skupiających się wokół Szkół Pobożnych, parafii, Centrów Kultury Calasanz, stowarzyszeń oraz organizacji. Są to działania podejmowane po wcześniejszym rozeznaniu swojego życiowego powołania. Bycie członkiem laikatu pijarskiego jest świadomym rozwijaniem i przeżywaniem swojej wiary. Polega na nieustannym zgłębianiu i poszerzaniu swojej wiedzy na tematy charyzmatu, według którego żyją pijarzy oraz wykorzystywaniu go w pomocy najmniejszym i ubogim. Dziękujemy wszystkim, którzy podejmują się pracy w duchu św. Józefa Kalasancjusza, która pomaga w wychowywaniu dzieci i młodzieży.
Więcej na: www.pijarzy.pl