Żyjemy w czasach niemal nieograniczonych możliwości. Pragniemy poznawać świat, odbierać go wszystkimi zmysłami, doświadczać rzeczywistości możliwie najpełniej. Nie zawsze możemy być fizycznie tam, gdzie chcemy, ale technika pozwala nam pokonać tę niedogodność, przynajmniej w części. „Pocztówki Dźwiękowe z Opactwa Benedyktynów w Tyńcu” to próba przybliżenia zainteresowanym klimatu tego niezwykłego miejsca, zanurzenia się w dźwięki, które go tworzą.
Płyta będzie dostępna pod koniec stycznia 2011
Słuchanie uchem wstrząsa wnętrzem człowieka
św. Hildegarda z Bingen
1. Przystanek autobusowy Tyniec
3. Brama główna
4. Na wieży kościoła
6. Opat tyniecki ojciec Bernard Sawicki OSB
7. Dziedziniec klasztorny
8. Czarna brama
9. Ogród mnichów
10.
Krużganki
11. Biblioteka Opactwa
12. Drukarnia
13. Kuchnia
14. Przejście
Wspólnoty przed posiłkiem
15. Obiad
16. Dziedziniec w deszczu
17.
Godzina Czytań
18. Godzina Czytań: czytanie z Apokalipsy św. Jana
Apostoła
19. Ojciec Jan Paweł Konobrodzki OSB
20. Nieszpory
21. Ogród
mnichów w deszczu słyszany z tunelu
24. Opactwo przed zamknięciem drzwi i milczeniem
to rodzaj artystycznego języka będącego na granicy dokumentacji danej
przestrzeni i próby dźwiękowej prezentacji/ interpretacji danego
miejsca. Nagrania terenowe zapraszają odbiorcę do aktywnego odbioru, do
przestrojenia „ucha” i odkrywania własnej wrażliwości w procesie
słuchania. Płyta „Pocztówki dźwiękowe z Opactwa Benedyktynów w Tyńcu” to
pierwsze tego typu wydawnictwo w Polsce ukazujące dźwiękowe wnętrze
klasztoru. To płyta tematyczna. Czym są pocztówki dźwiękowe z Tyńca? Z
pewnością nie stanowią one przewodnika. To rodzaj słuchania przestrzeni
zamieszkałej przez mnichów. Nagrania ukazują otoczenie dźwiękowe,
odgłosy natury, specyfikę brzmienia przestrzeni klasztoru. W pewnym
sensie są też odpowiedzią na rytm dnia, pracy, modlitwy. Pocztówki z
Tyńca to słuchanie klasztoru, zaproszenie do kontemplowania dźwięków w
czasach kultury ruchomego obrazu.
Marcin Dymiter
Klasztor jest uprzywilejowanym miejscem słuchania. Reguła św.
Benedykta zaczyna się bowiem od znamiennych słów: Słuchaj, synu, nauk
mistrza i nakłoń ku nim ucho swego serca. Aby usłyszeć, potrzebna jest
określona postawa słuchającego. Muszą być także spełnione odpowiednie
warunki zewnętrzne. Dlatego właśnie klasztory benedyktyńskie są
przestrzenią żywej ciszy. Nie chodzi w nich o wygłuszenie czy izolację,
lecz o wzmożenie wrażliwości. Zwyczajne, codzienne życie klasztoru
pulsuje bogatą tkanką rozmaitych dźwięków – czasami ledwie słyszalnych,
a kiedy indziej tak oczywistych, że się już ich nie zauważa. Rytm
natury i pracy, spotkania ze współbraćmi czy z gośćmi splatają się z
liturgicznym śpiewem albo recytacją. Trwanie w klasztorze oznacza coraz
głębsze zżywanie się z tym światem dźwięków: każda pora roku
charakteryzuje się innymi konfiguracjami ptasich śpiewów dochodzących z
ogrodu. Określone pory dnia odmierzane są głosem dzwonów, ale i
pomrukiem samolotów lądujących na pobliskim lotnisku czy intensywnością
głosów dochodzących z ulicy i z dziedzińca. W ten sposób żłobiona jest
nasza wrażliwość. Stopniowo uczymy się wyłuskiwać to, co najważniejsze –
by nie przegapić czasem delikatnego, choć nieodpartego wezwania do
przemiany i miłości. Niniejszy album jest próbą uchwycenia takiego
właśnie klasztornego laboratorium dźwięków. W pewnym sensie uchyla on
nieco rąbka intrygującej tajemnicy mniszego życia, która nieustannie
przyciąga na tynieckie wzgórze rzesze gości. Nie jest to jednak, jak
większość otaczających nas – czy szukanych przez nas − dźwięków, kolejny
produkt do skonsumowania. Raczej to nieśmiałe – przynajmniej na małą
chwilę – zaproszenie do dotknięcia tajemnicy mniszego życia. Co z tego
może dalej wyniknąć? To już inna tajemnica – otwierająca się po stronie
każdego słuchacza. Być może „Pocztówki dźwiękowe…” od tej pory pozwolą
nam zauważyć, iż wszelkie otaczające nas dźwięki nie są niczym innym jak
swoistą „obróbką” samej istoty milczenia – czyli cierpliwym i spokojnym
kształtowaniem postawy wewnętrznej wrażliwości, określanej w tradycji
biblijnej jako otwarte serce.
o. Bernard Sawicki OSB
Nasłuchiwanie otoczenia to wsłuchiwanie się w siebie. Droga odbita w uchu odległym pianiem koguta, wyłożona
bliskimi krokami, które depczą żwirową drogę. Fastrygowana wysokimi
głosami ptaków i szumem drzew, wlewających w nas rozległą przestrzeń
powietrza. Przy odpowiedniej koncentracji − nie pozwalając sobie na
rozproszenie, które czyni z naszych myśli niepokojący chaos − wsłuchani w
mowę przyrody, możemy porzucić kształty naszych ciał i wyłowić z nas
samych ten jeden jedyny przeznaczony nam dźwięk – nutę łagodnego
ukojenia, idealną harmonię, utożsamienie z rytmem życia.
Kto ma uszy, niech usłyszy, co ma świat do powiedzenia. Każdy dźwięk ma
znaczenie, jest pismem głęboko w nas wpisanym. Dobrze jednak omijać
hałas, by szukać kompozycji zbudowanej z ciszy, bliższej spokojnemu,
regularnemu oddechowi niż natarczywym krzykom industrialnej łomotaniny,
która przyprawia o ból głowy.
Dźwięk może wywołać niewysłowioną radość, może też zadać niewysłowiony
ból. Inaczej być nie może, skoro nasze reakcje na muzykę świata są
odbiciem naszego samopoczucia i naznaczają nasze twarze lekką akceptacją
albo neurotyczną niezgodą na życie, z którym przemijamy. Kontemplacja
melodii otoczenia jest próbą odczytania tajemnicy głęboko w nas ukrytej.
Daniel Odija
- Realizacja nagrania i miks: kwiecień−maj 2010 − Marcin Dymiter
- Mastering i finalizacja: czerwiec 2010 − Cezary Joczyn, Marcin Dymiter
- Koncepcja płyty „Pocztówki dźwiękowe…”: Marcin Dymiter
www.emiter.art.pl - Fotografie: Magdalena Poprawska
Wydawca:
Opactwo Benedyktynów w Tyńcu
Benedyktyński Instytut Kultury Chronić dobro
ul. Benedyktyńska 37, 30-398 Kraków
- Projekt zrealizowano przy wsparciu finansowym Województwa Małopolskiego.
- Projekt zrealizowano dzięki środkom uzyskanym ze sprzedaży Produktów Benedyktyńskich
