Jak rozwijać postawy proekologiczne oraz chrześcijańskie podejście do konsumpcji? Jak na nowe wyzwania powinni odpowiedzieć chrześcijanie? Czy obecne katastrofy ekologiczne powinniśmy odczytać jako "znaki czasu"?To tylko niektóre z pytań, na jakie próbowano szukać odpowiedzi w czasie konferencji "Chrześcijanin wobec współczesnych wyzwań ekologii i konsumpcji" zorganizowanej 22 maja br. w Warszawie przez Ogólnopolską Radę Ruchów Katolickich i Ruch Ekologiczny św. Franciszka z Asyżu.
Spotkanie rozpoczęto modlitwą w kościele św. Stanisława Kostki i u
grobu ks. Jerzego Popiełuszki, aby następnie w dwóch sesjach podjąć
złożoną problematykę konferencji. W sesji przedpołudniowej miały miejsce
3 wystąpienia.
W pierwszym ks. dr Krzysztof Kietliński z UKSW zauważył, że świat
konsumpcyjny zakłada na nas liczne pułapki, bo "konsumpcja to nie tylko
nabywanie rzeczy, ale ich zawłaszczenie i zużycie, tak że inni zostają
ich pozbawieni. Mentalność konsumpcyjna wywiera wpływ na sposób życia i
styl zachowań osób i społeczności. Człowiek wyznając kult posiadania
oddala się od wartości kulturowych, a nawet moralnych czy religijnych i
ostatecznie opowiada się za materializmem".
O. Zbigniew Świerczek OFMConv z REFA w swym wystąpieniu zastanawiał
się czy papież Benedykt XVI powinien być określany jako "zielony
papież", jak chcą niektórzy dziennikarze. "Zasłużył sobie na to miano
przez liczne wypowiedzi w obronie człowieka zagrożonego zniszczeniem
jego środowiska życia. Zasłużył także przez konkretne rozwiązania
proekologiczne zastosowane w podległym mu państwie watykańskim – mówił
o. Zbigniew – Trzeba jednak od razu zastrzec, że papież jest ‘zielony’
inaczej niż partie zielonych, inaczej niż ruchy i organizacje głoszące
ekologię w pakiecie z aborcją, eutanazją i biocentryzmem. Benedykt XVI
głosi chrześcijańską ekologię opartą na Piśmie Świętym, mającą korzenie w
wierze w Boga Stwórcę, Pana i właściciela świata, mądrego i hojnego
dawcę życia".
Różne tematy ekologiczne z perspektywy chrześcijańskiej omówił
przewodniczący REFA o. dr Stanisław Jaromi OFMConv: "Spotykamy się w
Międzynarodowym Roku Różnorodności Biologicznej i dokładnie w
ONZetowskim Międzynarodowym Dniu Bioróżnorodności – zauważył o.
Stanisław – nie możemy też nie myśleć o wielkiej katastrofie
ekologicznej w Zatoce Meksykańskiej czy tragedii powodzi w Polsce. To
wszystko każe nam z większą troską dbać o nasz świat i uznać jego
bioróżnorodność za dar Stwórcy i wartość samą w sobie. Fiasko negocjacji
klimatycznych i inwazja GMO w rolnictwie świadczą jednak o zwycięstwie
działań wyłącznie dla zysku i egoizmie najbogatszych. Głos chrześcijan
musi zatem wołać o większą odpowiedzialność za kształt naszej
cywilizacji, troskę o stworzenie i potrzeby najuboższych".
W sesji popołudniowej zaprezentowano przykłady chrześcijańskiej
edukacji ekologicznej w Polsce. Asystent Katolickiego Stowarzyszenia
Młodzieży ks. Andrzej Lubowicki z diecezji drohiczyńskiej obszernie
przedstawił działania na rzecz chrześcijańskiej edukacji ekologicznej
KSM prowadzonej w ramach projektu "Młodzi tej ziemi". Terenowe warsztaty
edukacji ekologicznej, warsztaty dla chrześcijańskich edukatorów
ekologicznych, konkursy, portal społecznościowy oraz Święto Młodych tej
Ziemi – to działania, z których już skorzystało ponad 3 tys. młodych
Polaków.
REFA zaprezentował swoje projekty ogrodów św. Franciszka i mapę
chrześcijańskich inicjatyw ekologicznych. Celem mapy – omówionej przez
o. Jaromiego – jest zebranie informacji na temat inicjatyw ekologicznych
podejmowanych przez parafie, klasztory, ruchy i stowarzyszenia
kościelne bądź przez indywidualnych chrześcijan, a następnie ich
rozpropagowanie oraz przekazywanie informacji osobom poszukującym
przykładów chrześcijańskiego zaangażowania w ochronę środowiska.
Z dużym zainteresowaniem zebranych spotkała się prezentacja projektu
ogrodów św. Franciszka przedstawiona przez mgr. inż. Kaspra
Jakubowskiego z REFA. Nawiązuje on do idei wyrażonej przez Patrona
ekologów, aby przy klasztorach pozostawiać "nieuprawne obrzeże, aby na
nim w swoich porach zieleń ziół i piękno kwiatów głosiły Ojca wszystkich
pięknych rzeczy". Takie naturalne, półnaturalne lub komponowane ogrody
mają oprócz aspektów przyrodniczo-dydaktycznych realizować cele
społeczne lokalnej wspólnoty i być miejscem do odpoczynku, kontemplacji i
spędzania wolnego czasu w otoczeniu przyrody.
Prawie godzinna dyskusja na zakończenie konferencji potwierdziła
aktualność poruszanych zagadnień. Dyskutanci dziękowali REFA za
zaangażowanie i rozważali sprawę wzmocnienia chrześcijańskiego
zaangażowania w ekologicznym ruchu społecznym.
W podsumowaniu dnia prowadzący całość o. Adam Schulz SJ z ORRK
zauważył, że wobec ostatnich katastrof tematyka ekologiczna staje się
bardziej aktualna niż kiedykolwiek wcześniej i warto podejmować ją
również na forach kościelnych.
sj
Na zdjęciu, konferencja "Chrześcijanin wobec współczesnych wyzwań
ekologii i konsumpcji", Warszawa 22 maja br. / fot. S. Jaromi OFMConv.
