Suknia powstaje jako wotum dziękczynne Narodu Polskiego w związku z 100. rocznicą rekoronacji Obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej. Do tej pory ukończone zostały już korony stanowiące integralną część powstającej sukni. Wykonane są one ze złota, srebra, brylantów, bursztynu oraz tak unikalnej materii jak meteoryty planetarne.Korony jako wotum i wyraz szczególnej czci okazywanej Maryi w Jej wizerunku są zjawiskiem znanym już od wieków.
symboliką materiałów wykorzystanych do ich powstania, poprzez które
wyrażone są prawdy trudne do przekazania słowem czy wielowiekowym
doświadczeniem ludzkiej mądrości. Symbolika zawarta w koronach, jak i
sukience nie jest dziełem przypadku, ale znakiem, który powstał w
sposób przemyślany, zamierzony i streszcza duchowość miejsca, do
którego jest przeznaczony. Nie wystarczy zatem patrzeć na nie oczami
ciała, ale również oczami serca, ponieważ dopiero one wprowadzają nas w
zamknięty świat wartości. W wizji św. Jana czytamy: Niewiasta obleczona w słońce i księżyc pod jej stopami, a na jej głowie wieniec z gwiazd dwunastu (Ap 12,1).
Gwiazdy pojawiły się na nimbach Ikony po raz pierwszy już w XIV w. i
długo zdobiły wizerunek Maryi. Korony Władysławowskie, Klemensa XI,
Piusa X podtrzymywane były przez anioły. W obecnej realizacji
wróciliśmy do źródeł i na nimbie obok korony Matki Bożej widocznych
jest dwanaście brylantowych, sześcioramiennych gwiazd. Wykonane one
zostały ze stopu srebra i palladu, a lśnią blaskiem setek brylantów,
które wraz z oprawami pochodzą z wotów przekazanych jako
zmaterializowana modlitwa przez przybywających na Jasną Górę
pielgrzymów. To zawierzenie wielu ludzi odczuwałem wyraźnie biorąc je
do ręki i montując w gwiazdach. Obecne w koronie trzy gwiazdy oznaczają
nieustanne dziewictwo Matki Bożej – przed, w czasie i po urodzeniu Pana
Jezusa. W tych gwiazdach umieszczone są trzy meteoryty planetarne. W
centralnej obok największego brylantu znajduje się meteoryt pochodzący
z Księżyca, a w dwóch pozostałych gwiazdach umieszczone są meteoryty z
Marsa i Merkurego. Wizerunek Jasnogórski w wymowie i typie
ikonograficznym przedstawia Hodegetrię, co oznacza „Przewodniczkę”,
czyli 'Tę, która prowadzi’. Maryja jest gwiazdą przewodnią na drodze do
Boga, uczy nas jak naśladować Jezusa i wydawać owoce Ducha Świętego.
Jego symbol w postaci diamentowego gołębia pojawia się u dołu korony
tuż nad czołem Matki Bożej. Podkreślona jest więc rola Trzeciej Osoby
Boskiej. Umieszczone obok fragmenty skały z Groty Zwiastowania w
Nazarecie przypominają nam, że Maryja poprzez swoje „fiat” weszła w
szczególną relację z Trójcą Świętą.
W koronie widzimy również trzy duże, bursztynowe lilie – tradycyjny
symbol Maryi, wyrażający niewinność i dziewictwo. Kwiaty te rozchylają
swoje płatki jak anioły skrzydła, bo to Ona jest Królową Aniołów.
Przednie zwieńczenie korony stanowią lilie wskazujące na królewskie
pochodzenie Maryi – z rodu Dawida. Tylne zwieńczenie korony tworzy rząd
błękitnych, naturalnych pereł – symbol Królestwa Niebieskiego. Modlący
się przed Jasnogórską Ikoną pielgrzym wchodzi w Bożą obecność i w
logikę obcowania z Bogiem i współpracy z Nim na wzór Matki
Najświętszej.
Korona zdobiąca głowę Dzieciątka Jezus wykonana jest z podobnych
materiałów jak korona Jego Matki, różni się jednak wzornictwem i
symboliką. W jej centralnej części odnajdujemy wykonane z brylantów
atrybuty Męki Pańskiej. Poniżej nich znajduje się zakuty w złoto kamień
z Kalwarii, miejsca ukrzyżowania Pana Jezusa. Pięć umieszczonych nad
nimi rubinów symbolizuje pięć ran Chrystusa. Na szczycie bursztynowego
łuku nawiązującego do przymierza widnieją trzy krzyże wzajemne na
siebie zachodzące, rubinowy, diamentowy i diamentowo-rubinowy
oznaczające tu Trzy Cnoty Boskie.
Kolejnym zadaniem, przed którym stajemy, jest wykonanie sukni, w której zawarta zostanie modlitwa i zawierzenie Narodu.
Niezwykłym materiałem, który będzie użyty do jej wykonania są
meteoryty „gwiazdy, które spadły z nieba”, a tak naprawdę fragmenty
materii pochodzenia pozaziemskiego, które swoją kosmiczną wędrówkę
zakończyły na Ziemi, dając zjawisko „spadającej gwiazdy”. Suknię
ubogacą opale, kamień księżycowy, brylanty, bursztyn, ale również
złoto, srebro i tytan.
Użyciem meteorytów zainspirował mnie twórca doskonałych kopii Ikony
Jasnogórskiej Mariusz Grądman, który wraz ze swym przyjacielem
Zbyszkiem Tymińskim, fizykiem jądrowym, udostępnili mi istotną część
swoich kolekcji.
Meteoryty będą zakute w złocie w specjalny sposób, który ma mieć swoistą wymowę.
Gwiazdy kojarzą się w swojej symbolice z rodzącym się życiem
(Gwiazda Betlejemska), są obrazem idei Boskiej, Boskiego Oka, wzniosłej
Istoty, anioła, Mesjasza albo Boskiego ognia, a także światła
niebieskiego walczącego z mocami ciemności.
Chciałbym, aby w płaszczu Matki Bożej można było dostrzec bijące
serce narodu. Aby każdy z pielgrzymów mógł utożsamić się z zanoszoną
przez siebie modlitwą, której plastyczny wyraz dostrzeże w tej sukni.
To plastyczne rozwiązanie będzie zawierało w sobie interpretację
elektrokardiograficzną bicia serca narodu, modlitwy przebłagalnej,
która niesie w sobie zawierzenie i nadzieję.
Elektrokardiogram jest zapisem zmian napięć elektrycznych,
powstających w mięśniu sercowym. Źródłem tej energii elektrycznej jest
każda żyjąca komórka mięśnia sercowego. W tej sukni EKG, rejestrując
czynności elektryczne serca, ukazuje jego wzruszenia, emocje, jest
symbolem miłości.
W 1979 r. Jan Paweł II tu, na Jasnej Górze, powiedział: Bogurodzica
niejako przemawia tym Cudownym Obrazem, aby w swym sercu otworzyć
źródło nieprzeliczalnych łask dla wszystkich, którzy Ją błagają o
wstawiennictwo u Boga.
Na zakończenie chciałbym przytoczyć słowa o. Jana Pacha, paulina:
Jasnogórski Obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem Jezus zdobią od
wieków korony i sukienki, które są nie tylko ozdobą Świętej Ikony, ale
nade wszystko wyrazem wdzięczności ludzi, którzy doświadczyli
łaskawości Boga w ramionach Matki. Ofiarowywali oni rzeczy
najcenniejsze, nie tylko o wielkiej wartości materialnej, ale przede
wszystkim emocjonalnej i duchowej, przekonani, że Jezusowi i Jego Matce
trzeba oddać to, co najdroższe. Za każdym z darów kryje się ludzkie
serce i życie, złożone w darze Maryi. Wotum jest tylko jego zewnętrznym
wyrazem. Dlatego ornamenty Jasnogórskiego Obrazu nie są martwą
pięknością, ale żywym pięknem daru ludzkiego serca, które w ten sposób
wypowiada się przed Bogiem i daje świadectwo wiary przed ludźmi. Jeżeli
ktoś pytałby o wartość materialną, chciałby wyceniać poszczególne
elementy, oznaczałoby to, że nic nie rozumie, że staje przed Bogiem
jako godny pożałowania skąpiec. Cóż bowiem mamy na ziemi, czego byśmy
od Boga nie otrzymali? Jeżeli składamy Mu dar serca, oddajemy jedynie
to, co Jemu przynależy. Tak trzeba patrzeć na jasnogórskie wota, wśród
których najcenniejsze są korony i sukienki, gdyż zdobią one Jezusa i
Maryję w Cudownym Obrazie.
Mariusz Drapikowski – wykonawca koron i sukienki
artykuł w: Dwumiesięcznik „Jasna Góra”, nr 2 (marzec-kwiecień) 2010, s. 8-9
