Przed blisko stu laty powstało zgromadzenie Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża, zwanych "Siostrami z Lasek". Założycielką była Elżbieta Czacka, która utratę wzroku (w wieku 22 lat) potraktowała jako powołanie do służby ludziom niewidomym.Zalążkiem przyszłego zgromadzenia było powstałe w 1910 roku Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi. 1 grudnia 1918 roku w podwarszawskich Laskach powstało zgromadzenie Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża, założyła je matka Elżbieta Róża Czacka.
Chciała, aby charyzmatem zgromadzenia była opieka nad ociemniałymi fizycznie i duchowo, a osoby niewidome, poprzez przyjęcie w duchu wiary swego kalectwa, stały się apostołami wśród widzących, oddalonych od Boga.
Od 1922 roku siostry w Laskach prowadzą Zakład dla Niewidomych, pracują m.in. jako wychowawczynie, nauczycielki i katechetki. Prowadzą też apostolstwo "niewidomych na duszy" czyli ludzi dalekich od Boga wskutek niewiary lub grzechu, ogarniętych zwątpieniem lub załamanych różnymi doświadczeniami życiowymi. Angażują się w działania społeczne, rekolekcyjne, misyjne i ekumeniczne.
W okresie międzywojennym Laski stały się centrum odnowy duchowej polskiej inteligencji, głównie przez liturgię oraz prowadzenie rekolekcji zamkniętych. Powstał tu prężny ośrodek myśli chrześcijańskiej i centrum duchowości promieniujące na całą Polskę. Związane z nim środowisko żyło duchem odnowy, jaką przyniósł później Sobór Watykański II.
Z Laskami związało się wiele osobistości polskiego życia religijnego, intelektualnego i artystycznego, w tym ks. Władysław Korniłowicz, Prymas Stefan Wyszyński, ks. Jan Twardowski, Paweł Jasienica, Witold Małcużyński, Jerzy Zawieyski, Halina Mikołajska, Antoni Słonimski, Jan Lechoń, Stefan Swieżawski.
Duchowość Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża wyraża się w hasłach: "Miłość Chrystusa przynagla nas" i "Pokój i radość w Krzyżu". W klasztorze w Warszawie (dom generalny), przy kościele św. Marcina, prowadzą Bibliotekę Wiedzy Religijnej oraz Ośrodek Ekumeniczny "Joannicum" im. Jana XXIII. Ponad 180 sióstr pracuje w Polsce, a kilkanaście na misjach w Indiach, Rwandzie i RPA oraz we Włoszech i na Ukrainie.
W ramach Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Laskach działa przedszkole, szkoła podstawowa, gimnazjum, zasadnicza szkoła zawodowa, technikum, liceum profilowane, szkoła muzyczna I i II stopnia, szkoła podstawowa specjalna, gimnazjum specjalne i zasadnicza szkoła specjalna. Kształci się w nich ponad 300 niewidomych dzieci z całej Polski. Obecnie trwa tam budowa zespołu szkół, poprzednia szkoła spłonęła w listopadzie 2007 roku.
Róża Czacka urodziła się w 1876 roku w Białej Cerkwi na Ukrainie, jako najmłodsza córka hrabiego Feliksa Czackiego i Zofii z Ledóchowskich. Mając 22 lata zupełnie straciła wzrok. Po złożeniu ślubów wieczystych w III Zakonie św. Franciszka i włożeniu habitu przybrała imię siostry Elżbiety od Ukrzyżowania Pana Jezusa. W 1918 roku założyła zgromadzenie zakonne Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża. Zmarła w Laskach 15 maja 1961 roku. W grudniu 1987 roku kard. Józef Glemp rozpoczął jej proces beatyfikacyjny. Etap diecezjalny procesu zakończył się w czerwcu 1995 roku.
opr. wp
