Jedna z największych atrakcji województwa świętokrzyskiego i najstarsze miejsce pielgrzymkowe w Polsce – zespół klasztorny na Świętym Krzyżu został zarejestrowany w formie cyfrowego skaningu laserowego, który pozwoli w razie ewentualnych zniszczeń odtworzyć zabytek z niezwykłą dokładnością i tym samym zachować dziedzictwo kulturowe.
Dzięki takiej samej metodzie w Paryżu udało się odbudować spaloną katedrę Notre Dame z bardzo dużą dokładnością.
Projekt skaningu wykonali pracownicy z urzędu marszałkowskiego w Kielcach, głównie informatycy.
Jak poinformowała Renata Janik, marszałek województwa świętokrzyskiego, w ostatnim czasie departament IT zorganizował warsztaty, w których uczestniczyli m.in. pracownicy urzędu marszałkowskiego i przedstawiciele służb mundurowych. Dotyczyły one możliwości wykorzystania dronów i technologii laserowej do odwzorowania obiektów z dokładnością jeden do jednego, wewnątrz i na zewnątrz. Efektem prac są niezwykle interesujące wizualizacje świętokrzyskiego klasztoru, jego otoczenia oraz inwentaryzacja części wnętrz.
Cyfrowy zapis to nie tylko narzędzie do dokumentacji, ale też pomoc w planowaniu prac konserwatorskich czy organizacji wirtualnych wycieczek.
Prace pomiarowe były możliwe dzięki współpracy Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego z władzami Świętokrzyskiego Parku Narodowego i Superiorem Świętokrzyskiej Wspólnoty Zakonnej Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej o. Rafałem Kupczakiem OMI.
Cyfrowy skaning laserowy to technologia pomiarowa, która wykorzystuje wiązkę lasera do precyzyjnego odwzorowania kształtu i struktury obiektów lub terenu. Polega na emisji impulsów laserowych i rejestracji ich odbicia, co pozwala na stworzenie bardzo dokładnej chmury punktów – trójwymiarowego modelu skanowanego obiektu lub powierzchni. Skaning laserowy może być wykonywany ze stałych stanowisk (skanery naziemne), z dronów, samolotów czy satelitów (lotniczy skaning laserowy), a także w ruchu, np. z pojazdów (mobilny skaning laserowy). Dzięki swojej dokładności i szybkości, jest to jedna z kluczowych technologii w nowoczesnej inżynierii i naukach geodezyjnych. Ma także ogromne zastosowanie w archeologii – w dokumentowaniu i rekonstrukcji zabytków oraz w budownictwie i architekturze – przy inwentaryzacji budynków, planowaniu przestrzennym itd.
Święty Krzyż to najstarsze polskie sanktuarium. Przechowywane są w nim relikwie Drzewa Krzyża Świętego. Opactwo benedyktyńskie założone zostało z inicjatywy Bolesława Chrobrego w 1006 r. Obecnie opiekę nad nim sprawuje Zgromadzenie Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej.
Położona na wschodnim szczycie Łysej Góry świętokrzyska świątynia pobenedyktyńska to zarazem jeden z najważniejszych zabytków klasztornych w Polsce. Charakteryzuje się różnorodną architekturą; zabudowania powstawały na przestrzeni wielu wieków (od XII do XXI w.).
Jednym z najstarszych i najcenniejszych elementów są późnogotyckie krużganki z XV wieku, zdobione unikatowymi w skali kraju rzeźbami heraldycznymi na sklepieniach. Szczególnym miejscem jest również Kaplica Oleśnickich z XVII wieku, gdzie od 1723 r. przechowywany jest relikwiarz Krzyża Świętego. Kaplica ta wyróżnia się bogatą dekoracją manierystyczną, w tym rzeźbami i ołtarzem z ok. 1620 roku. W klasztorze znajdują się również cenne przykłady rzeźby kamiennej z XV-XVIII wieku.
