Wszyscy doskonale pamiętamy sytuację, która miała miejsce 3 lata temu. Wtedy dowiedzieliśmy się, że nie tylko kościołowi, ale całemu zabytkowemu Zespołowi Franciszkanów w Poznaniu, groziła katastrofa budowlana. Nałożenie się wielu przyczyn, spowodowało drastyczne pogorszenie stanu konstrukcji obiektów. Cały zabytkowy zespół sakralny na Górze Przemysła, wymagał pilnej interwencji zabezpieczającej konstrukcję zabytkowych obiektów. Brak działań, groził realną konsekwencją wyłączenia budynków z użytkowania na wiele lat.
Od września 2019 roku, rozpoczęto, zmierzające obecnie do końca prace mające na celu ratowanie zabytkowej substancji.
Na skutek nierównomiernego osiadania fundamentów, zespół obiektów wszedł w stan awarii technicznej, co uwidoczniło się w postaci licznych spękań ścian i sklepień. Przystępując do opracowania projektu prac naprawczych należało ustalić rzeczywistą przyczynę tejże awarii. Badania geologiczne potwierdziły bardzo słabą nośność podłoża. Dlatego też zaprojektowano wzmocnienia gruntu w postaci pali fundamentowych, które przeniosło obciążenie budynku na nośne warstwy podłoża gruntowego, znajdujące się na głębokości 4 do 6 metrów, co wstrzymało dalsze osiadanie konstrukcji obiektu. Umożliwiło to przejście do kolejnego etapu ratowania – odtwarzania i wzmocnienia ścian budynków w miejscach już zinwentaryzowanych rys i spękań. Po przeprowadzeniu prac naprawczych przystąpiono do prac konserwatorskich. Nadzór geodezyjny, którego wyniki pomiarów były cały czas analizowane, potwierdził słuszność założeń i prowadzonego programu naprawczego – mówi Pan Krzysztof Ochocki, doradca techniczny, inspektor nadzoru inwestorskiego, członek zespołu prac remontowo-konserwatorskich związanych z ratowaniem zabytkowego Zespołu Sakralnego Franciszkanów w Poznaniu.
Po przeprowadzeniu prac zabezpieczających konstrukcję obiektów, których efektem były też nieuniknione, częściowe, dalsze destrukcje niektórych elementów budynków, przystąpiliśmy do prac odtworzeniowych a następnie pełnej renowacji i konserwacji pięknej architektury barokowego wnętrza kościoła. W wyniku prac zabezpieczono zabytek i jego architekturę przed dalszą destrukcją. Wzmocnienie fundamentów, naprawy więźby dachowej, naprawa i adaptacja pomieszczeń na poziomie piwnic, rekonstrukcja schodów wejściowych, renowacja elewacji czy renowacja instrumentu organowego, składają się na jedne z wielu przeprowadzonych ratunkowych prac naprawczych.
Na te zadania Klasztor pozyskiwał liczne dotacje. Było tak wielu Darczyńców. Tych budżetowych jak i indywidualnych. Dofinansowanie ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014 – 2020. Bez tej pomocy nie byłoby możliwości wykonania tak szerokiego i skutecznego w opinii biegłych, zakresu prac ratowniczych i odtworzeniowych. Nie byłoby możliwości kontynuowania i prowadzenia prac, gdyby nie ogromna życzliwość w różnorodnych formach oraz konkretna pomoc finansowa Władz Miasta Poznania. Powiat Poznański wspierał nas przed dwa lata w znaczących kwotach, abyśmy mogli finalizować rozpoczęte prace, przekazując na to środki do budżetu Miasta. Zaangażowanie MKDNiS, WWKZ w Poznaniu, Samorządu Województwa Wielkopolskiego, Zarządu naszej zakonnej Prowincji, to tylko niektóre, kolejne podmioty, które nas wspierały.
Jest też cała rzesza zaangażowanych i życzliwych ludzi, począwszy od wykonania pierwszych badań i ekspertyz, projektów, przygotowania merytorycznego zadań i składanych wniosków, poprzez realizację i nadzory. Podkreślić chcę również ogromne zaangażowanie Służb konserwatorskich. Jest też cała rzesza życzliwie zainteresowanych realizowanymi pracami i konkretnie pomagających w chwilach trudnych dla klasztoru w czasie tych ostatnich dwóch lat. Nikt do kogo się zwracałem o jakąkolwiek pomoc, jako gwardian klasztoru, nigdy nie odmówił!
Wszystkim za każdą okazaną pomoc i życzliwość, składamy serdeczne podziękowania i zapewnienia o naszej pamięci w modlitwie.
Wartością dodatnią przeprowadzonych prac jest wyeksponowanie dla ogółu społeczeństwa zawartego w nich piękna i wyjątkowych wartości artystycznych i historycznych. Przeprowadzone prace przyczyniły się do uratowania materialnego dziedzictwa kulturowego w postaci wyjątkowego barkowego wnętrza i fasady kościoła Franciszkanów w Poznaniu na Górze Przemysła.
W niedzielę 3 października br., w Wigilię Uroczystości Św. Franciszka z Asyżu, podczas Mszy Świętej o godz. 18.00, Arcybiskup Stanisław Gądecki, Metropolita Poznański, dokonał poświęcenia kościoła po zakończeniu najważniejszych etapów prac ratowniczych. Następnie, już na zewnątrz kościoła, na jego fasadzie od godz. 20.00, można było oglądać prezentację multimedialną 3D w postaci klepsydry, otoczonej mechanizmami naśladującymi wnętrze zegara i odliczającej czas. Po 30. minutach tego odliczania, budynek jakby „zamknął się” i o godz. 20.30 rozpoczął się pokaz. Mieszkańcy Poznania mogli podziwiać fasadę kościoła nie dość, że w odświeżonym, ale i w nowoczesnym multimedialnym wydaniu w postaci pokazu video mappingu 3D.
Przygotowana projekcja, zdecydowanie różni się od innych tego typu realizacji. Wyróżnia ją głębia uchwycenia tematu i sposób, w jaki integruje historię klasztoru z architekturą kościoła, by przykuć uwagę widza elementami inscenizacyjnymi i fabularyzowanymi. W tym multimedialnym pokazie ukazana została historia obecności Franciszkanów w Poznaniu.
o. Leszek Klekociuk
gwardian
Za: www.franciszkanie.gdansk.pl
